Die inschatting bleek triest genoeg te kloppen. Donderdagavond werden door de terreurorganisatie Islamitische Staat twee zelfmoordaanslagen gepleegd bij het vliegveld van Kabul, waarbij vele doden en gewonden vielen. Hiermee werd de evacuatie en de aftocht nog triester.

De vraag is nu hoe het in Afghanistan verder moet onder leiding van de moslimfundamentalistische taliban. In ieder geval is het belangrijk dat er een bezinning komt op de vraag hoe voorkomen kan worden dat Afghanistan weer een uitvalsbasis wordt voor islamitische terreurgroepen zoals indertijd al-Qaida, die op 11 september 2001 de aanslagen op de Twin Towers in New York pleegde.

Er is ook de vrees dat er onder het bewind van de taliban sprake zal zijn van discriminatie en van onderdrukking van bijvoorbeeld christenen. Een ander zorgpunt is de enorme drugsproductie in het land.

Bij de aanpak van dergelijke grote kwesties is samenwerking met China en Rusland nodig. Niet alleen omdat het om landen in de regio van Afghanistan gaat, maar ook omdat de mondiale positie van de VS door de aftocht is verzwakt en die van China steeds sterker wordt.

Die verandering vraagt van de Europese Unie om een bezinning op de relatie met de VS. Wil de EU in het kielzog van Amerika blijven varen of is er een intensievere militaire samenwerking van de lidstaten nodig om de Europese buitengrenzen te bewaken?

Daarbij is het sowieso gewenst dat Nederland zijn eigen militaire betrokkenheid in Afghanistan goed evalueert. Een buitenlandse missie vraagt heldere doelen en de daarbij behorende militaire en humanitaire middelen om ze te bereiken. Maar daar schortte het nogal aan, aldus deskundigen. Bij die evaluatie dient ook de evacuatie te worden betrokken, want die kwam erg laat op gang.

Een ander belangrijk vraagstuk is de grote vluchtelingenstroom die wordt verwacht uit Afghanistan. Het huidige EU-beleid is om miljarden uit te trekken om vluchtelingen in de eigen regio op te vangen. Maar een land als Turkije, waar al veel vluchtelingen uit Syrië en Irak zijn, is daar steeds minder toe bereid. Wat wordt dan de strategie?

In ieder geval mogen mensen die in Afghanistan voor hun leven moeten vrezen vanwege hulp aan de NAVO-landen of omdat ze bijvoorbeeld vanwege hun geloof worden vervolgd niet aan hun lot worden overgelaten. Ook vanuit het christelijk perspectief van naastenliefde is dit van groot belang. Wie dan leuzen bezigt als ”Auschwitz back for blacks”, zoals onlangs bij protesten tegen de komst van Afghaanse vluchtelingen in Harskamp, heeft nog niets van de geschiedenis geleerd en van de christelijke beginselen begrepen.