”Base”, staat er ook op een spandoek te lezen, ”je bent cool”. Met een verschil van nog geen 2,5 procent versloeg de centrumrechtse burgemeester Basescu (1951) afgelopen zondag in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen de favoriet van links, de huidige premier Adrian Nastase. Na een dag en een nacht van grote spanning, omdat de peilingen duidden op een 50-50-uitslag, werd in de loop van maandag definitief de overwinning van Basescu bekendgemaakt. Het is vooral de jonge generatie geweest die hem tot president heeft gemaakt.

Uiteindelijk nam slechts iets meer dan de helft van de Roemeense stemgerechtigden de moeite nog een keer te komen stemmen. Was dit percentage hoger geweest, dan was de winst voor Basescu (51,23 procent) ten opzichte van Nastase (48,77 procent) rianter geweest, zo stellen analisten. Al met al werd het een nipte overwinning voor voormalig kapitein en minister van Transport Traian Basescu.

Commentatoren wezen in hun analyses op het verkiezingsdebat -waarin de gekozen president duidelijk de sterkere was-, op de Vadim Tudor-aanhang die, naar het zich laat aanzien, in de tweede ronde op Basescu heeft gestemd en op het kleine aantal meldingen van onregelmatigheden bij de stemlokalen in vergelijking met de eerste ronde. Desondanks zouden kwaadwillenden ook nu pogingen hebben gedaan om meermalen te stemmen of om bejaarden op te halen van huis en te bewegen op Nastase te stemmen.

De uiteindelijke verkiezing van Basescu bracht taferelen met zich mee die velen herinnerden aan de roes van revolutie van 1989. Tijd om op de lauweren te rusten, is er echter niet. Basescu wacht een bijzonder moeilijke taak. De kersverse president moet een premier benoemen die een kabinet gaat formeren om Roemenië klaar te stomen voor de EU. Daartoe staan in principe meerdere mogelijkheden open, maar geen van alle wordt beschouwd als ideale oplossing.

Basescu zou theoretisch kunnen kiezen voor een kabinet van linkse signatuur. PSD en PUR behaalden immers samen de meeste zetels in het parlement. De opportunistische PUR heeft de Unie met PSD echter onmiddellijk verbroken na het officieel bekend worden van het verlies van premier Nastase. Daarmee lijkt de weg nu open te staan voor een coalitie tussen de Alliantie, PUR en de Hongaarse UDMR, als ook deze laatste formatie bereid zou zijn om PSD de rug toe te keren.

Een dergelijk coalitie zou Basescu graag zien, maar blijft praktisch uiterst kwetsbaar. Dat komt enerzijds doordat de kleine partijen een hoge prijs zullen eisen voor hun loyaliteit, zoals tot nu toe ook richting PSD gebeurde, anderzijds omdat de meerderheid van de coalitie in het parlement zo marginaal zou zijn, dat men toch afhankelijk blijft van de stemmen van de extremistische Partij Groot-Roemenië of zelfs PSD.

Basescu zou ook kunnen gokken op vervroegde verkiezingen, eventueel na een korte regeerperiode van de socialisten, die dan vervolgens door de eigen oppositie val zouden kunnen worden gebracht. Het voordeel van zo’n scenario zou kunnen zijn dat de kleine partijen PUR en UDMR niet of met minder zetels terugkeren in het parlement, waardoor het aandeel van de Alliantie mogelijk groter wordt. Opnieuw geldt dat dit een noodoplossing is.

En dan is er nog het fenomeen van de ”politieke migratie”: parlementariërs die steeds overstappen naar een andere partij. De mogelijke gevolgen hiervan, bijvoorbeeld door een gedeeltelijke leegloop van PSD, kunnen niet worden uitgevlakt. Zelfs een toenadering van een deel van de liberale PNL, deel van Basescu’s Alliantie, tot de grote vijand PSD moet tot de mogelijkheden worden gerekend. Het is bekend dat niet alle liberalen even gediend zijn van Basescu, of hij nu al dan niet president van het land is. Wat een eventuele terugkeer van Theodor Stolojan aan de liberale kant van de politiek, voor wie Traian Basescu uiteindelijk inviel, kan betekenen, daar laten de analisten zich al helemaal niet over uit.

Duidelijk is wel dat er binnen de gelederen van de socialistische PSD het een en ander staat te gebeuren. De ’verlichte’ leiders van de afgelopen vier jaar, zoals premier Adrian Nastase en diens beoogd opvolger, minister van Buitenlandse Zaken Mircea Geoana, zouden wel eens spoedig in het nauw kunnen raken als gevolg van de nederlagen die zij leden tijdens de afgelopen verkiezingen, op het moment dat oud-president Ion Iliescu, die tot de vleugel van de oud-communistische hardliners wordt gerekend, op een leidinggevende plaats binnen de partij terugkeert.

Iliescu heeft al laten weten dat „er gereflecteerd moet worden over de negatieve prestatie van met name premier Adrian Nastase.” Maar premier Nastase is een ervaren politicus, die zich niet gauw zal laten marginaliseren.

Met de verkiezing van kapitein Traian Basescu tot president van Roemenië is, paradoxaal genoeg, de politiek van dat land -althans tijdelijk- in onrustig vaarwater gekomen.