In 1997 werden de eerste personenauto’s door EuroNCAP (European New Car Assessment Programme) op veiligheid getest. De resultaten waren teleurstellend en zorgden bij de autofabrikanten voor een nieuwe manier van denken over veiligheid van nieuwe modellen. Iedere fabrikant gaat voor de maximale vijf sterren. Maar vijf sterren van 1997 zijn niet te vergelijken met dezelfde notering van 24 jaar later.

EuroNCAP is een non-profitorganisatie waarin ministeries en automobielclubs uit zes Europese landen vertegenwoordigd zijn. Voor Nederland zijn dat het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en de ANWB.

Het verschil van beoordelen in 24 jaar tijd bleek duidelijk uit de laatste resultaten die op 8 december bekend werden gemaakt. De elektrische Renault Zoe die helemaal geen sterren had gekregen haalde het nieuws.

Ruim twintig jaar terug werd de vervorming van de carrosseriestructuur van een auto beoordeeld naar aanleiding van een frontale en zijdelingse botsproef. Ook registreerde de organisatie de krachten die bij een aanrijding op de testdummy’s werden gemeten. De uitslagen kwamen in een beoordeling van nul tot vijf sterren.

Stimulans

Gaandeweg kregen steeds meer auto’s (vanaf 2001) de volle waardering. EuroNCAP vond dat dit steeds minder een stimulans vormde voor fabrikanten om de veiligheid verder te verbeteren. Daarom werden de eisen steeds verder aangescherpt. Met de komst van de moderne elektronica kregen auto’s slechts een hoge beoordeling als de geteste auto was voorzien van zoveel mogelijk systemen die een ongeval voorkomen of minimaal de gevolgen beperken.

Sinds 2013 is het zogenaamde EuroNCAP protocol al vijf keer gewijzigd. Bij iedere wijziging kan een bestaande auto tot twee sterren verliezen. Het gebeurt niet zo vaak dat een bestaand model voor een tweede keer door de organisatie wordt getest. Omdat in het specifieke voorbeeld van de Renault Zoe de auto in 2017 een aantal belangrijke veiligheidssystemen erbij kreeg en de auto tweeënhalf jaar geleden een facelift onderging, vond de EuroNCAP het interessant om deze auto nogmaals te testen.

Waarom dan de laagste score met nul sterren? Dat ligt aan de manier waarop de sterren worden berekend. De consumentenorganisatie heeft ervoor gekozen dat als een auto op één deelcategorie nul sterren krijgt, dat dit dan ook meteen de eindscore is.

Noodrem

Dat geldt bij de Zoe voor het feit dat de geteste basisversie geen noodremsysteem heeft. Dat brengt de auto automatisch tot stilstand als de bestuurder is afgeleid en er op dat moment een stilstaand of langzamer bewegend object opdoemt.

EuroNCAP vertelt op zijn site dat auto’s die zes jaar of langer geleden zijn getest hun beoordeling kwijt zijn. Dat betekent dat auto’s van 2015 of ouder (introductiejaar) feitelijk niet meer meekunnen in de huidige manier van testen. Het komt er dus op neer dat het gros van de auto’s op de Nederlandse weg volgens de huidige norm niet meer veilig zouden zijn.

Dat zit vooral in het aandeel in de eindbeoordeling van de steeds maar groeiende hoeveelheid elektronische systemen. Die zijn veelal gebaseerd op waarnemingen van een camera die tegen de voorruit zit. Die camera ziet het andere verkeer en beoordeelt of de bestuurder tussen de lijnen op de weg blijft. Op basis van die informatie worden een of meerdere systemen aangestuurd.

EuroNCAP houdt overzicht op de wijzigingen die fabrikanten doorvoeren op hun auto’s. Zonder te testen wist de organisatie al welke uitkomst een test van de huidige Zoe zou zijn. Negatieve publiciteit die EuroNCAP met dit testresultaat heeft bewerkstelligd, lijkt een verleidelijke aanleiding om het belang van de eigen activiteiten opnieuw op de kaart te zetten.