CPB: kabinet moet klimaatbeleid beter afstemmen met EU-aanpak
Het kabinet moet zijn klimaatbeleid beter afstemmen op de aanpak van de Europese Unie. Volgens het Centraal Planbureau (CPB) is er in veel van de maatregelen die het kabinet wil nemen sprake van overlap met Europese regels volgens het Fit for 55-plan, waarmee de uitstoot in 2030 met 55 procent moet zijn gedaald ten opzichte van 1990. Over het geheel genomen loopt de ambitie van Nederland en de EU parallel. Maar de manier van uitvoering verschilt.
Via het beprijzen van CO2-uitstoot, zoals Brussel verplicht wil stellen, moet bijvoorbeeld de emissie van het broeikasgas worden teruggedrongen. Volgens de onderzoekers lijkt het niet efficiënt om daarnaast ook nog eens vast te houden aan nationale CO2-doelen voor sectoren die ook onder het Europese emissiehandelssysteem (EU ETS) vallen, zoals energiecentrales, zware industrie, maar ook deels de luchtvaart.
Het EU ETS wordt gezien als het strijdmiddel om in Europa CO2-uitstoot tegen te gaan. Bedrijven in de genoemde sectoren moeten certificaten kopen om CO2 uit te mogen stoten. Door daar een prijs aan te hangen, worden ze gedwongen werk te maken van minder uitstoot. Het aantal certificaten is beperkt en neemt ook steeds meer af en daarmee ook de uitstoot, zo is de gedachte. Het bestaande systeem wordt als het aan Brussel ligt verder uitgebreid met de scheepvaart. Ook wordt een nieuw systeem ingevoerd voor de gebouwde omgeving en het wegtransport.
De onderzoekers menen dat de doelen op Europees niveau goedkoper gehaald kunnen worden. Strenge Nederlandse richtlijnen zouden het terugdringen van CO2-uitstoot in de hele EU in de weg kunnen zitten. Andere landen worden minder gedwongen snel te handelen als Nederland sneller de uitstoot verlaagt. Subsidie die momenteel gebruikt wordt voor het terugdringen van de uitstoot in de sectoren die onder EU ETS vallen, zou bijvoorbeeld vrijgemaakt kunnen worden voor maatregelen in andere sectoren, die niet onder Europese regels vallen.
Verder meent het CPB dat het energiebelastingsysteem in Nederland gewijzigd zou moeten worden. Europa wil af van het onderscheid dat grote verbruikers in doorsnee minder belasting op energie betalen. Ook hier staat Brussel voor het principe dat de vervuiler betaalt. Voor Nederland zou dit een grote verschuiving betekenen. Volgens het CPB zou het geld van de belastingen samen met de vrijgevallen subsidies ingezet kunnen worden voor onder andere het uitbreiden van de energie-infrastructuur en het versnellen van innovaties. Ook omdat hierover op Europees niveau nog niet heel veel is afgesproken.
