„Geen vaccinatieplicht, geen einde aan de pandemie.” De links-liberale Oostenrijkse krant Der Standard gooide dinsdag in een commentaar de knuppel in het hoenderhok en pleitte voor een algehele vaccinatieplicht. Volgens het dagblad durft niemand in de Oostenrijkse regering zoiets te zeggen, maar „de dagelijkse dubbelcijferige dodenaantallen zouden ieder aan het denken moeten zetten.”

Van de regionaal bestuurder van deelstaat Stiermarken, Hermann Schützenhöfer, kwam intussen het idee een referendum uit te schrijven met de vraag of er een algehele vaccinatieplicht moet komen. Of zo’n voorstel kans van slagen heeft, is moeilijk te zeggen. Een feit is dat 35 procent van de bevolking (zo’n 2 miljoen mensen) niet is ingeënt.

Het is de reden van de strenge maatregelen die sinds maandag in het land gelden voor ongevaccineerden. Die mogen in principe niet meer de straat op, behalve voor religieuze verplichtingen, werk of voor een bezoek aan begraafplaats, school, universiteit, arts of rechtbank. Essentiële boodschappen mogen uiteraard ook worden gedaan, een wandeling mag eveneens. De maatregelen wekken onrust: tegenstanders hebben opgeroepen tot een grote demonstratie in Wenen, zaterdag.

Aan het Karintische dorp Zmuln, waar Jeannette Wilbrink zich vijf jaar geleden met haar gezin vanuit Nederland vestigde, gaat veel van het rumoer voorbij. „Van verzet tegen de maatregelen horen we hier niet zoveel”, zegt ze telefonisch. Als ongevaccineerde ervaart ze de nieuwe maatregelen intussen wel als onwerkelijk. „We hebben tijdens de coronapandemie eerder met beperkingen te maken gehad. Maar het voelt nu anders omdat we niet allemaal in een lockdown zitten.”

Chaotisch

Concreet betekenen de huidige maatregelen dat de Wilbrinks komende zondag niet naar de kerkdienst kunnen, in tegenstelling tot de gevaccineerde leden. De kleine vrije protestantse gemeente waar ze deel van uitmaken, komt momenteel samen in een zaal van een hotel, waar de bijbehorende beperkingen gelden. Een kerkelijke kringactiviteit ging maandagmorgen voor Wilbrink evenmin door. „Ik realiseerde me: ik mag er niet naartoe. Dat was een raar idee.”

Kinderen en jongeren worden in Oostenrijk drie keer in de week op school getest. Desondanks is vaccinatie op de scholen van de kinderen van de Wilbrinks nog best een thema, merkt Jeannette. „De leerkrachten praten sterk op de leerlingen in om zich te laten inenten. Het gebeurt ook dat niet-gevaccineerde leerlingen bij bijvoorbeeld een tentamen zelf papier moeten halen, in tegenstelling tot de rest. De tweedeling komt ook de sfeer in de klas niet ten goede: sommige medeleerlingen bestempelen de ongevaccineerden als niet solidair en pretbedervers.”

Wat Wilbrink vooral opvalt, is de grote onduidelijkheid die er bestaat over de maatregelen: wat mag er nu wel en niet? Zo stuurde de organisatie waar zoon Matthias bijles wiskunde volgt, drie mails op rij. „In de eerste stond dat er op grond van de nieuwe regels voortaan 2G voor toegang tot de lessen geldt, in een volgende dat er voortaan per Zoom lesgegeven zal worden en in een derde dat de voorgaande mails werden ingetrokken. Het illustreert de verwarring hier.”

Vervolgstappen

De maatregelen zijn niet in alle Oostenrijkse deelstaten gelijk. In de westelijke regio Vorarlberg waar Reinhard Mayer predikant is, geldt voor veel activiteiten bijvoorbeeld de zogenoemde 2,5G-maatregel Die maakt het voor ongevaccineerden mogelijk met een PCR-test aan te haken. In de evangelisch-reformierte kirche van Rankweil, waar Mayer voorganger is, mogen maximaal 50 personen op zondag samenkomen. „Corona heerst enorm”, constateert hij. „We bidden dat God ons vooral met genade en barmhartigheid kroont, zoals psalm 103 zegt.”

Over mogelijke vervolgstappen van de regering is nog veel onduidelijk. „Zelfs in het kantoor van menig provinciegouverneur heerst momenteel verwarring over wat de federale overheid eigenlijk wil”, schreef Der Standard maandag. De twee coalitiepartners, christendemocraten (ÖVP) en Groenen, zitten in de corona-aanpak op een ander spoor, analyseerde de krant. De ÖVP vindt dat het voorbij moet zijn met beperkende maatregelen voor gevaccineerden, omdat Oostenrijk niet van lockdown naar lockdown kan blijven gaan. De Groenen vinden dat er nog veel strengere maatregelen moeten volgen, die ook de ongevaccineerden zullen raken.