Verbazing over aanhouding Surinaamse oud-militair
Onder Surinaamse oud-militairen heeft de arrestatie van een 55-jarige man vorige week in Amsterdam tot grote onrust geleid.
De in Suriname geboren Nederlander wordt verdacht van oorlogsmisdaden: het plegen van meerdere moorden tijdens de Binnenlandse Oorlog (1986-1992) in Suriname. Oud-collega’s vinden dat onbegrijpelijk, omdat de gebeurtenissen van die tijd onder de amnestiewet zouden vallen.
Tijdens de Binnenlandse Oorlog nam het zogeheten Junglecommando van Ronnie Brunswijk het op tegen de militaire machthebbers onder aanvoering van dictator Desi Bouterse. De aangehouden verdachte zou als commando in het leger hebben gevochten. „Voor de dingen die toen zijn gebeurd, is in 1989 door de Surinaamse regering amnestie verleend”, zegt voormalig militair Roy Hodginson. „Dus hoe kan dit? Iedere militair van die tijd kan kennelijk in het buitenland worden opgepakt en vervolgd. Dat is een verontrustende situatie.”
Bovendien trekt Hodginson de feiten waarvoor de man is opgepakt in twijfel. „Hij wordt ervan verdacht in juni 1987 burgers te hebben vermoord nabij het plaatsje Brownsweg. Dat zou hij zelf hebben gezegd. Ik was in die periode daar ook gelegerd, maar toen is daar niets gebeurd.” Dit wordt bevestigd door oudere bewoners die destijds in Brownsweg woonden.
Er vonden enkele maanden later wel gruwelijkheden in dat gebied plaats. Vooral de moorden van 1987 staan veel mensen nog in het geheugen gegrift. Op 11 september vermoordden militairen vijftien onschuldige burgers op weg van Brownsweg naar Pokigron. Onder hen waren ook vrouwen en kinderen. Vermoedelijk betrof het een vergelding voor het feit dat de militairen Brunswijk en zijn rebellen niet konden vinden. Ook moest het een waarschuwing aan de bevolking zijn om geen steun te verlenen aan het Junglecommando.
Het bleef langer onrustig in het gebied: op oudejaarsdag werden zeven mannen niet ver van Pokigron door soldaten gedood. In deze zaak werd Suriname in 1993 veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding aan de nabestaanden. In april 1989 werden door het Junglecommando vrijwel alle huizen in Pokigron platgebrand.
Verbijsterd
Hodginson wil niet ingaan op deze specifieke zaken. Hij zegt vooral verbijsterd te zijn over het feit dat de Nederlandse justitie voorbijgaat aan de amnestiewet, die in 1992 werd gewijzigd. „Die is dus niets meer waard”, klaagt de oud-militair. De wet heeft echter betrekking op diverse strafbare feiten, maar niet op misdaden tegen de menselijkheid. Daar is volgens het openbaar ministerie in Nederland in deze zaak sprake van.
Er lopen volgens Hodginson „nog heel veel mensen rond die Nederland zou kunnen vervolgen. Ik raad dus iedereen die in die tijd in het leger heeft gevochten of bij de rebellen zat, Nederland te mijden. Dat geldt dus ook voor hen die nu in de regeringstop zitten, onder wie vicepresident Ronnie Brunswijk. Hij heeft immers ook eigenhandig mensen vermoord in die periode.”