Het Huis van Afgevaardigden had de hervorming dinsdag al goedgekeurd met 336 tegen 75 stemmen. President Bush tekent de nieuwe wet die de hervorming regelt mogelijk nog deze week.

De hervorming volgt in grote lijnen de aanbevelingen die waren vervat in het eindrapport van de onafhankelijke septembercommissie. Dat betekent dat er een nationale inlichtingendirecteur komt die de activiteiten van vijftien verschillende inlichtingenorganisaties coördineert. Hij wordt ook de centrale adviseur voor veiligheidsvraagstukken van de president. Tot nu toe waren deze activiteiten toebedeeld aan de directeur van de inlichtingendienst CIA, maar deze bleek in feite weinig zeggenschap te kunnen uitoefenen over de diensten die onder het ministerie van Defensie vallen.

„Niemand is ter verantwoording geroepen voor de fatale blunders die de inlichtingengemeenschap in de afgelopen jaren heeft gemaakt. Daar komt nu gelukkig verandering in”, aldus Democratisch senator Joseph Lieberman, een van de initiatiefnemers van de hervorming. Misschien is hij iets te optimistisch. Uit de beraadslagingen in de Senaat bleek woensdag duidelijk dat de nieuwe inlichtingendirecteur minder bevoegdheden krijgt dan de septembercommissie voorstelde. De komende weken zal duidelijk worden hoe de verhoudingen liggen tussen deze nieuwe functionaris, de CIA, de federale recherchedienst FBI en de militaire diensten.

Er komt ook een nieuw nationaal antiterreurcentrum, dat de activiteiten van de verschillende inlichtingendiensten coördineert. Dat betekent onder meer dat organisaties zoals de CIA en de FBI in de toekomst meer informatie zullen uitwisselen. De septembercommissie noemde de gebrekkige samenwerking tussen deze twee organisaties als een van de belangrijkste factoren die in de afgelopen jaren tot grote blunders hebben geleid. De nieuwe wet die de hervorming regelt, voorziet ook in meer bevoegdheden voor de overheid voor het afluisteren van verdachte personen en organisaties.

Vier Democratische senatoren leverden woensdagisteren scherpe kritiek op een mysterieus spionageprogramma dat niet nader werd omschreven. Het gaat volgens senator Jay Rockefeller om een „verbijsterend duur” programma dat volgens hem „volstrekt overbodig is” en dat „de nationale veiligheid in gevaar kan brengen.” De vier senatoren wilden verder geen informatie over dit programma kwijt, maar zij weigerden een compromis te ondertekenen over toekomstige spionage- en veiligheidsactiviteiten dat was bereikt tussen de Senaat en het Huis van Afgevaardigden.