Hierdoor is de kans groot dat de nieuwe verkiezingsronde op 26 december zonder noemenswaardige problemen zal plaatshebben.

Tijdens een spoedzitting van het Oekraïense parlement, de Rada, stemden de regeringspartijen in met het voorstel van de oppositie om de kieswet te hervormen en een nieuwe centrale commissie te installeren. In ruil hiervoor steunde de oppositie grondwetsvoorstellen van vertrekkend president Leonid Koetsjma om de machtspositie van het staatshoofd te verzwakken ten gunste van het parlement.

De oppositie had tot nu toe geweigerd mee te doen aan deze koehandel, die eerder deze week door Koetsjma was geïnitieerd. Hierdoor zou de machtspositie van de vrijwel zeker tot nieuwe president gekozen oppositieleider Viktor Joesjtsjenko aanzienlijk worden verzwakt.

Dat de oppositie woensdag toch besloot in te stemmen met dit compromis, schrijven waarnemers toe aan de angst voor nieuwe verkiezingsmanipulaties ingeval kieswet en centrale kiescommissie ongewijzigd zouden blijven. Ook zou voortdurende onrust aan de vooravond van de herverkiezingen een averechts effect kunnen hebben op de nu nog sterke positie van Joesjtsjenko.

De doorgevoerde veranderingen in kieswet en samenstelling van de centrale kiescommissie hebben de risico’s voor verkiezingsfraude aanzienlijk beperkt. Zo zal het fraudegevoelige stemmen per brief sterk worden gereduceerd, terwijl de kiezer voortaan nog maar bij hoge uitzondering zijn stem thuis kan gaan uitbrengen.

Bovendien is de nieuwe kiescommissie -nu inclusief leden van de oppositie- minder fraudegevoelig dan de vorige. Die is door het Oekraïense hooggerechtshof verantwoordelijk gesteld voor het ten onrechte uitroepen van Koetsjma’s presidentskandidaat en premier, Viktor Janoekovitsj, tot winnaar van de presidentsverkiezingen van 21 november, dat tot grootschalige demonstraties en onrust in het land leidde.

Op zijn beurt is Koetsjma erin geslaagd zijn vurig gewenste grondwettelijke hervormingen door het parlement te loodsen. Hij hoopt hiermee ook na zijn aftreden invloed te blijven houden op de politiek om zodoende te voorkomen dat zijn gedoodverfde opvolger Joesjtjsenko hem zal vervolgen wegens machtsmisbruik en corruptie.

Door de grondwetswijziging verliest de nieuwe president het recht zelf zijn ministers te benoemen, met uitzondering van de premier en de ministers van Defensie en van Buitenlandse Zaken. Maar zelfs deze moeten door het parlement worden goedgekeurd.

Hoewel 402 van de 450 parlementsleden voor het compromis stemden, zijn er ook belangrijke tegenstanders. Presidentskandidaat Janoekovitsj zei woensdagavond de wijziging van de centrale kiescommissie als „onwettig” te beschouwen en deze te zien als een onderdeel van een staatsgreep. En een van de trouwste bondgenoten van Joesjtsjenko, Julia Timosjenko, zegt een klacht in te dienen tegen de grondwetswijziging die zij puur als een beschermconstructie van Koetsjma’s persoonlijke lot beschouwt.

Het compromis werd gisteren door de aanhang van Joesjtsjenko onthaald als een eerste overwinning.

Toen Joesjtsjenko woensdagavond zijn inmiddels vaste stek op het podium op het Onafhankelijkheidsplein innam om de menigte toe te spreken, riepen de demonstranten in koor: „Goed gedaan, goed gedaan!” De oppositieleider prees zijn aanhangers voor hun uithoudingsvermogen. „In de afgelopen zeventien dagen hebben we een nieuw land gekregen”, zei hij tegen de in oranje gehulde menigte. „We hebben ons gerealiseerd dat we een Europees land zijn.”