Aanvankelijk was het de bedoeling dat de salderingsregeling vanaf 1 januari 2023 zou worden afgebouwd. Maar omdat de Tweede Kamer deze regeling voor de verkiezingen controversieel verklaarde, kon het demissionaire kabinet de uitvoering ervan niet voorbereiden.

Wat is salderen?

Zonnepanelen leveren soms meer energie op dan een huishouden op dat moment kan verbruiken. Het teveel aan elektriciteit wordt teruggeleverd aan de energieleverancier. Op een ander moment leveren de zonnepanelen te weinig of helemaal geen elektriciteit op. Dat geldt bijvoorbeeld voor sombere winterdagen of ’s nachts. Op zulke momenten gebruikt het huishouden meer elektrische energie dan het opwekt.

Momenteel geldt hiervoor de salderingsregeling. Energiemaatschappijen zijn momenteel verplicht om kleinverbruikers –particulieren of kleine bedrijven– met gesloten beurs de teruggeleverde elektriciteit weer te leveren. Bij de jaarafrekening wordt de balans opgemaakt: heeft een huishouden meer elektriciteit geleverd dan is afgenomen, dan krijgt het een vergoeding voor de teveel geleverde stroom; is er meer afgenomen dan teruggeleverd, dan moet het huishouden bijbetalen tegen het gangbare tarief.

Waarom wil de overheid van de salderingsregeling af?

Voor huishoudens is de salderingsregeling erg lucratief, omdat ze ook de btw en de energiebelasting per geleverde kilowattuur vergoed krijgen. De terugverdientijd van zonnepanelen is daardoor teruggebracht tot 5 à 6 jaar. De overheid loopt door de regeling echter flink wat energiebelasting mis.

Daarnaast is in sommige regio’s zoveel elektrisch vermogen aan zonnepanelen geïnstalleerd dat daar op zonnige dagen teveel stroom aan het net wordt geleverd. Dat dreigt daardoor overbelast te raken, waardoor energieleveranciers soms de levering van zonnestroom moeten stopzetten.

Wat betekent het huidige wetsvoorstel voor de afbouw van de salderingsregeling?

Eigenaren van zonnepanelen mogen vanaf 2024 ieder jaar 9 procent minder salderen. In het kalenderjaar 2030 naar 2031 gaat het salderingspercentage ineens van 28 naar 0 procent.

In 2032 is het over en uit met het salderen. De energiemaatschappij moet de kleinverbruiker een redelijke vergoeding geven voor de geleverde elektriciteit. In het wetsvoorstel is die vastgesteld op 80 procent van het met de energieleverancier overeengekomen leveringstarief. De energiebelasting en de btw tellen in dat bedrag niet meer mee: het wordt een centenkwestie. De terugverdientijd van de zonnepanelen gaat daardoor van 6 naar zo’n 9 jaar.

Kleinverbruikers kunnen dan investeren in een opslagsysteem. Zo’n thuisaccu heeft vooralsnog twee nadelen: de hoge prijs, waardoor de terugverdientijd van de batterij groter is dan de verwachte levensduur. En het milieuvoordeel van de hele zonne-installatie gaat dan met een factor 2,5 omlaag: de energie die eruit komt, gedeeld door de energie die het maken en in bedrijf houden van de installatie heeft gekost, bedraagt dan slechts 1,6.