Mens & samenlevingstorm

De natuur houdt opruiming

Er is stilte na de storm. De wind is gaan liggen en de zon staat aan een strakblauwe hemel. Morgen wordt opnieuw stevige wind met veel regen verwacht. Op diverse plaatsen in het park zijn zaagploegen bezig hout te ruimen. Een auto met afrasteringsgaas rijdt rond om schades te herstellen.

Aad van Toor
28 February 2022 11:46
beeld Herman Stover
beeld Herman Stover

Robin Heikens (31) werkt al tien jaar voor de Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe. Na zijn opleiding aan de Apeldoornse Bosbouwschool kan hij bij de stichting terecht als medewerker bedrijfsvoering. „Je mag het gerust ook boswachter noemen. Het was een buitenkansje want zulke banen liggen niet voor het oprapen.”

De boswachter houdt van zijn vak, het zit hem in het bloed. Ook zijn vader was boswachter, bij Staatsbosbeheer. „Niet een werkdag is hier hetzelfde. Maar alle dagen ben je bezig het park aantrekkelijk te maken en te houden voor de vele duizenden bezoekers. De natuur moet worden onderhouden, de houtoogst en houtverkoop vragen aandacht, faunabeheer en wildtellingen, maar ook het onderhoud van wegen en fietspaden.”

Drie stormen

Drie stormen in een week vindt Robin Heikens „redelijk uitzonderlijk. Je ziet dat het weer verandert, extreem droge periodes, dan weer heel natte tijden. Waterstanden en temperaturen wisselen sterker naar mijn idee.”

Elke storm velt bomen; takken kunnen in het rond vliegen. „De natuur houdt opruiming. Een boom die omgaat zorgt voor meer licht op de bodem. Dat geeft nieuwe kansen aan jonge boompjes. De oude boom laten we meestal liggen. Daar vestigen zich insecten, kevers en paddenstoelen. Bomen die op een verkeerde plaats vallen –bijvoorbeeld over een fietspad– worden wel opgeruimd; verzaagd of versnipperd.”

Kostenpost

„Natuurlijk kun je in dit park ook stormschade hebben”, zegt Heikens. „Denk maar aan een vallende boom die een stuk fietspad wegrukt of een picknickbank vernielt. In het park staan dienstwoningen en recreatievoorzieningen zoals het Park Paviljoen. Schade aan dergelijke zaken, kunnen voor flinke kostenposten zorgen.”

Ook heeft De Hoge Veluwe zogenoemde productiebossen. „Die worden jarenlang met zorg beheerd. Af en toe haal je er wat bomen tussenuit en je zaagt er nooit meer uit dan er weer bijgroeit.

Stel dat zo’n perceel bomen in een klap naar de grond gaat, dan heb je een flinke schadepost. Gelukkig was daarvan deze week geen sprake. Trouwens, in het hele land zijn er geen complete percelen neergegaan”

Heikens gelooft niet dat alleen zwakke bomen het tijdens een storm begeven. „Vorige week waren het veel naaldbomen; de grove den, de douglas- en de fijnspar. De kruinen van het naaldhout zitten dik in de naalden, vangen veel wind en vallen dan met kluit en al om. Loofbomen hebben in de winter geen blad. De wind kan makkelijker door de kruin heen en die bomen staan steviger.

Maar bij extreme windstoten kan ook loofhout omgaan; enkele meters boven de grond afbreken of afdraaien. Dat laatste gebeurt als de wind de kruin van de boom letterlijk omdraait. De spanning op de stam wordt dan te hoog en de boom scheurt.”

Volgens de boswachter zoeken de dieren een goed heenkomen als het stormt. „Het grofwild voelt kennelijk aan dat het bos een gevaarlijke plaats is geworden en trekt zich terug uit het hout. Aan de bosranden en op de open vlaktes wacht het op betere tijden. Vogels vinden altijd wel een schuilplaats. Hun nesten zijn niet in gevaar, die hebben ze in februari nog niet gebouwd. Hoogstens kunnen horsten van roofvogels beschadigd raken. Die zullen ze eerst weer bewoonbaar maken, eer zij nestelen.”

Gevaarlijk

Tijdens een storm is het voor Heikens en zijn collega’s afwachten. „Natuurlijk houden we altijd de weerberichten in de gaten en bij stormwaarschuwingen staan we letterlijk op scherp; al het gereedschap ligt geslepen en gebruiksklaar. Zo konden we vorige week zaterdagmorgen om zeven uur direct beginnen om het park weer toegankelijk te maken voor bezoekers. ’s Nachts zagen we niet, dan werkt alleen de ploeg toezichthouders; boa’s met opsporingsbevoegdheid.”

Hoe gevaarlijk is een bos na de storm? „Tja, we moeten altijd ons boerenverstand gebruiken. In een bos zijn sowieso risico’s vanwege dode takken, wortels en kuilen. Je kunt je afvragen of het slim is om direct na een flinke storm het bos in te gaan als er niet eerst deskundig is opgeruimd. Maar àls je gaat wandelen, kijk dan niet alleen om je heen, maar ook omhoog. En ga niet onder afgebroken, loshangende takken doorlopen, maar loop er ruim omheen. Maar eerlijk gezegd lijkt me dat nogal logisch.”

Meer over
Onderweg

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer