Wetsvoorstel 2G moet definitief van tafel
Het wetsvoorstel voor toepassing van 2G –waarbij iemand alleen nog na vaccinatie of met herstelbewijs ergens naar binnen mag– komt steeds meer onder vuur te liggen. De steun voor een motie van SGP-Kamerlid Kees van der Staaij en van Pieter Omtzigt om het voorstel in trekken, groeit. Tijdens een hoofdelijke stemming volgende week moet blijken of een meerderheid zich erachter schaart. Dat minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid de wet dinsdag uitstelde om meer onderzoek te kunnen laten doen, gaat niet ver genoeg. Het wetsvoorstel moet helemaal en definitief van tafel.
Veel coronamaatregelen nemen vrijheden van mensen af en beperken daarmee grondrechten. Dat geldt niet alleen voor het coronatoegangsbewijs, maar bijvoorbeeld ook voor de afstandsregel en de beperking van de groepsgrootte. De mate van inperking van vrijheden en de noodzakelijkheid van de maatregel bepalen of die gerechtvaardigd is. De ernst van de pandemie en de fase waarin die zich bevindt, spelen daarbij een belangrijke rol.
Er zijn principiële redenen waarom het 2G-beleid definitief van tafel moet. Iedereen die –om welke reden dan ook– besloot zich niet te laten inenten, wordt door een 2G-maatregel categorisch uitgesloten voor de plekken waar de coronapas geldt. Een dergelijke tweedeling in de maatschappij is ongepast en ongewenst. Zeker in een periode waarin polarisatie aan de fundamenten van de samenleving knaagt. Daarnaast is de 2G-maatregel een vorm van indirecte vaccinatieplicht. Dat botst met het grondwettelijke recht op lichamelijke integriteit.
Daar komt nog bij dat invoering van 2G amper bijdraagt aan de bestrijding van de omikronvariant. Uit de veelbesproken studie van de Technische Universiteit in Delft blijkt dat het verschil in effectiviteit tussen 2G en 3G in de huidige epidemiologische situatie „zodanig klein is dat er geen noodzaak is voor een spoedige invoering” van de 2G-wet.
Minister Kuipers en coalitiepartijen VVD en D66 betogen steeds de 2G-maatregel graag in de gereedschapskist te willen hebben. Niet om die direct in te voeren, maar om dat te kunnen doen als dat nodig blijkt. Dat argument is om bestuurlijke redenen best te begrijpen, maar om hierboven genoemde principiële redenen toch onwenselijk. De overheid moet zuinig omgaan met het vertrouwen van de burger in het coronabeleid. Omdat dat al wankel is, is het onverstandig om een omstreden maatregel in de achterzak te houden.
Met de huidige stand van de pandemie moet er niet alleen een streep door 2G, maar ook een vraagteken achter 3G – waarbij iedereen toegang heeft die gevaccineerd, genezen of getest is. De proportionaliteit hiervan neemt af nu de omikronvariant minder schadelijk is. In verschillende andere landen (waaronder Denemarken en Verenigd Koninkrijk) is de coronapas inmiddels afgeschaft. Minister Kuipers zou zijn energie niet moeten steken in onderzoek naar de wenselijkheid van 2G, maar naar de noodzaak van 3G.