Kaag, Hoekstra en Rutte komen, samen met hun secondanten, bijeen na een crisisweek waarin Kaag zelf en Ank Bijleveld (CDA) als minister opstapten. „Ik kan niet inschatten wat dat betekent voor de formatie. Dat gaan we zien”, zegt Rutte daarover.

De afgelopen week heeft er wel voor gezorgd dat veel betrokkenen nog meer urgentie voelen om eindelijk stappen te zetten in de formatie, een halfjaar na de verkiezingen. „Iedereen beschouwt het echt als belangrijk dat er snel een kabinet komt”, zegt Rutte.

Ongeduldig

CDA-leider Wopke Hoekstra is er „op gebrand om te kijken of we dit weekend stappen kunnen zetten”. De politieke kopstukken zelf zijn een halfjaar na de verkiezingen ongeduldig, maar datzelfde geldt voor de meeste Nederlanders, aldus Hoekstra. „En dat vraagt van ons allemaal een beetje inschikken. Dat vraagt ook van ons allemaal verantwoordelijkheid te nemen.”

D66-leider Sigrid Kaag en CDA’er Ank Bijleveld legden week hun ministerschap neerlegden wegens de crisis in Afghanistan. „Natuurlijk doet dat wat met de dynamiek in het kabinet”, zegt Hoekstra. „En het doet ook wat in de dynamiek in de partijen.” Zo blijkt dat Bijleveld niet van te voren was ingelicht dat Kaag haar ontslag bekend zou maken in de Kamer. Maar de formatie duurt nu al zo lang dat de partijleiders volgens Hoekstra „ook even onze eigen gevoelens en emoties aan de kant moeten zetten en nu moeten kijken wat we wél kunnen doen met z’n drieën”.

Hoewel de CDA-voorman optimistisch aan het formatieweekend begint, is hij tegelijkertijd ook voorzichtig. „Ik heb vaker gedacht de afgelopen weken en maanden dat we heel dicht bij een beslissend moment zaten”, zegt Hoekstra over de moeizame formatie.

Volgens D66-leider Kaag kan het demissionaire kabinet niet te lang meer aanblijven. „Ik denk dat het duidelijk is, met de demissionaire status van het kabinet, dat ze op hun laatste eindjes lopen”, aldus de D66’er voorafgaand aan lange formatiegesprekken met VVD-leider Mark Rutte en Wopke Hoekstra (CDA).

De urgentie om snel tot een nieuwe coalitie te komen is gegroeid doordat het demissionaire kabinet de afgelopen dagen opnieuw twee bewindspersonen verloor, volgens Kaag. „Haast is een overbodig woord geworden.”

Inhoud

De partijleiders spreken op landgoed de Zwaluwenberg met Remkes eerst over de inhoud, bezweert de Remkes. Maar volgens Remkes’ voorganger, Mariëtte Hamer, is de inhoud niet het probleem, maar de persoonlijke verhoudingen. De onderlinge relatie tussen Rutte en Kaag is „een heel stuk beter”, zegt Rutte desgevraagd. Vooral de afgelopen tien dagen loopt het contact soepeler. Dat volgt op „wat gedoe in de afgelopen weken”.

Naar verluidt boterde het zeer slecht tussen de twee liberale partijleiders. In een lezing haalde Kaag bijna twee weken geleden nog eens hard uit naar Rutte en diens „regelen en ritsen zonder visie”.