Overleg Oekraïense oppositie met president Koetsjma
De Oekraïense oppositie praat woensdag met president Leonid Koetsjma over de omstreden uitslag van de presidentsverkiezingen. Koetsjma had opgeroepen tot overleg om de groeiende politieke crisis te bezweren. Onduidelijk is nog of ook premier Victor Janoekovitsj, volgens voorlopige verkiezingsuitslagen de nieuwe president, zal aanschuiven.
Hoewel de definitieve uitslag nog altijd niet is bekendgemaakt, wijzen cijfers van de kiescommissie op een overwinning voor de pro–Russische Janoekovitsj. De oppositie en internationale waarnemers zeggen echter dat op grote schaal verkiezingsfraude is gepleegd.
Zowel Janoekovitsj als zijn liberale, pro–westerse rivaal Victor Joesjtsjenko eiste dinsdag de overwinning op. Joesjtsjenko legde zelfs al de presidentiële eed af tijdens een buitengewone parlementszitting, die echter door de regeringsfractie werd geboycot. Koetsjma veroordeelde Joesjtsjenko’s optreden als een „politieke klucht” en waarschuwde voor „onvoorziene gevolgen”.
Koetsjma hekelde ook de westerse kritiek op de stembusgang, die volgens hem de spanning alleen maar verder opdrijft. Premier Balkenende uitte dinsdag namens de Europese Unie zijn zorg over de talloze onregelmatigheden die buitenlandse waarnemers hebben gemeld. Zelfs de Russische president Vladimir Poetin, die aanvankelijk de Moskou–gezinde Janoekovitsj feliciteerde met zijn zege, trok zijn gelukwensen dinsdagavond toch weer in.
Terwijl de politieke hoofdrolspelers zich woensdagochtend opmaakten voor overleg, gingen in de hoofdstad Kiev voor de derde achtereenvolgende dag duizenden mensen de straat op om hun steun de betuigen aan Joesjtsjenko. Ondanks de aanwezigheid van honderden zwaarbewapende leden van de ordetroepen, verlopen de protesten vooralsnog vreedzaam.
De leiding van de oppositie heeft de demonstranten, die zich hebben verzameld voor het presidentieel paleis, op het hart gedrukt het gebouw vooral niet te bestormen. Zij zeiden te vrezen voor de gevolgen. De oproerpolitie zou in dat geval het vuur kunnen openen, waarschuwde de vooraanstaande parlementariër Julia Timosjenko.
Hoewel de meeste demonstranten dinsdagavond naar huis zijn gegaan, hielden enkele duizenden aanhangers van Joesjtsjenko in de nacht van dinsdag op woensdag in de vrieskou en de neervallende sneeuw een wake bij het paleis. Ook op het naburige Onafhankelijkheidsplein waren de hele nacht demonstranten op de been.
President Koetsjma veroordeelde dinsdagavond de betogingen. Hij liet wel in een op de televisie voorgelezen verklaring weten dat de autoriteiten in deze crisis niet de aanstichters van geweld zullen zijn.