Sharon en Abbas deden hun uitspraken in afzonderlijke interviews met het tijdschrift Newsweek. Sharon zei dat hij Israëls geplande terugtrekking uit de Gazastrook wil uitvoeren in samenwerking met de nieuwe Palestijnse leiding, ervan uitgaande dat die anders dan Arafat haar gezag in de door Israël te verlaten gebieden zal laten gelden. Sharon kondigde de terugtrekking uit de Gazastrook en de opheffing van vier joodse nederzettingen op de Westoever, eerder dit jaar aan als een unilaterale stap. Hij zei dat het ontbreken van een gesprekspartner aan Palestijnse zijde hem tot die stap had gedwongen. Tegen Newsweek zei Sharon dat het overlijden van Arafat, met wie hij niets te maken wilde hebben, samenwerking met de Palestijnse leiding mogelijk heeft gemaakt.

„Israël zal zich niet al schietend terugtrekken. We geven de voorkeur aan een gecoördineerde evacuatie, maar we zullen geen aanslagen tolereren tijdens onze terugtrekking. Het gaat om duizenden mensen -kinderen, baby’s, vrouwen oude mensen- en dieren”, aldus Sharon.

Abbas zei dat hij probeert de „chaos” op de Westoever en met name in de Gazastrook te beteugelen en Hamas en Islamitische Jihad ertoe probeert te bewegen af te zien van geweld en terreur. „We zullen de Gaza innemen als we ons veiligheidsapparaat weer op poten hebben gezet”, zei hij.

De zogenoemde routekaart voor de vrede verplicht de Palestijnse Autoriteit de twaalf Palestijnse veiligheidsdiensten te reorganiseren, maar Arafat weigerde dat te doen, uit angst commandanten tegen zich in het harnas te jagen. De zaterdag door de Palestijnse Autoriteit aangekondigde opheffing van een kleine, beruchte veiligheidsdienst in de Gazastrook vormt in dit verband een hoopvol teken.

Van de uitvoering van de in juni vorig jaar door Israël en de Palestijnen geaccepteerde routekaart is tot nu toe niets terechtgekomen. Sharons woordvoerder Raanan Gissin zei zondag echter dat Israël de routekaart nu Arafat dood is alsnog wil uitvoeren.

Israël wil op 3 juli beginnen met de ontruiming van alle joodse nederzettingen in de Gazastrook en de vier nederzettingen op de Westoever. De operatie moet in twaalf weken zijn voltooid. Het leger verwacht dat 90 procent van de kolonisten zich tegen de evacuatie zal verzetten. Er moeten zo’n 8800 kolonisten vertrekken, van wie 8200 uit de Gazastrook.

De Palestijnse ex-premier Mahmud Abbas is de grote favoriet om op 9 januari te worden gekozen tot opvolger van de eerder deze maand overleden Yasser Arafat. Ruim vier op de tien Palestijnen zeggen op Abbas te zullen stemmen, blijkt uit een peiling onder 2719 kiesgerechtigden. De mensenrechtenstrijder Mustafa Barghuti volgt met 20 procent op de tweede plaats. De overige kandidaten komen niet boven de 10 procent.

Abbas is kandidaat gesteld door de machtige Fatah-beweging. Zondag schaarden ook de al-Aqsa Martelaren Brigades zich achter hem. De radicale martelarenbrigades stonden aanvankelijk achter de populaire Marwan Barghuti, maar die besloot zijn kandidatuur in te trekken en Abbas te steunen.

De Europese Unie is sterk op de hand van de Palestijnen, zei de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Silvan Shalom, zondag, enkele uren voordat hij naar Nederland vertrok voor een ontmoeting met Europese en Arabische ambtgenoten. Volgens Shalom heeft de EU sinds de dood van de Palestijnse leider Yasser Arafat duidelijk laten blijken een rol te willen spelen in het vredesproces in het Midden-Oosten. „Maar als ze tussen ons willen bemiddelen, dan kan het niet zo zijn dat ze al bij voorbaat alle eisen van de Palestijnen willen inwilligen”, aldus Shalom.

Israël verwijt de EU vaker partij te kiezen voor de Palestijnen. Volgens de EU is Israël alleen geïnteresseerd in handelsbetrekkingen, niet in de Europese vredesinspanningen.

De EU stuurde de achterliggende weken buitenlandchef Javier Solana naar het Midden-Oosten. Ook de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Jack Straw, bracht een bezoek aan de regio.

De tweedaagse Euromed-bijeenkomst die vandaag in Den Haag is begonnen, brengt de EU-lidstaten samen met Israël en een reeks Arabische landen rond de Middellandse Zee. Ook de Palestijnse Autoriteit is vertegenwoordigd. Hoewel de handelsbetrekkingen centraal staan, hoopt de EU de ontmoeting te kunnen gebruiken om het vastgelopen vredesplan voor de regio weer vlot te trekken.

Een operatie van het Israëlische leger in de Gazastrook heeft zondagavond twee Palestijnen het leven gekost en er drie verwond. In het vluchtelingenkamp Rafah in de buurt van de grens met Egypte schoot een Israëlische tank op een groep van drie mannen die zich volgens het leger op verboden terrein bevonden. Een van hen kwam om het leven. Granaatsplinters troffen twee mannen die in de buurt zaten te kaarten. Een van de twee, een arts, kwam daarbij om, zeiden ooggetuigen.