De in Parijs gevestigde organisatie Forbidden Stories en Amnesty International hadden toegang tot een lek van meer dan 50.000 telefoonnummers die klanten van de Israëlische hightechfirma NSO hadden geselecteerd voor mogelijk toezicht. Het lek werd gedeeld met zeventien nieuwsorganisaties, waaronder de Israëlische krant Haaretz.

Operateurs van het NSO product Pegasus bleken geïnteresseerd in journalisten, politieke tegenstanders, politici, mensenrechtenactivisten en leden van koninklijke Arabische families en anderen. Ze kunnen alle berichten volgen van de mobiele telefoons die met Pegasus zijn geïnfecteerd. Ze kunnen zelfs de camera en microfoon aanzetten zonder dat de eigenaar van de mobiel het doorheeft.

NSO zelf beweert een nobel doel te hebben. De app stelt de autoriteiten namelijk in staat zware criminelen of terroristen op te sporen. NSO mag dit virus alleen verkopen met toestemming van het exportagentschap van het Israëlische ministerie van Defensie. Dat is om te voorkomen dat het in handen valt van bedenkelijke regimes.

Toch is het moeilijk voor te stellen dat ze bij NSO of op het ministerie van Defensie zo naïef zijn dat ze geloven dat landen als de Verenigde Arabische Emiraten, Azerbeidzjan, Saudi-Arabië of Hongarije Pegasus slechts voor goede doelen zullen gebruiken. De verdenking is dan ook andere motieven hebben meegespeeld. Commentator Noa Landau van Haaretz concludeerde: „Nogal wat Israëlische hightechbedrijven, naast NSO, ontwikkelen gevaarlijke digitale wapens om te verkopen aan de hoogste bieder, zonder goed toezicht op hun export.”

Het is niet voor het eerst dat NSO in opspraak komt. Het vermoeden is dat Saudi-Arabië in 2018 gebruik zou hebben gemaakt van Pegasus om journalist Jamal Khashoggi te vermoorden. In 2019 eiste WhatsApp een schadevergoeding van NSO omdat deze 1400 mobiele telefoons zou hebben geïnfecteerd. NSO schoot net als in het verleden in de ontkenmodus. Het zei dat de claim van Forbidden Stories vol foute veronderstellingen en niet bevestigde theorieën zit. Toch zal NSO de claims van misbruik onderzoeken en waar nodig actie ondernemen.

Israël heeft een interministerieel team benoemd om een onderzoek in te stellen naar de aantijgingen. Parlementariërs willen ook het agentschap in het ministerie van Defensie dat zich bezighoudt met exportvergunningen onder de loep nemen. Dat is goed nieuws, mits ze hun werk goed uitvoeren.

Dat er rigoureuze middelen moeten worden ingezet om duistere criminelen en terroristen op te sporen, behoeft weinig betoog. Maar op de wijze waarop NSO dat blijkbaar mogelijk heeft gemaakt, gaat het helemaal fout.