Ze gaan ervan uit dat veel bedrijven als gevolg van de flink gestegen gasprijzen voor hun energie meer naar alternatieven zijn gaan kijken, bijvoorbeeld vervuilende kolen, maar ook zonneparken en windenergie.

In een nieuwe raming gaat de denktank uit van 0,9 procent groei van de mondiale gasvraag. Vorig jaar was er nog 4,7 procent meer behoefte aan gas. Toen trok de vraag juist sterk aan als gevolg van het economisch herstel uit de eerste fases van de coronacrisis. Voor Azië en Noord-Amerika wordt in 2022 opnieuw op een toename van de gasvraag gerekend, maar in Europa is volgens de kenners waarschijnlijk sprake van een krimp van 4,5 procent.

De Europese gasprijs is afgelopen jaar sterk gestegen vanwege de grote vraag en het beperkte aanbod door Rusland, de grootste gasleverancier aan Europa. De spanningen rond Oekraïne jagen de zorgen over de gasleveringen de laatste tijd extra aan. Bij het IEA gaan de kenners er voorlopig vanuit dat Rusland dit jaar 763 miljard kubieke meter gas zal oppompen. Dat zou de hoogste jaarlijkse productie zijn in meer dan 30 jaar. Maar of er daardoor ook meer gas naar Europa zal gaan, blijft onduidelijk. Dat hangt sterk af van het beleid van de Russische overheid.

Toch zijn de bewegingen op de gasmarkt niet alleen te verklaren door grote geopolitieke ontwikkelingen, aldus het IEA. Wat ook meespeelt, is het weer. In 2021 was sprake van een ongewoon koude lente en dat jaagde de vraag naar energie toen ook aan. Als het weer dit jaar meer in lijn is met normaal, komt het gasverbruik in veel landen automatisch ook beduidend lager uit.

De gasprijzen op de internationale markten zijn inmiddels weer wat teruggelopen ten opzichte van de piek die in oktober werd bereikt. Analisten verklaren dit door het milde winterweer van afgelopen weken. Toch is gas op bijvoorbeeld de Duitse gasmarkt nu nog steeds meer dan drie keer zo duur als vorig jaar in januari het geval was. Economen van ING voorspellen dan ook dat consumenten in de eurozone nog heel het jaar zullen kampen met een relatief hoge energierekening. Overheden van verschillende landen hebben weliswaar maatregelen aangekondigd om gedupeerde huishoudens wat te helpen, maar die steun is over het algemeen niet voldoende om de hogere energieprijzen volledig te compenseren.

Onderzoek

Uit een onderzoek van marktonderzoeksbureau Multiscope onder ruim 4300 Nederlanders blijkt dat bijna zeven op de tien Nederlanders die hun huis in 2022 gaan verduurzamen, dat doen vanwege de stijgende energieprijzen. Uit vrees de energierekening niet te kunnen betalen, zet bijna 40 procent van de mensen die hun woning al hebben verduurzaamd de kachel uit, ook als het koud is in huis.

Circa 60 procent van de Nederlandse huishoudens verwacht bij de volgende afrekening meer te gaan betalen voor gas en elektriciteit, vooral vanwege de stijgende energieprijzen en -belastingen. Pakweg 10 procent verwacht juist minder te moeten ophoesten omdat ze afgelopen jaar hun huis hebben verduurzaamd.

Kleine rol

Tot nu toe speelde de hoogte van de energieprijzen een relatief kleine rol bij verduurzaming. Een kwart van de Nederlanders gaf de stijgende prijzen aan als reden hiertoe te zijn overgegaan in 2021, nu zegt bijna 70 procent van de mensen die energiebesparende maatregelen willen nemen dit jaar dat uit geldoverwegingen te doen.