Maar tegelijk is er een tegenbeweging gaande, een die opmerkelijk genoeg door de overheid zelf wordt aangewakkerd. Vooral Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten verdringen elkaar om de ooit strakke leefregels te versoepelen. Waarom?

Het korte antwoord is: vanwege de economie. De Emiraten proberen zich al jaren los te worstelen van de olie als belangrijkste inkomstenbron, want er komt een tijd dat de olie opraakt en dat moment is niet meer zo heel ver weg. Daarom hebben emiraten als Dubai en Abu Dhabi in de achterliggende jaren geprobeerd om zich te ontwikkelen tot financiële centra. En dat is, zeker in het geval van Dubai, best goed gelukt.

Maar dezelfde worsteling om de economie te diversifiëren speelt ook in Saudi-Arabië. En als grootste jongen van de klas besloot Riyad onlangs om het spel gemeen te gaan spelen. In februari kondigden de Saudiërs een ultimatum af voor alle grote multinationals: jullie regionale hoofdkwartier moet vóór 2024 in Saudi-Arabië staan, op straffe van beëindiging van de relatie.

Dat was een staaltje blufpoker zonder weerga, want de Saudiërs kunnen helemaal niet zonder die bedrijven. Maar de andere kant is ook waar: er is nauwelijks een multinational actief in de Golf die het zich kan veroorloven om het grote Saudi-Arabië als klant te verliezen. Vorige week werd duidelijk dat de Saudische bluf werkt. Ruim veertig grote internationale bedrijven hebben al aangegeven naar Riyad te verkassen, waaronder Siemens, Philips en Unilever.

Eén keer raden wie de grote verliezer van deze stoelendans is. Inderdaad, de Emiraten, en dan vooral Dubai. Want op schaalgrootte kunnen de Emiraten het niet winnen van de Saudiërs. Daarom zet Dubai vol in op iets anders waar ze Riyad wél de baas in zijn: het imago van een wereldstad waar alles kan en mag. Alcohol drinken? In een bikini op het strand zitten? In Dubai mag het tegenwoordig allemaal. Kom daar maar eens om in Riyad.

Nou, wacht maar af. De feitelijke machthebber in Saudi-Arabië, kroonprins Mohammed bin Salman, kondigt óók de ene na de andere versoepeling aan. Met een bikini op het strand is misschien nog een brug te ver, maar ach – de woestijnstad Riyad heeft überhaupt geen strand. Wat wel vorm krijgt: meer vrouwenrechten, minder censuur, meer vertier en vermaak in de vorm van bioscopen en popconcerten.

En zo heeft de strijd voor een meer diverse economie in de vanouds oerconservatieve Golf een onverwachte ‘bijvangst’: een vloedgolf van liberalisering. Of dat winst is of verlies, daar zijn ze het in de Golf zelf nog niet over eens.