De 32-jarige Ewad Al-Swealmeen trad toe tot de Anglicaanse Kerk, nadat zijn asielaanvraag in eerste instantie was afgewezen. Na zijn doop werd de ex-moslim enige tijd opgevangen door een christelijke hulporganisatie. Ook was hij betrokken bij een kerkelijke gemeenschap, maar daar raakte hij in 2019 uit beeld. Britse media suggereerden deze week dat de man zich zou hebben laten dopen in de hoop daardoor een verblijfsvergunning te krijgen.

<InlineImage imgUrl=“https://images.rd.nl/fill/w:2500/h:2500/plain/https%3A%2F%2Ferdee-prod-bucket-s3-001.ams3.cdn.digitaloceanspaces.com%2F17705136_830684db98.JPG” caption=“Marco Vos: „Ontvang asielzoekers die naar de kerk komen met open armen, maar wees je ervan bewust dat bij een doopvraag diverse motieven een rol kunnen spelen.” beeld Alida Stuut" alt=“17705136.JPG” />

In Nederland worden jaarlijks eveneens talloze asielzoekers –veelal ex-moslims– gedoopt. Marco Vos maakt het geregeld mee in de interculturele kerk (ICF-gemeente) in Apeldoorn waaraan hij verbonden is. Als manager belangenbehartiging bij stichting Gave krijgt hij ook geregeld dossiers van bekeerlingen onder ogen.

Wat roept de berichtgeving over de aanslag door een Iraakse bekeerling, die daarbij zelf om het leven kwam, bij u op?

„Mijn eerste reactie was: Help, wat gebeurt hier? Daarna las ik met verbazing berichten over met name de Britse minister die bijna meteen een aanval inzet op de Church of England en zegt dat deze het asielsysteem frustreert en allemaal fake-bekeerlingen doopt. Dat is veel te kort door de bocht. Het verband tussen de bekering van deze asielzoeker en de aanslag die hij heeft gepleegd, is helemaal niet duidelijk. Deze persoon had psychische klachten. In hoeverre speelden die een rol, of in het algemeen zijn boosheid op het asielsysteem?”

Voedt deze aanslag het wantrouwen jegens asielzoekers die gedoopt willen worden?

„Nee, daarvoor is het verband tussen de doop van deze Irakees en de aanslag veel te dun. Ik durf niet te zeggen dat hij destijds zijn bekering heeft voorgewend in de hoop daardoor een verblijfsvergunning te krijgen. Zijn bekering kan oprecht geweest zijn. We weten niet wat er daarna allemaal in zijn leven is gebeurd, waardoor hij tot deze daad is gekomen. Dit is een unieke situatie, die je niet moet projecteren op de hele groep bekeerlingen.”

In hoeverre is het mogelijk verkeerde motieven bij asielzoekers die zich willen laten dopen te onderkennen?

„In een dooptraject met asielzoekers komen als het goed is hun motieven naar voren. Zoeken mensen hun redding bij de Heere Jezus? Dat is wat je als kerk allereerst toetst. Daarbij is het goed om ook rekening te houden met eventuele bijmotieven die een rol kunnen spelen, bijvoorbeeld met het oog op een asielprocedure, zonder daar de hele tijd op gefocust te zijn.”

Zijn kerken soms te goedgelovig als het gaat om asielzoekers die gedoopt willen worden?

„De meeste kerken nemen dit heel serieus en nemen daar de tijd voor. Maar sommige kerken dopen asielzoekers snel wanneer ze daarom vragen, ook als ze hen nog maar net kennen. Zijn die kerken te goedgelovig? Dat vind ik lastig om te zeggen. Als Gave adviseren we wel altijd: Neem er de tijd voor. Ga niet alleen af op wat een vluchteling zegt, maar kijk ook of het Woord van God iets uitwerkt in zijn leven. In Apeldoorn ben ik betrokken bij een Bijbelstudiegroep met asielzoekers. Het verrast me hoe de deelnemers zelf kunnen benoemen, maar ook laten zien wat er in hun leven veranderd is. Tegelijk denk ik aan de gelijkenis van de zaaier, die duidelijk maakt dat zaad dat opkomt ook weer verstikt kan worden. Je ziet op lange termijn niet altijd de vrucht die je wenst. Daarover is de Bijbel eerlijk.”

Houdt u er rekening mee dat een aanslag zoals in Liverpool ook in Nederland zou kunnen plaatsvinden?

„Dit kan natuurlijk altijd, maar die kans is echt heel klein. We weten niet altijd wat er gebeurt met mensen die gedoopt zijn. Deze man in Engeland was sinds 2019 uit beeld bij de kerk.

Dat komt in Nederland ook voor, vooral als mensen een status krijgen en verhuizen naar een andere plaats. Het blijkt dan niet altijd gemakkelijk in een nieuwe woonplaats aansluiting te vinden bij een kerk. Of vluchtelingen zijn zo druk met studie en werk dat de aandacht voor geloof en kerk wat op de achtergrond raken.

We moeten ons als gevolg van de aanslag in Liverpool niet laten leiden door angst, maar wel ons gezond verstand blijven gebruiken. Ontvang asielzoekers die naar de kerk komen met open armen, maar wees je ervan bewust dat bij een doopvraag diverse motieven een rol kunnen spelen en ga daar zorgvuldig mee om.”