Juweliers en ramkraken, dat was lang een vast koppel. Sieradenwinkels beveiligden zich steeds beter, vooral met zware rolschermen en hekwerken. Het ramkraakgilde moest deels op zoek naar nieuwe doelen voor een snelle kraak. Die vonden ze voldoende. Op nummer één staan inmiddels fotozaken (digitale camera’s en mobiele telefoons), gevolgd door winkels met merkkleding, computerwinkels (platte beeldschermen), audio- en videozaken en parfumerieën.

De juweliers staan nu op zes, gevolgd door de categorie: overige. Ruim vijftien ramkraken in de week, 800 per jaar. Winkeliers en verzekeraars worden er wanhopig van. De schade? Jaarlijks minimaal 20 miljoen euro, emotionele schade niet meegerekend. Het geroofde vertegenwoordigt doorgaans niet meer dan een tiende deel van de uiteindelijke kosten van de kraak. De getroffen winkels moeten grondig worden hersteld, vaak deels herbouwd. Omzetderving is niet te verzekeren.

John de Haan, directeur van Co-Metronic -een toeleveringsbedrijf van stalen en kunststoffen onderdelen voor onder andere Philips en ASML- en Mecurity BV in Nuenen, las twee jaar geleden over het stijgend aantal ramkraken. „Toen ik om me heen zag wat er aan antiramkraakpalen werd neergezet, verbaasde ik me. Paaltjes die omvallen zodra je je fiets er tegenaan zet, bij wijze van spreken. Er was eigenlijk niets fatsoenlijks op de markt. Iedereen kon zulke palen maken en ze zo noemen.”

Dat moest anders en beter, vond De Haan. Hij riep mensen bij elkaar uit diverse geledingen die met het probleem te maken hebben. „TNO Wegtransport, vier verzekeringsmaatschappijen, de Federatie Goud en Zilver en Syntens, het vroegere Innovatiecentrum ter ondersteuning van het midden- en kleinbedrijf.” Na analyse van de problemen stelden de verzekeraars eisen op.

De nieuwe paal moest voertuigen van 2000 kilo -tot en met een kleine bedrijfswagen- tegenhouden die met 30 kilometer per uur op een winkelpui af zou rijden. Na de ram mocht de paal niet verder dan 15 graden uit het lood staan. Is die 2000 kilo niet wat aan de lage kant? De Haan: „Meestal gaat het om gestolen auto’s die worden ingezet bij zo’n snelkraak. Met een beveiliging tegen 2 ton aan gewicht kom je echt een heel eind.”

Op 20 februari 2004 certificeerde TNO de Mecuritypaal. Sinds de zomer is deze in productie. Vorige week stonden er drie hydraulisch gekoppelde en in de grond te verzinken antirampalen klaar in de montagehal. Die zijn deze week in Best geplaatst en kunnen een deel van het stadscentrum afsluiten. De Haan levert een statische variant -Stanblock, 1195 euro exclusief plaatsing- en een dynamische variant die in wegdek of trottoir kan verdwijnen. Dit Dynoblock kost 1945 euro zonder plaatsing. Voor dat laatste staat een prijs van circa 300 euro.

Het gepatenteerde ontwerp valt op omdat beton erin ontbreekt. De paal rust op een metalen plaat die op 1,20 meter diepte in de grond zit en steekt zelf 70 centimeter boven het plaveisel uit. De fundering absorbeert de schok. Twee sterke elastieken -die niet verweren al zitten ze langdurig in de grond- trekken de paal na een ram terug in de oorspronkelijke positie, waarbij wegdek of trottoir niet of nauwelijks beschadigd raakt. „Groot voordeel van deze stalen fundering zonder beton is bijvoorbeeld dat kwetsbare leidingen nauwelijks in de weg kunnen zitten.”

Op dit moment is De Haan bezig een dealernetwerk op te zetten. „Vijf tot tien adressen zijn voldoende om alle potentiële Nederlandse afnemers te kunnen bedienen”, schat hij in. Voor een deel zal dat via de bestaande grote hekwerkenfirma Heras zijn. Richt hij zich in de eerste plaats vooral op de Nederlandse markt en enkele omringende landen, via Heras valt op den duur gemakkelijk in heel Europa door te dringen. Dat is zeker zijn plan.

De Haan is onder hetzelfde patent bezig met de ontwikkeling van een zogenaamd anti-Terrorblock, volgens richtlijnen van het ministerie van Buitenlandse Zaken in de VS. „Dan praten we over opschaling tot snelheden van maximaal 48 kilometer per uur en voertuigen tot 6000 kilo.” In de praktijk zal zo’n block meer aankunnen, zegt hij, al is een shovel van 15.000 kilo wel weer een verhaal apart.

In tijden van toenemende terreurdreiging een veelbelovende handel. De Haan: „Buitenlandse Zaken was hier, ze vinden het een prachtig product. De ambtenaren gaan nu helaas nog voor een veel duurdere variant van de concurrent, maar ze zullen daarvan straks snel terugkomen, verwacht ik.”