Poolse rechter bepaalt of EU-recht boven nationaal recht staat
De hoogste Poolse rechter besluit dinsdag of het Europese recht boven het Poolse recht staat en dus of het Europese Hof van Justitie het laatste woord heeft in het Oost-Europese land. De zaak werd aangespannen door de nationalistische regering van Polen. Juridisch experts zien de zaak als de grootste uitdaging voor de rechtsorde in de Europese Unie tot nu toe.
De Europese Commissie had Polen al gevraagd om de zaak bij het constitutionele tribunaal in te trekken. De commissie maakt zich zorgen en meent dat „de fundamentele principes van EU-wetgeving” worden aangevochten. De Poolse premier Morawiecki weigert hierin mee te gaan. Hij wil naar eigen zeggen slechts botsingen tussen Poolse en Europese wetten voorkomen.
Doordat het eindoordeel aan het Europees Hof is, is gewaarborgd dat de Europese regels in de hele EU hetzelfde worden uitgelegd en toegepast. Als nationale rechters dat naar zich toetrekken valt de unie beetje bij beetje uit elkaar, vrezen critici. Als Polen deze weg inslaat, moet dat volgens tegenstanders van de regering haast wel tot het vertrek van het land uit de EU leiden.
De zaak draait om de opdracht van het Europees Hof aan Polen om veranderingen in de rechterlijke macht terug te draaien. Het hof in Luxemburg keerde zich tegen de hervorming van het Poolse constitutioneel hof en de invoering van een tuchtcollege voor rechters. Die zouden de onafhankelijkheid van Poolse rechters in het geding brengen.
