De Verenigde Staten zullen de helft van de 60 miljoen vaten olie bijdragen die de IEA-landen hebben afgesproken vrij te geven, zei president Joe Biden dinsdag in zijn State of the Union-toespraak. Doel van het vrijgeven van de strategische oliereserves is het stabiliseren van de mondiale energiemarkt na de Russische invasie van Oekraïne.

„Ik kan aankondigen dat de Verenigde Staten met dertig andere landen hebben samengewerkt om 60 miljoen vaten olie uit reserves over de hele wereld vrij te maken. Amerika zal die inspanning leiden en 30 miljoen vaten olie vrijgeven”, zei Biden. Hij voegde eraan toe dat Washington „bereid is om meer te doen, indien nodig.”

Vanwege de oorlog in Oekraïne zijn de olieprijzen naar het hoogste niveau sinds 2014 gestegen omdat er zorgen zijn dat de Russische olieleveringen geraakt zullen worden door de harde westerse sancties tegen Rusland.

Het nieuws over de vrijgave van oliereserves door de IEA-landen had overigens geen effect op de prijzen, want die gingen woensdagmorgen verder omhoog. Een vat Amerikaanse olie werd 7,4 procent duurder op 111,12 dollar en staat daarmee op het hoogste niveau sinds 2013. Brentolie steeg 7 procent in prijs tot 112,35 dollar per vat en kost daarmee het meest sinds 2014.

Verdeling

Het IEA telt dertig lidstaten, waaronder de Verenigde Staten, Duitsland, Japan, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en ook Nederland. De verdeling van de resterende 30 miljoen vaten zal later worden vastgesteld, zei de Japanse industrieminister.

„De situatie op de energiemarkten is erg serieus en vraagt onze volledige aandacht”, aldus een verklaring van IEA-directeur Fatih Birol. „De wereldwijde energiezekerheid wordt bedreigd, waardoor de wereldeconomie risico loopt tijdens dit kwetsbare stadium van herstel.” Het IEA zegt de energiemarkt nauwlettend te volgen en dat extra voorraden vrijgegeven kunnen worden.

Het is voor het eerst sinds de Libische opstand in 2011 dat de landen van het IEA met een gecoördineerde vrijgave van de strategische voorraden komen. De IEA-lidstaten hadden eind december voorraden ter grootte van ruim 4,1 miljard vaten olie. Daarvan worden 1,5 miljard vaten door overheden als strategische reserves aangehouden.

In november vorig jaar spraken de VS de strategische voorraden aan om zo de hoge brandstofprijzen te drukken. Ook na de zware orkaan Ida vorig jaar werden voorraden vrijgegeven om brandstoftekorten te voorkomen. De strategische voorraden van de VS bedragen meer dan 600 miljoen vaten die voor noodgevallen ondergronds zijn opgeslagen in de staten Texas en Louisiana.

Oliekartel OPEC en bondgenoten als Rusland zouden woensdag vergaderen over de productie, die momenteel elke maand geleidelijk wordt verhoogd. Vooraf werd niet verwacht dat de OPEC+ de oliekraan nog verder gaat opendraaien om zodoende de prijzen te drukken.

Pomp

De stijgende olieprijzen zijn voor de automobilist voelbaar aan de pomp: de benzineprijzen gingen woensdag fors omhoog. Volgens consumentencollectief UnitedConsumers schiet de gemiddelde adviesprijs voor een liter Euro 95 met 2,8 cent omhoog. Daarmee komt dat gemiddelde uit op 2,265 euro voor een liter en dat is voor het eerst meer dan 2,25 euro per liter. Een liter diesel wordt 1,8 cent duurder en kost 1,935 euro.

UnitedConsumers houdt dagelijks de adviesprijzen van vijf grote oliemaatschappijen in de gaten en middelt die. Daaruit komt de gemiddelde adviesprijs. De adviesprijzen hoeven overigens doorgaans alleen langs de snelweg te worden betaald. Langs andere wegen worden kortingen gegeven, maar ook daar is het al nauwelijks meer mogelijk om benzine te vinden die minder dan 2 euro per liter kost.