Nog geen beëdiging van Janoekovitsj
De officiële winnaar van de Oekraïense presidentsverkiezingen Viktor Janoekovitsj kan vooralsnog niet worden geïnstalleerd als nieuwe president, zo bepaalde het Oekraïense hooggerechtshof donderdag.
Het hof is akkoord gegaan de eerder donderdag ingediende klacht van oppositiekandidaat Viktor Joesjtsjenko over verkiezingsfraude te gaan onderzoeken. Deze is gericht tegen de centrale kiescommissie, die volgens Joesjtsjenko woensdag op valse gronden zijn tegenstander Janoekovitsj tot winnaar heeft uitgeroepen van de zondag gehouden verkiezingen.
Zo lang dit onderzoek niet is afgerond, mogen de verkiezingsresultaten formeel niet worden gepubliceerd en mag ook de nieuwe president niet worden geïnaugureerd. Veel waarnemers zien in deze beslissing van het hooggerechtshof een eerste overwinning voor de oppositie.
Tegelijkertijd kreeg Janoekovitsj donderdag zijn eerste officiële felicitaties van onder meer de Kazachstaanse president Noersoeltan Nazarbajev en de Russische president Vladimir Poetin. De laatste merkte in zijn felicitatie op dat het Oekraïense volk met de keuze voor Janoekovitsj voor ”stabiliteit” heeft gekozen.
Maar hiervan was ook donderdag in Oekraïne zelf weinig terug te vinden. Overal in het land ging de bevolking weer massaal de straat om tegen de omstreden verkiezingsuitkomst te demonstreren. In het westelijke en het centrale deel van Oekraïne overheersten de in oranje sjaaltjes gehulde en met oranjekleurige vlaggen zwaaiende aanhangers van de pro-westerse Joesjtsjenko, in het oosten gingen met name Janoekovitsj-aanhangers de straat op.
Ook is er donderdag met name in westen van het land enig gehoor gegeven aan de woensdag door de oppositie uitgeroepen algemene staking. Een aantal universiteiten en fabrieken heeft zijn deuren gesloten, ook is er een aantal belangrijke wegen geblokkeerd.
In het oosten daarentegen hebben de inwoners de staking als verraad verworpen. Volgens de plaatselijke autoriteiten draaien de fabrieken en mijnen uit solidariteit met de „wettig gekozen” Janoekovitsj op volle toeren.
Joesjtsjenko herhaalde donderdag in een toespraak voor tienduizenden aanhangers in Kiev dat hij zal actie voeren totdat de autoriteiten hun nederlaag zullen erkennen. Andere oppositieleiders riepen op tot verdere burgerlijke ongehoorzaamheid.
Tegelijkertijd is er groeiende angst voor gewelddadig ingrijpen van de kant van de autoriteiten. Hoewel de vertrekkende president Leonid Koetsjma heeft beloofd niet als eerste geweld te zullen gebruiken, is er met name in Kiev sprake van een permanente aanvoer van politietroepen. In het West-Oekraïense Lviv hebben politie en leger daarentegen verklaard niet meer te zullen gehoorzamen aan de bevelen van Koetsjma.
Die heeft op zijn beurt een serieuze poging tot bemiddeling op gang gezet en heeft de Poolse president Aleksandr Kwasniewski bereid gevonden als tussenpersoon te fungeren. Die heeft ingestemd op voorwaarde dat beide partijen in het conflict afzien van geweld.