Uitspraak hof brengt feest op Vrijheidsplein
„Jazeker”, klinkt het als uit één mond. De zes studenten die in het Oekraïnehuis hun dampende aardappelen naar binnen werken, twijfelen er geen moment aan dat Viktor Joesjtsjenko over enkele weken president is.
„Hij zal zeker de verkiezingen winnen. Hij is nu al de president van het volk. We zullen hier blijven demonstreren tot hij daadwerkelijk de leider is.”
De 21-jarige student Oksana Kozorynska is de enige van het zestal die Engels spreekt. Ze kennen elkaar uit hun woonplaats in het westen van het land. Al vier dagen is Oskana in Kiev en vorige week zijn ze er ook al drie dagen geweest. „Op onze universiteit wordt geen lesgegeven”, zegt ze. „Onze docenten begrijpen dat het over onze toekomst gaat.” Slapen deed ze in het theater. Dat is warmer dan in een tent.
Tegen 18.00 uur vrijdagmiddag vulde het Vrijheidsplein in het centrum van de hoofdstad Kiev zich met gejuich uit honderdduizenden kelen. De rechter van het hooggerechtshof begon met het voorlezen van zijn toespraak en de metersgrote tv-schermen op het plein toonden elk woord.
De BBC-televisie begrijpt direct het gewicht van de uitspraak, waarnaar al de hele week werd uitgezien. Het internationale station toont daarom rechtstreekse beelden van een sprekende rechter. Maar het geeft bij gebrek aan Oekraïense vertaling toe geen idee te hebben of het hof nu linksom of rechtsom is gegaan.
Je zou het hooggerechtshof bijna van opzet gaan verdenken. Het is niet alleen de uitspraak zelf die de oppositie in de kaart speelt, maar vooral ook het moment.
Aan het eind van de middag loopt steevast het aantal demonstranten in het centrum van Kiev op. Veel mensen werken overdag en besteden de avond dan aan de politiek. Maar vrijdagmiddag was -met het weekeinde in het vooruitzicht- de aanwas groter dan normaal. Het hooggerechtshof had daarom geen beter moment kunnen kiezen.
De demonstranten maken zich op voor een hele nacht feestvieren. De temperatuur is enkele graden boven nul, de straten zijn opgedroogd van gesmolten sneeuw en de mist is opgetrokken. De organisatoren van de demonstratie knijpen zelfs een oogje toe als juichende jongeren het alcoholverbod van de afgelopen weken niet meer volhouden.
De eerste uren na de hofuitspraak stromen nog steeds mensen toe. Uit alle hoeken en portieken van het stadscentrum staan vermoeide demonstranten die bezig waren een tukje te doen, op van hun bed. In het statige Oekraïnehuis -voorheen Lenin Museum- zijn de meeste matrassen in de gangen leeg.
In het feestgedruis probeert Mykhaylo Petechuk zich verstaanbaar te maken. Hij heeft zijn studieboeken aan de kant geschoven. Voor hoelang weet de 23-jarige niet. „Ik zou best weer aan het werk willen, maar zolang de acties hier doorgaan, blijf ik ook. Op deze manier kunnen we de geesten op het juiste niveau houden. We hebben niet het recht deze overwinning te verliezen.”