Aanvallen Melkert leveren geen winst op
Voor de ondernemers in Noord-Nederland is VVD-leider Dijkstal de grote man. De helft van hen stemt VVD. „Een prima uitslag voor 15 mei”, zo bromde Dijkstal woensdag na afloop van een verkiezingsdebat met PvdA-leider Melkert in Groningen.
Toch bleek Dijkstal niet helemaal in staat zijn achterban tevreden te houden. Het Commercieel Overleg Noorden had uit de bomvolle Martinikerk een groepje van vijftig geselecteerde ondernemers apart gezet. Die mochten gedurende het debat via een elektronisch systeem hun stem uitbrengen over een aantal actuele zaken. Ook de partijkeuze werd voor en na het debat gepeild.
Voor het debat begon, kon Dijkstal rekenen op 50 procent van de stemmen, erna op 47. Melkert deed het minder goed. Kreeg zijn partij eerst 29 procent van de stemmen, daarna 23.
Melkert was wel degene die woensdagavond de spanning in het debat bracht. Hij viel zijn liberale tegenpool regelmatig aan, terwijl Dijkstal probeerde de verschillen tussen PvdA en VVD te minimaliseren.
Melkert wees erop dat de liberalen door hun pakket aan lastenverlichting veel minder kunnen investeren in zorg, onderwijs en veiligheid. Ook de uitkeringsgerechtigden en de AOW’ers krijgen er van de VVD minder bij. „De uitkeringsgerechtigden gaan er zelfs iets op achteruit”, zo schamperde Melkert.
Van de VVD-voornemens om in een nieuw zorgstelsel de premie niet afhankelijk te laten zijn van het inkomen zijn volgens Melkert de ouderen „drie keer de klos. Ze moeten meer premie betalen, het verzekerde pakket is kleiner en ze moeten eigen bijdragen betalen.”
Dijkstal kreeg de handen van de aanwezigen op elkaar door daartegenover te stellen dat zijn partij kiest voor de eigen verantwoordelijkheid van mensen en voor een algehele versterking van de economie. Melkert ging direct in de tegenaanval: „Weet u waar u nu voor klapt: voor AOW’ers en uitkeringsgerechtigden die niet met de welvaart meegroeien. Dat is niet sociaal.”
Daarmee is echter niet alles gezegd, zo bleek uit een opmerking van een aanwezige: „Ik help mensen met een uitkering aan een baan. Dat gaat slecht omdat het verschil tussen een uitkering en loon te klein is.”
Melkert: „De stap van uitkering naar betaald werk moet inderdaad aantrekkelijker. Wij willen voor de mensen met lage lonen de arbeidskorting verhogen, zodat ze er netto meer aan overhouden. Daarnaast moeten er onder andere in de huursubsidie maatregelen worden genomen om te voorkomen dat door een iets hoger salaris mensen minder tegemoetkomingen krijgen.”
Dijkstal: „Wij willen de armoedeval ook voorkomen door de arbeidskorting te verhogen, maar ook door de onroerendzaakbelasting af te schaffen.” Melkert reageerde als een gebeten hond op die laatste opmerking: „Dat is vooral goed voor de armoedeval van mensen met een huis van meer dan een miljoen.”
Melkert bood Dijkstal woensdagavond aan samen het WAO-vraagstuk op te lossen. „Jij en ik hebben het in de hand”, aldus de PvdA’er. „Leidraad moet dan zijn het advies van de Sociaal Economische Raad: daarin zijn toch werkgevers en werknemers verenigd.” Dijkstal: „Ik neem die handschoen graag op”, maar daarna somde hij een reeks van bezwaren op waardoor er van overeenstemming helemaal geen sprake kon zijn. Een verhoging van de WAO-uitkering en de afschaffing van de boete die werkgevers moeten betalen bij arbeidsongeschiktheid kunnen niet op steun van de VVD rekenen. „We moeten maatregelen nemen om de instroom te beperken”, aldus de liberaal.
Melkert paaide Dijkstal ook, maar deed dat over de rug van VVD-coryfee Wiegel. Dat gebeurde bij de vraag of de overheid in de toekomst weer een begrotingstekort moet accepteren. Volgens Melkert niet: „We hebben nu een begrotingsevenwicht. Dat moeten we ons niet uit handen laten glippen. Als we eenmaal een tekort van 0,5 procent accepteren, dan zegt iemand anders: Waarom kan het geen 1,5 procent zijn?” Zo ging het in de tijd van Wiegel, wat dat betreft sta ik dichter bij Dijkstal.” Daarop bood Dijkstal zijn opponent spontaan het bloemetje aan dat voor hem op de tafel stond.
Melkert kon zijn aanvallen woensdagavond echer niet verzilveren in winst. Eerder was er sprake van een verrechtsing in het stemgedrag van de ondernemers uit het noorden. Bij de stemming verloor Dijkstal weliswaar 3 procent, maar Melkert 6. Fortuyn kan ook in het noorden des land een klapper maken. Op dit moment zou 12 procent van de aanwezige ondernemers stemmen op de Rotterdamse lijsttrekker.