Dat natuurrampen politici kunnen maken en breken weten ze in Duitsland maar al te goed. Velen herinneren zich nog de Bondsdagverkiezingen van 2002. Zittend kanselier Gerhard Schröder (SPD) staat in de peilingen hopeloos achter op zijn uitdager Edmund Stoiber (CDU/CSU).

Het enige dat Stoiber hoeft te doen, is wijzen naar Beieren waar hij minister-president is. „Wat ik voor mijn deelstaat heb gedaan, wil ik ook voor het desolate oosten van Duitsland tot stand brengen”, zegt Stoiber bij herhaling. Die woorden gaan er bij de burgers van de voormalige DDR in als koek, want bij hen bedraagt de werkloosheid 20 procent en in Beieren is die te verwaarlozen.

Dan rijst het water in de Elbe explosief als gevolg van hevige regenval. In Dresden en het omliggende land is de schade enorm. Historici spreken over de ergste watersnoodramp sinds 1501. Het kolkende water vernielt onder andere 740 kilometer aan asfalt en 180 bruggen.

Bondskanselier Schröder weet dat dit zijn moment is. Gehuld in een regenjack en met regenlaarzen aan bezoekt hij de zwaar getroffen deelstaat. Daar staat iemand die de burgers een hart onder de riem steekt en met hen mee lijdt. Televisiecamera’s registreren het warme optreden van Schröder.

Stoiber is met vakantie maar breekt die af en gaat naar Saksen. Opnieuw zijn camera’s aanwezig. Iedereen ziet op televisie dat „hier een professor is, niet iemand die zijn hart laat spreken.”

Hoe het afloopt is bekend: Schröder wordt als bondskanselier herkozen, terwijl hij voor de watersnoodramp nog kansloos werd geacht.

Voordeel

De vraag is nu: gaat het water dit jaar opnieuw de doorslag bij de verkiezingen geven? Met de stembusgang van 2002 in het achterhoofd haasten de lijsttrekkers van de grote partijen zich naar het getroffen rampgebied. Armin Laschet (CDU) is in het voordeel omdat hij op dit moment nog premier van Noordrijn-Westfalen is, een van de zwaar getroffen deelstaten.

Net als Schröder verschijnt hij donderdag in rubberlaarzen voor de camera en belooft direct hulp aan de burgers. Tegelijk geeft hij zichzelf een dikke pluim: „Mijn verkiezingstournee in Stuttgart heb ik woensdag afgebroken. Ik heb snel gereageerd, want dat moet in dergelijke situaties.” Hij schudt handen, kijkt meelevend. Wat valt er nog meer van een politicus te verwachten?

Ook vergezelt Laschet bondspresident Frank-Walter Steinmeier bij diens bezoek aan het rampgebied. Op het moment dat Steinmeier inwoners met hun verlies condoleert staat Laschet op de achtergrond te lachen.

Heel Duitsland, maar met name de oppositie, valt over Laschet heen. „Laschet lacht terwijl het land huilt”, schrijft Bild. Intussen heeft de CDU-politicus zijn excuses aangeboden omdat hij breeduit lachte. Laschet: „Het was niet passend. Ik had de hele dag emotionele ontmoetingen die me hebben geraakt. Daarom stoort het me dat ik heb gelachen.”

Als Laschet de verkiezingen van 26 september niet wint, kan hij niemand iets verwijten. Duitse kranten achten de CDU-lijsttrekker niet kansloos. Zij wijzen erop dat het nog meer dan twee maanden duurt voordat de verkiezingen plaatsvinden. Een mens vergeet snel, zo is de redenering. Dat is echter de vraag. Hoe het Stoiber is vergaan weten Duitsers.

Olaf Scholz (SPD) en Annalena Baerbock (Groenen) spinnen mogelijk garen voor het feit dat Laschet uit zijn rol viel. De Groenen hebben bovendien het voordeel dat het milieu, hun speerpunt, door de watersnoodramp bovenaan de politieke agenda is komen te staan.

Niet verkiesbaar

Kanselier Merkel bezoekt afgelopen zondag de getroffen regio. Zij maakt er geen show van en zegt steun toe. Het weekblad Der Spiegel vraagt een getroffen camping-eigenaar of ze Merkel gelooft als die hulp belooft. Het antwoord luidt: „Zij is niet meer verkiesbaar, dus waarschijnlijk is het bij haar ernst.”