Poetin motiveerde het besluit met historische redenen, maar waarschuwde ook voor het militaire gevaar dat van Oekraïne zou uitgaan. De president uitte zijn ongenoegen over het huidige Oekraïne, dat hij omschreef als onder meer een Amerikaanse kolonie met een marionettenregime.

Door de erkenning kunnen de Russen de rebellen in de zogenoemde Volksrepublieken Donetsk en Loehansk nu openlijk gaan steunen in hun strijd tegen de Oekraïense regering in Kiev. De kans op eenheid lijkt daarmee verder weg dan ooit.

Met de erkenning van de rebellenrepubliekjes gooit Moskou olie op het vuur in de Oekraïnecrisis. Rusland wil voorkomen dat Oekraïne toetreedt tot het westerse militaire bondgenootschap NAVO. Bij een verscheurd land is dat ook vrijwel ondenkbaar.

Poetin deelde zijn besluit mee aan de Duitse bondskanselier Olaf Scholz en aan de Franse president Emmanuel Macron. Zij hebben volgens het Kremlin hun teleurstelling uitgesproken. Scholz heeft in het telefoongesprek ook gewaarschuwd tegen de erkenning en gezegd dat deze stap de zogeheten Minsk-akkoorden schendt, aldus zijn eigen woordvoerder.

In 2014 namen de Russen het Oekraïense schiereiland Krim in, dat vervolgens werd ingelijfd. In dat jaar brak ook de burgeroorlog uit in het oosten van Oekraïne. Pro-Russische separatisten vechten daar sindsdien tegen het regeringsleger. In 2015 werden in de Belarussische hoofdstad Minsk afspraken gemaakt over het verminderen van de spanningen, waaronder een staak-het-vuren. Frankrijk en Duitsland waren daarbij betrokken als bemiddelaars.