De kroonprinses kreeg het cadeautje dinsdag van defensie ter gelegenheid van haar verjaardag. „De Prinses van Oranje wordt vandaag 18 jaar! Een bijzonder moment voor ons land en een prachtige mijlpaal voor haar”, twitterde premier Rutte. „Mijn hartelijke felicitaties voor prinses Amalia. Ik wens haar een gezellige en bovenal feestelijke dag toe.”

De jarige ging dinsdagochtend met haar moeder op stap. Bij terugkeer bij paleis Huis ten Bosch zwaaiden Amalia en koningin Máxima naar de fotografen en verslaggevers die bij de poort stonden te wachten. Eerder was koning Willem-Alexander al gesignaleerd op het paleisterrein: in witte joggingbroek en met witte pet, een grote bos bloemen in zijn hand.

Bij de hoofdingang bij de Benoordenhoutseweg meldde zich één dame die een cadeautje wilde afgeven voor de jarige prinses. De Koninklijke Marechaussee stuurde haar door naar de andere ingang, aan de Bezuidenhoutseweg. Daar werden door een enkeling bloemen afgegeven, een mok met ”18” erop en ook een groot cadeau van de Katwijkse Oranjevereniging.

Beiaard

Vanwege de coronamaatregelen bleef een grootse verjaardagsviering achterwege. Wel had de Bond van Oranjeverenigingen opgeroepen de vlag met oranje wimpel uit te hangen en kerkklokken tussen 9.00 uur en 9.10 uur te luiden. De Koninklijke Nederlandse Klokkenspelvereniging (KNKV) maakte de compositie Amalia Achttien. Die wordt dezer dagen door beiaardiers in tal van torens gespeeld.

Op sociale media als Instagram en Facebook lieten vele honderden mensen een felicitatie achter voor prinses Amalia. Ook veel buitenlandse volgers feliciteerden: er waren boodschappen in het Engels, Duits en Spaans te lezen.

De jarige zal haar oma, prinses Beatrix, dinsdag niet hebben ontmoet: zaterdag werd bekend dat de 83-jarige oud-vorstin positief was getest op het coronavirus. Dat gebeurde nadat ze vorige week maandag terugkeerde van een bezoek aan Curaçao.

Eigen vlag

„Hare Koninklijke Hoogheid Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria, Prinses van Oranje, Prinses der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau viert vandaag haar achttiende verjaardag”, luidde dinsdag het bericht van de Rijksvoorlichtingsdienst. De mijlpaal leidde tot een aantal traditionele handelingen: de koning stelde een onderscheidingsvlag vast voor zijn oudste dochter en benoemde haar „tot Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw en tot Ridder in de Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau.”

De onderscheidingsvlaggen van leden van het Koninklijk Huis worden in vier vlakken (kwartieren) verdeeld door een vierarmig kruis met in het midden het Rijkswapen, dat ook het Koninklijk wapen is. De nieuwe vlag is niet alleen voor Amalia bestemd, maar ook voor de prinsessen Alexia en Ariane, voor het moment dat ze ook de leeftijd van achttien jaar hebben bereikt. Hun vlag is oranje, het kruis blauw. De vlag is ingesneden. Het wapenfiguur van het Huis Oranje, een blauwe jachthoorn met rode opening, monding en snoer en wit beslag, staat in het vlak linksboven. Het persoonlijke familiewapen –een rode burcht met deur, twee vensters en drie kantelen– staat in het vlak linksonder.

De onderscheidingsvlaggen worden gevoerd op de auto en soms op het vliegtuig waarin leden van het Koninklijk Huis reizen tijdens officiële bezoeken. Als ze in Nederland zijn, kan de vlag ook bij hun woning worden gehesen. Halfstok hangt een onderscheidingsvlag nooit; in geval van rouw kan een zwarte wimpel worden toegevoegd.

Onderscheidingen

De onderscheidingen die Amalia dinsdag kreeg, waren geen verrassing. Haar betovergrootmoeder Wilhelmina werd Ridder Grootkruis in de Orde van de Nederlandse Leeuw toen ze op achttienjarige leeftijd koningin werd en sindsdien ontvangen alle kinderen van het staatshoofd ter gelegenheid van hun achttiende verjaardag deze onderscheiding.

De Prinses van Oranje werd ook Ridder in de Huisorde van den Gouden Leeuw van Nassau. Dat is een gezamenlijke orde van de Nederlandse koning en de Luxemburgse groothertog, vanwege hun gemeenschappelijke afkomst. In het verleden werden alleen zonen geridderd, al bij hun geboorte. Sinds 1984 geldt de regeling ook voor haar dochters, maar bij hen pas als ze meerderjarig worden.

Postzegel

Prinses Amalia kreeg ter ere van haar verjaardag ook een 24-karaats gouden postzegel. Daarop haar portret, gemaakt tijdens Koningsdag 2021 in Eindhoven. PostNL verkoopt de zegel sinds dinsdag; hij kost 50 euro. Er zijn er 750 van gedrukt.

De 24-karaats gouden zegels worden alleen voor speciale gelegenheden gemaakt. Eerder verschenen er gouden zegels ter gelegenheid van 350 jaar Rembrandt, 40 jaar fotografie van Erwin Olaf (portretten van koning Willem-Alexander en koningin Máxima), de serie Einde van de Tweede Wereldoorlog, Nijntje 65 jaar, de cassette Oranje in Goud (gouden postzegels van alle vorsten en vorstinnen van Nederland) en de serie Hugo de Groot.

Documentaires

Zo’n 635.000 mensen keken maandagavond naar een Net5-documentaire over prinses Amalia. Het programma ”Amalia 18 jaar” van de NPO, voor een deel over dezelfde thema’s en met dezelfde woordvoerders, trok dinsdagavond 1,5 miljoen kijkers. Over de toekomst van de monarchie zei historicus Geert Mak: „Het zal soberder moeten, anders krijgt Amalia het zwaar, in zo’n egalitair land als Nederland.”

Andere woordvoerders wezen op de verbindende functie van het koningshuis. Ze noemden de monarchie „zeer bestendig”, maar meer dan vroeger hangt dat af van de professionaliteit van het staatshoofd. Amalia lijkt veel eigenschappen te hebben die haar voor die functie geschikt maken. En gezien haar perfectionisme: „Het zal haar aan inzet niet ontbreken.”