Bolsonaro haalt uit naar rechtspraak op dag van demonstraties
President Jair Bolsonaro heeft op de Braziliaanse onafhankelijkheidsdag opnieuw uitgehaald naar de rechtsprekende macht in zijn land, terwijl vele tienduizenden demonstranten op de been zijn. „We zullen niet langer accepteren dat welke autoriteit dan ook macht gebruikt om de grondwet met voeten te treden”, zei de conservatieve populist in een toespraak voor duizenden aanhangers in de hoofdstad Brasilia. Volgens hem staan vrijheid en democratie op het spel.
Al langere tijd verkeert Bolsonaro op voet van oorlog met het Hooggerechtshof. Hij gebruikt de laatste tijd steeds hardere taal tegenover het hoogste rechtscollege, terwijl hij zonder bewijs blijft volhouden dat het kiessysteem vooral vanwege elektronische stembewijzen fraudegevoelig zou zijn. Het hof heeft daarom vorige maand net als het hoogste verkiezingstribunaal (TSE) een onderzoek tegen hem ingesteld, dat past in al langer lopende onderzoeken naar nepnieuws dat Bolsonaro zou verspreiden.
Volgens de president heeft het hof hier geen bevoegdheid voor. Ondertussen loopt er ook een onderzoek van het parlement over mogelijke fraude bij aanbestedingen voor coronavaccins.
Sommige media voorspellen dat Bolsonaro op het punt staat een staatsgreep te plegen of zijn volgelingen aanzet tot een bestorming van het parlement, zoals zijn Amerikaanse oud-collega Donald Trump heeft gedaan. „We willen geen breuk, we willen geen strijd met welke macht dan ook, maar we kunnen niet accepteren dat één persoon onze democratie te gronde richt”, zei hij zonder namen te noemen. Wellicht doelt hij op Alexandre de Moraes van het Hooggerechtshof, die de president wil afzetten. Bolsonaro waarschuwde opnieuw „voor gevolgen die niemand wil” als deze rechter niet in toom wordt gehouden.
In grote steden in de grootse economie van Zuid-Amerika gaan mensen de straat op voor demonstraties tegen Bolsonaro (66), die zich wellicht verkiesbaar stelt voor een tweede termijn. Volgens tegenstanders wil de oud-militair met zijn aanhoudende kritiek op het elektronische stemsysteem twijfel creëren bij de bevolking, als argument om een eventuele verkiezingsnederlaag naast zich neer te leggen.
Bolsonaro geeft later op de dag nog een toespraak in de metropool São Paulo. Daar, maar ook in Rio de Janeiro en andere steden zijn tienduizenden aanhangers bijeen, zwaaiend met de Braziliaanse vlag, terwijl er ook veel tegendemonstraties zijn. „Dit is een dag voor het Braziliaanse volk, dat ons zal vertellen welke richting het op moet gaan.”
Er zijn al confrontaties geweest. Zo kwam het maandagavond bij overheidsgebouwen in Brasilia tot rellen tussen Bolsonaro-aanhangers en de politie.
