„We hebben allemaal getekend”, zei NAVO-secretaris-generaal De Hoop Scheffer, die de gezamenlijke verklaring een enorme doorbraak noemde. Hieruit blijkt, zei hij, dat er geen sprake is van een rivaliteit tussen oost en west. Daar zag het de afgelopen week naar uit, toen Rusland en de westerse landen elkaar beschuldigden van inmenging in de interne zaken van Oekraïne.

Mede namens de Russische minister van Buitenlandse Zaken, Sergej Lavrov, werden alle partijen in Oekraïne opgeroepen gebruik van geweld of aanstichting daartoe te blijven vermijden, de kiezers niet te intimideren en te zorgen voor een vrij en eerlijk electoraal proces dat de wil van de Oekraïense bevolking recht doet. De verklaring sprak verder steun uit voor de „onafhankelijkheid, soevereiniteit, territoriale onschendbaarheid en democratie” van Oekraïne en noemde die „essentieel voor de gezamenlijke en ondeelbare veiligheid en stabiliteit voor allen.”

De NAVO-ministers drongen er bij Moskou op aan zich niet te mengen in de nieuwe tweede verkiezingsronde en zeiden tegen Lavrov dat meningsverschillen over Oekraïne geen reden mogen zijn om Koude-Oorlogsretoriek van stal te halen.

Lavrov zei nooit een confrontatie met het Westen te hebben gezien of gevoeld. Maar, zei hij, sommige westerse leiders hebben geprobeerd Oekraïne naar het Westen te trekken. „Geopolitiek gezien kan Oekraïne niet alleen west of alleen oost zijn”, zei hij. „Het is niet aan ons om te proberen Oekraïne over te halen een keus in de ene of de andere richting te doen.”

Bij monde van de Duitse minister Joschka Fischer juichte de NAVO de wijzigingen in de kieswet en de grondwet die het Oekraïense parlement woensdag heeft aangenomen toe. „Wij zijn zeer blij met het compromis, dat door alle partijen wordt gesteund”, zei Fischer.

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Bot denkt dat Rusland door de bocht is gegaan, omdat door grondwetswijzigingen de premier van Oekraïne in de toekomst meer zeggenschap krijgt. „Daarbij gaat Moskou er waarschijnlijk van uit dat de premier meer in hun kamp zal zitten.”

Aanhangers van de presidentskandidaat Viktor Joesjtsjenko hebben donderdag barricades verwijderd die ze bijna drie weken geleden opwierpen bij het regeringsgebouw in Kiev. Ze deden dat in reactie op woensdag door het parlement aangenomen wijzigingen in de kieswet, die volgens hen waarborgen dat de tweede ronde van de presidentsverkiezingen, die op 26 december wordt overgedaan, dit keer wel eerlijk verloopt.

„Dit is tegelijkertijd een treurige en een vrolijke dag”, zei Oleksij, een demonstrant uit de stad Rivne, die nog een button met het opschrift ”barricadebewaking” op zijn jas had. „We hebben het meer dan twee weken uitgehouden en nu gaan we weg, maar we vertrekken als winnaars.”