Op het Domplein is veel interessants te zien: 34 objecten belicht Krijnen in haar boekje. „Bij verschillende bezienswaardigheden mis ik een bordje met toelichtende tekst. Zo duiden ijzeren markeringen aan waar ooit een Romeins castellum stond, maar nadere informatie daarover ontbreekt. En bij de westelijke muur van de Pandhof, de tuin bij de Domkerk, zie je bouwsporen van kozijnen en een dak. Welke gebouwen hebben daar gestaan? De wandelgids komt daarom zeker toeristen van pas”, verwacht Krijnen.

Ze heeft het nagevraagd bij de Utrechtwinkel van de VVV aan het plein. „Er zijn rondleidingen, men kan terecht in bezoekerscentrum DOMUnder, er is een telefoonapp ”2000 jaar Domplein”, maar gewoon een handzaam gidsje over het plein was er nog niet.” Krijnen, die op een paar minuten lopen afstand van het plein woont, schreef het daarom zelf maar. Niet alleen voor toeristen, ook voor stadgenoten. „Want Utrechters weten ook niet alles over het plein.” In twee talen, Nederlands en Engels. ”Een rondje Domplein” telt 96 rijk geïllustreerde pagina’s.

2000 jaar

Het plein toont 2000 jaar geschiedenis, vanaf de periode van het castellum. De benaming Domplein werd echter pas in 1912 ingevoerd, aldus Krijnen. „In het midden stond eeuwenlang de grote Domkerk, tussen het Domkerkhof en het Munsterkerkhof bij de afgebroken Salvatorkerk in. Het schip van de Domkerk stortte in 1674 in tijdens een orkaan en is daarna door geldgebrek niet meer opgebouwd. Pas in 1826, nadat de ruïnes waren opgeruimd, ontstond een grote ruimte met het aanzien van een plein.”

Het instorten van het schip kan de kerkbeheerders van toen volgens Krijnen niet verweten worden. „De houten zoldering was nog niet vervangen door stenen gewelven, zoals bij het erachter liggende koor. Lange tijd werd de instorting daarmee in verband gebracht. Recent hebben meteorologen ontdekt dat de orkaan uitzonderlijk zwaar was. Het was een valwind die maar zelden voorkomt. Als de gewelven van steen zouden zijn geweest, zouden ze het waarschijnlijk ook hebben begeven.”

Vanzelfsprekend besteedt Krijnen aandacht aan de Domtoren, het Academiegebouw van de universiteit, de Pandhof en het beeld van Jan van Nassau, de stamvader van het koningshuis die in 1579 een belangrijke rol vervulde bij de totstandkoming van de Unie van Utrecht.

De wandelgids doet ook de Domkerk aan. Krijnen wijst op de bronzen toegangsdeuren, het monumentale koor, een muurschildering van de kruisiging van Christus uit circa 1410 en de restanten van een beeldengroep waarvan tijdens een beeldenstorm in 1580 de gezichten eraf zijn geslagen, het Bätz-orgel en enkele gebrandschilderde ramen.

Merktekens

Ook minder bekende objecten op het plein worden in de gids beschreven, zoals een runensteen met een voorstelling van een gekruisigde Christusfiguur, een gedenkplaat die herinnert aan de vervolging van homoseksuelen in de achttiende eeuw en een gedenksteen voor Jacob van Eyck, een blindgeboren Dombeiaardier uit het begin van de zeventiende eeuw.

Krijnen heeft oog voor details. Aan weerskanten van een deur in een gang van de Pandhof zijn merktekens in steen uitgehouwen. „Bij grote projecten, zoals de bouw van een kathedraal, brachten middeleeuwse steenhouwers vaak een merkteken aan op de afzonderlijke stenen die zij bewerkten. Zo’n ‘handtekening’ was belangrijk, want ze werden per steen betaald en zo voorkwamen ze dat collega’s een bijna voltooide steen uit hun werkplaats zouden stelen.”

Het laatste hoofdstuk van de gids gaat over plannen voor het plein. Krijnen: „De meeste ontwerpen zijn gericht op herstel van de historische verbinding tussen kerk en toren, door herbouw van het schip of door een eigentijdse vormgeving. Of er een plan wordt gerealiseerd, zal de toekomst uitwijzen. Mocht dat zo zijn, dan zal het plein weer zijn opgedeeld in twee gescheiden ruimten.”