Brand kerncentrale Zaporizja ‘gevaarlijk’ maar ‘onder controle’
In Zaporizja, de grootste kerncentrale van Europa, woedt in de nacht van donderdag op vrijdag een brand. Het complex wordt volgens de Oekraïense buitenlandminister „van alle kanten aangevallen” door Russische grondtroepen. Brandweerlieden kunnen om die reden niet bij het vuur komen en dat is „zeer gevaarlijk”, meldt VN-atoomwaakhond IAEA. Lokale autoriteiten melden echter dat de situatie „onder controle” is.
De burgemeester van het nabijgelegen Energodar, in het zuidoosten van Oekraïne, meldde de brand als eerste in een video op Facebook. Hij zei dat het vuur is ontstaan na een aanval van Russische grondtroepen.
Op beelden die door The New York Times zijn geverifieerd zijn rondom de kerncentrale vlammen en vuur te zien, maar de krant schrijft dat „onduidelijk is waar deze door veroorzaakt worden”. Het is ook onduidelijk waar in de kerncentrale de brand precies woedt. Regionale autoriteiten melden dat de stralingsniveaus rondom de kerncentrale „normaal” zijn.
De Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmitro Koeleba, schrijft op Twitter dat een eventuele ontploffing van de kerncentrale „tien keer groter zal zijn dan Tsjernobyl”, de in 1986 ontplofte kerncentrale ten noorden van Kiev die inmiddels door de Russische troepen veroverd is. „Rusland moet onmiddellijk stoppen met de beschietingen en brandweerlieden doorgang verlenen”, schrijft Koeleba.
De Amerikaanse president Joe Biden heeft volgens bronnen binnen zijn regering met de Oekraïense president Volodimir Zelenski gebeld over de situatie in de kerncentrale. Het is onduidelijk wat er exact besproken is.
VN-atoomwaakhond IAEA schrijft op Twitter dat het op de hoogte is van de „beschietingen” rondom de kerncentrale en zegt momenteel met de Oekraïense autoriteiten te overleggen. Het instituut waarschuwt voor „ernstig gevaar” als de reactoren in de centrale geraakt worden door raketaanvallen. Eerder riep IAEA de Russische en Oekraïense troepen op om niet te vechten in het gebied.
Zaporizja is een van de vier operationele kerncentrales van Oekraïne. De centrale bestaat uit zes kernreactoren. De kerncentrale is volgens schattingen goed voor zo’n veertig procent van de Oekraïense elektriciteitsvoorziening.