De bewindsman vindt dat christenen op hun polis een aantekening moeten laten maken dat ze geen aanspraak willen op behandelingen waar ze principieel tegen zijn. Het gaat in de praktijk om abortus, euthanasie, reageerbuisbevruchting en geslachtsveranderingen.

Hoogervorst vreest een chaos als iedereen aan kan geven waar hij wel en niet tegen verzekerd wil zijn. Maandag, tijdens een wetgevingsoverleg in de Tweede Kamer over het nieuwe zorgstelsel, maakte de minister de vergelijking met het betalen van belasting. Iemand die tegen het leger is, betaalt daar via zijn inkomstenbelasting toch aan mee.

SGP-kamerlid Van der Vlies en zijn ChristenUnie-collega Rouvoet zijn het oneens met de redenering van de minister. De vergelijking met het betalen van belasting gaat volgens hen niet op omdat de ziektekostenverzekering een privaatrechtelijke overeenkomst is die een burger met een verzekeraar sluit.

Het ziet ernaar uit dat de meerderheid van de Tweede Kamer de minister volgt. Van der Vlies en Rouvoet hebben samen een amendement ingediend om de prolifepolissen in het nieuwe stelsel mogelijk te maken. Ze willen in de komende weken daarvoor steun vinden bij andere fracties. Van der Vlies zei vanmorgen dat er vooralsnog weinig kans is dat het amendement wordt aanvaard.

Voor gemoedsbezwaarden tegen verzekeren lijkt het nieuwe zorgstelsel, dat 1 januari 2006 ingaat, op twee punten gunstig uit te pakken. In de eerste plaats kunnen gemoedsbezwaarden waarschijnlijk hun premievervangende belasting terugkrijgen naar rato van de ziektekosten die ze hebben. Dat is in het huidige stelsel niet het geval. Van der Vlies heeft een amendement op dit punt ingediend en hij heeft goede hoop dat daar een meerderheid voor is.

Daarnaast kunnen gemoedsbezwaarden, evenals andere burgers, zeer waarschijnlijk een beroep doen op de zorgtoeslag die tegelijk met het nieuwe zorgstelsel in werking treedt. De zorgtoeslag is niet gekoppeld aan de zorgverzekering, maar aan de belastingaangifte. Minister Hoogervorst beloofde dit punt serieus te bekijken. Door de toeslag zijn burgers nooit meer dan een bepaald percentage van hun inkomen aan ziektekosten kwijt.

De bewindsman hield maandag vast aan zijn plan om werkgevers verplicht de helft van de ziektekostenpremies te laten betalen. Werkgeversorganisaties vinden dat percentage te hoog. Hoogervorst vindt dat ondernemers ook niet meer moeten bijdragen dan 50 procent. Voor bijkomende kosten, bijvoorbeeld uit CAO-afspraken, moeten werkgevers en werknemers een aparte regeling maken.

Werkgevers krijgen in het nieuwe stelsel wel ruimte om goedkopere polissen voor hun personeel te bedingen bij verzekeraars. Ondernemers dachten dat deze mogelijkheid, die er wel is in het huidige stelsel, zou verdwijnen. Hoogervorst zei dat een kortingspercentage van maximaal 5 procent mogelijk is. Dat is gelijk aan het huidige kortingspercentage voor werknemers in het ziekenfonds.

De Tweede Kamer wil nog voor het eind van dit jaar stemmen over de nieuwe basisverzekering in de zorg, waarin ziekenfondsen en particuliere verzekeringen opgaan. Het debat van maandag vond plaats in commissieverband en was bedoeld als technische voorbereiding op een plenair debat dat binnen enkele weken plaatsheeft.