Vrijwel alle fracties –behalve die van de initiatiefnemers– die woensdag meededen aan het debat toonden zich kritisch en willen nadere opheldering over een aantal mogelijke gevolgen. Mede omdat de vier initiatiefnemers al goed zijn voor 75 zetels loopt de door hen gewenste meerderheid vooralsnog geen gevaar. Bij de hoofdelijke stemmingen die later zullen volgen, is de steun van één Kamerlid extra al voldoende. Maar waar de Kamer de initiatiefwet over de beraadtermijn binnen twee weken afdeed, zal het GroenLinks, PvdA, D66 en VVD aanzienlijk meer tijd kosten om alle kritische vragen van antwoord te voorzien.

Eén van de zorgen van de Kamer ziet op de gevolgen voor abortusklinieken als de wet wordt aanvaard. Deze instellingen kunnen immers een substantieel deel van hun omzet verliezen. Grove schattingen wijzen uit dat ongeveer een zevende deel van hun bezoekers de kliniek straks niet meer nodig heeft als ook huisartsen voortaan vroege, medicamenteuze zwangerschapsafbrekingen mogen verrichten. Onder meer de SP eist dat het ministerie van Volksgezondheid garant zal staan voor de consequenties daarvan.

Een garantieregeling of een beschikbaarheidsbijdrage van de overheid moet volgens SP-Kamerlid Maarten Hijink een langzame afbraak van de dienstverlening van klinieken voorkomen. Daarvan kan volgens hem sprake zijn als zij hun openingstijden moeten beperken, personeel moeten ontslaan, of de deuren moeten sluiten.

Twijfel is er ook over de vraag of de huisartsen de door de vier partijen voorgestelde taakverzwaring wel aankunnen. Doorslaggevend voor GroenLinks, PvdA, D66 en VVD is dat hun initiatief de mogelijkheden voor ongepland zwangere vrouwen om de abortuspil daar te halen waar zij dat het liefste willen, wordt vergroot. Een argument om voor de huisarts te kiezen, kan zijn dat deze beter bereikbaar is of al een bekend gezicht is voor zijn patiënten. Het zal veel vrouwen echter rauw op het dak vallen als blijkt dat zij voor bijvoorbeeld de benodigde termijnecho alsnog moeten worden doorverwezen, zo redeneert een deel van de Kamer. Kritische partijen, zoals de SP, de BBB en JA21 vragen zich daarnaast of huisartsen zich de benodigde deskundigheid wel eigen kunnen maken via de nascholing die GroenLinks, PvdA, D66 en VVD hebben voorgesteld.

De meest zwaarwegende vraag is dan nog niet eens gesteld: wat als een overgrote meerderheid de taakverzwaring niet ziet zitten en het ontwerpen van de initiatiefwet voor niets is geweest?

SGP-woordvoerder Chris Stoffer noemde het beeld dat de initiatiefnemers van de huisarts hebben veel te romantisch. Het plaatje van de arts die elke cliënt persoonlijk kent, klopt volgens hem al lang niet meer. Het grootste schrikbeeld voor Stoffer is dat een huisarts en een vrouw straks in een consult van tien à twintig minuten een knoop moeten doorhakken over de beëindiging van het prille mensenleven. Mede om die reden keert de partij zich tegen de wet.

JA21 en BBB hebben er moeite mee dat het wetsvoorstel artsen bevoegd maakt om zwangerschappen tot en met de negende zwangerschapsweek medicamenteus af te breken. Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) liet zich weliswaar gunstig uit over het wetsvoorstel, maar kwam tot een positief oordeel in de veronderstelling dat de pil hooguit tot en met een zwangerschapsduur van zes weken en twee dagen mocht worden verstrekt, tekenen de twee partijen aan. Dat verschil is volgens hen cruciaal: na zes weken en twee dagen neemt de effectiviteit van de pil af en de kans op complicaties toe.

CDA-woordvoerder Hilde Palland noemde de manier waarop GroenLinks, PvdA, D66 en VVD hun wetsvoorstel aanpasten aan de kritiek van de Raad van State een enorme verbetering. Volgens de raad doorbraken de vier met hun initiatief de wijze waarop de abortuswet de autonomie van de vrouw en de beschermwaardigheid van het ongeboren leven met elkaar in balans brengt. In reactie daarop zetten de initiatiefnemers in de wet dat de zorgvuldigheidseisen waar abortusartsen zich aan moeten houden ook „onverkort” op huisartsen van toepassing zijn.

Ook daarmee hebben GroenLinks, PvdA, D66 en VVD echter de ja-stem van de christendemocraten nog niet binnen. Volgens Palland krijgen ze die pas nadat ze hebben verduidelijkt hoe de gevolgen van het wetsvoorstel worden gemonitord, én als de wet periodiek wordt geëvalueerd.

Het is nog niet bekend wanneer het debat wordt voortgezet.