Aan de wand van lokaal 304 hangen de RD-interviews van de afgelopen weken met drie opiniemakers en de serie rond de aftocht van beoogd eurocommissaris Buttiglione. Artikelen die de groeiende kloof tussen de christelijke bevolkingsgroep en libertijnse denkers blootlegden. Wat weten anderen eigenlijk af van het reformatorisch onderwijs? Vanuit die overweging nodigde directievoorzitter M. F. van Leeuwen van het Hoornbeeckcollege VVD-onderwijswoordvoerder Balemans in april, tijdens een bijeenkomst over de vrijheid van onderwijs, uit eens een kijkje te komen nemen. Een vrijheid die naar het gevoel van de bijzondere scholen steeds meer in het gedrang komt.

„Als je voor je principes uitkomt, wordt dat toch wel gerespecteerd”, geeft Edward Rozendaal zijn stage-ervaring weer. „Pas als je stiekem doet, drukken ze je in de hoek.” „Doen we dat in Nederland?” haakt Balemans erop in. Edward: „Het komt de laatste tijd wel dichterbij. Nu weer de discussie rond de afschaffing van het verbod op godslastering.” Balemans: „Hanteert Nederland een dubbele moraal?” Edward: „Ja. Christenen mogen beledigd worden, maar als je iets van homo’s zegt, springen sommigen op van woede.”

Balemans kreeg gisteren tijdens zijn bezoek eerst te zien dat het onderwijs op het Hoornbeeckcollege bij de tijd is. Studenten presenteren het probleemgestuurd onderwijs (pgo), een minionderneming, stage-ervaringen, interviews met culturele minderheden. „Sta ergens voor, maar niet vanuit een defensieve houding”, adviseert de VVD’er de studenten. „Waarom zouden jullie verantwoording moeten afleggen en anderen niet? Stel gerust een kritische wedervraag: Waarom vraag je me dat?”

Balemans krijgt ook een godsdienstles te zien. Docent M. van Dam discussieert met zijn klas over het functioneren van de Tien Geboden. „Het toont de waarde van onderwijs binnen een eigen school: je gezamenlijk bezinnen op principes; elkaar opscherpen”, zegt Van Leeuwen.

„Maar krijgen we daar in de toekomst nog de ruimte voor?” is de indringende vraag die bestuursvoorzitter ds. W. Visscher het VVD-kamerlid even later voorlegt. „Als ik zie wat er de afgelopen jaren is losgekomen, worden ons dan geen beperkingen opgedrongen? Wij keuren geen mensen af; wel bijvoorbeeld de homoseksuele levenswijze. Krijgen we in de toekomst de ruimte om dat voluit te blijven zeggen?” „Wat mij betreft wel”, zegt Balemans. „De overheid mag niet in de opvattingen van mensen treden.”

„Verlichting en vrijheidsdenken zijn een religie geworden die geen vrijheid meer laat voor fundamentele opvattingen”, uit directievoorzitter Van Leeuwen zijn zorg. „Bij een recent onderzoek naar stichtingen met vermeende terroristische activiteiten worden moslims en christenen in één adem genoemd, omdat men niet het verwijt wil krijgen moslims te discrimineren.” „Ik verbaas me er ook over hoe we als politiek proberen dingen correct te benoemen”, zegt Balemans.

De VVD’er windt geen doekjes om de verdeeldheid die binnen zijn partij is ontstaan over handhaving van de bekostiging van het bijzonder onderwijs. „Maar die geluiden zijn weer wat verstomd. Wat de VVD betreft, staat artikel 23 niet ter discussie. Ik zal u nooit gaan vertellen hoe u uw onderwijs moet invullen. Een school heeft ook het recht het homoblad Expreszo niet te verspreiden. Wat mij betreft dringt de overheid u niet van alles op. Ik verbaas me ook wel eens over alle wetten en regels voor het onderwijs.”

Ds. Visscher noemt een recent voorbeeld: bij de invoering van het vak culturele en kunstzinnige vorming (ckv) wordt tot in detail voorgeschreven wat scholen moeten aanbieden, inclusief dans, drama en films. Zo moet het niet, beaamt Balemans. „De overheid mag eindtermen vaststellen, maar moet scholen niet voorschrijven hoe ze die bereiken.”

De VVD-onderwijswoordvoerder krijgt twee cadeaus mee: van lerarenvereniging GOLV de zaterdag verschenen bundel rond de vrijheid van onderwijs, en van de schooldirectie een Rembrandtbijbel. Balemans wil het op de valreep nog even kwijt: „Wat de VVD betreft hoeft u niet bang te zijn voor uw reformatorisch onderwijs.”