Kinderen Willem-Alexander en Máxima laten zich vaccineren tegen coronavirus
De wereld kampt met het coronacrisis. Volg in dit liveblog het nieuws in binnen- en buitenland over de pandemie.
Advertentie
De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft in de week van 28 juni tot 4 juli het laagste aantal coronadoden geteld sinds begin oktober. Wereldwijd stierven er die zeven dagen minder dan 54.000 mensen aan Covid-19. Daarmee lag het aantal sterfgevallen 7 procent lager dan een week ervoor.
Daar staat tegenover dat het aantal besmettingen juist oploopt. In de week van 28 juni tot 4 juli werden 2,6 miljoen nieuwe infecties geteld. Sinds het begin van de pandemie stelde de WHO wereldwijd 183 miljoen besmettingen vast en telde zij minstens 4 miljoen coronadoden. De werkelijke aantallen liggen waarschijnlijk nog een stuk hoger, aangezien veel landen lang niet alle besmettingen weten op te sporen en te registreren.
Vooral in Europa loopt het aantal besmettingen volgens de WHO weer op - met 30 procent in vergelijking tot de week ervoor. Verantwoordelijk daarvoor is op zijn minst deels de opmars van de Delta-variant van het coronavirus. Die is veel besmettelijker dan eerdere varianten van het virus. De Delta-variant is inmiddels officieel vastgesteld in 104 van de 194 landen die zijn aangesloten bij de WHO.
In de Europese Unie heeft 62 procent van de bevolking ten minste één vaccinatieprik gehad. 45 procent van de bevolking is volledig gevaccineerd. Een probleem is alleen dat het veelgebruikte vaccin van Pfizer/BioNTech minder effectief lijkt, zodra de Delta-variant dominant wordt in een land. Volgens onderzoek van het ministerie van Volksgezondheid in Israël daalde de effectiviteit van dat vaccin naar 64 procent nadat de Delta-variant de meest voorkomende versie van het virus was geworden. In februari werkte het vaccin nog in 95 procent van de gevallen in Israël. Wel zorgt het vaccin van Pfizer/BioNTech in Israël nog steeds voor een daling van 93 procent in het aantal ernstige ziektegevallen en ziekenhuisopnames.
Begin juli waarschuwde de WHO al dat een nieuwe besmettingsgolf in Europa onvermijdelijk is als burgers en overheden geen discipline tonen. Mensen spreken de laatste tijd weer vaker met elkaar af, er wordt meer gereisd en er worden allerlei maatregelen geschrapt die verspreiding van het virus moesten voorkomen. Dat is extra risicovol nu de Delta-variant op steeds meer plekken in de wereld opduikt en dominant wordt.
Op de Nederlandse intensive cares liggen momenteel 104 coronapatiënten. Dat is één patiënt meer dan dinsdag, meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).
Op de verpleegafdelingen nam het aantal coronapatiënten afgelopen etmaal af, tot 102. Dinsdag behandelden verpleegafdelingen nog 109 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt.
Het aantal nieuwe coronagevallen schoot het afgelopen etmaal omhoog tot 3688, maakte het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu bekend. Dat is het hoogste aantal sinds 28 mei.
Vergeleken met vorige week woensdag is het aantal nieuwe besmettingen bijna verzesvoudigd. Toen ging het om 643 positieve tests. Ten opzichte van dinsdag kwamen er 1462 nieuwe coronagevallen bij.
In de afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM 11.548 positieve tests, bijna drie keer zoveel als de week daarvoor. Dat komt neer op gemiddeld 1650 nieuwe gevallen per dag.
Sinds eind juni nemen de coronabesmettingen in rap tempo toe. Dat heeft mogelijk te maken met de oprukkende Delta-variant van het coronavirus. Bovendien laten meer mensen die discotheken en nachtclubs willen bezoeken zich testen. Daardoor komen meer besmettingen aan het licht. Ook liepen vakantievierende jongeren het virus op in landen als Spanje en Portugal en namen het mee terug naar Nederland.
De voorbije dag zijn bij het RIVM bijna 3600 positieve coronatests gemeld. Dat is veel meer dan de afgelopen dagen. Demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge heeft daarom het Outbreak Management Team (OMT) om een spoedadvies gevraagd. Hij wil weten hoe deze cijfers geduid kunnen worden.
Veruit de meeste positieve tests komen van jongeren, zo zei De Jonge voorafgaand aan een overleg in de Tweede Kamer. Het is daarom niet aannemelijk dat ze zullen leiden tot nieuwe ziekenhuisopnames. Hij hoopt dat het advies van het OMT donderdag aan het eind van de dag klaar is.
Een vaccinatieplicht? „Nu niet en nooit niet”, zegt demissionair zorgminister Hugo de Jonge gedecideerd. Wel doet hij graag een appel op alle groepen waarin de vaccinatiebereidheid achterblijft, en dus ook op gemoedsbezwaarden: „Houd je keus nog eens tegen het licht.”
Keizer Naruhito van Japan is gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat maakte het Bureau voor de Keizerlijke Hofhouding dinsdag bekend.
De Japanse keizer ontving het vaccin in het Akasaka-paleis in Tokio. Volgens bronnen bij het Bureau voor de Keizerlijke Hofhouding gaat het goed met Naruhito en heeft hij geen gezondheidsklachten na zijn vaccinatie.
Japanse media schrijven dat oudere leden van de keizerlijke familie, onder wie keizer-emeritus Akihito en keizerin-emerita Michiko, in juni zijn gevaccineer
Duitsland heeft een hogere vaccinatiegraad nodig dan eerder gedacht om verspreiding van de zeer besmettelijke Delta-variant van het coronavirus een halt toe te roepen.
Kinderen tot en met twaalf jaar hoeven vanaf maandag niet meer thuis te blijven als ze verkoudheidsklachten hebben. De zogenoemde snottebellenrichtlijn wordt met instemming van het Outbreak Management Team (OMT) aangepast, schrijft demissionair minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge in een brief aan de Tweede Kamer.
De regels voor de groep kunnen versoepeld worden omdat de kinderen nauwelijks een rol spelen in de verspreiding van het coronavirus en daar nu sowieso minder mensen mee zijn besmet. De kinderen hoeven zich bij verkoudheidsklachten ook niet meer te laten testen. De nieuwe regels gelden in ieder geval tot het nieuwe schooljaar. Overigens waren die regels al soepeler voor kinderen van nul tot en met vier jaar.
Met zijn brief heeft De Jonge de Kamer geïnformeerd over de laatste stand van zaken rond het coronavirus. Hij schrijft ook dat de risicokaart van Nederland waarop per regio te zien is hoe groot het coronarisico is, voortaan wekelijks in plaats van iedere twee weken vernieuwd zal worden. De kaart geeft zo een actueler beeld, aldus de minister.
Verder meldde de minister dat het team dat telefonisch controleert of mensen zich wel aan hun quarantaineplicht houden, meer gaat bellen. Dat was nodig omdat het Verenigd Koninkrijk een zeerhoogrisicogebied is geworden. Sinds vorige week kunnen vijfhonderd mensen per dag gebeld worden. Dat was eerder driehonderd per dag.
Als het belteam denkt dat iemand zich niet aan de regels houdt, kan de gemeente een controleur langssturen. Er zijn zeker 31 bekeuringen uitgeschreven, aldus de minister.
Advertentie
Het reisadvies voor de populaire vakantieregio Algarve in Portugal verandert op donderdag van geel naar oranje. Dat betekent dat er alleen noodzakelijke reizen mogelijk zijn, meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken.
„Uw land ligt ons na aan het hart. Dit staatsbezoek is dan ook geen afsluiting, maar een schakel in een lang snoer. Geen eindpunt, maar het begin van iets nieuws.”
Hoewel Covid-19 zich verschillend uit bij mannen en vrouwen, maakt de grote meerderheid van studies naar de ziekte die wordt veroorzaakt door het coronavirus geen melding van geslacht of gender. Dat stellen onderzoekers van onder meer het Radboudumc in Nijmegen op basis van een analyse van bijna 4500 studies.
Tijdens de coronapandemie is gebleken dat mannen meer kans hebben op een ernstig verloop van Covid-19: mannen worden vaker in het ziekenhuis opgenomen en meer mannen sterven aan de gevolgen van het virus. „Waarom dat zo is, weten we nog niet precies”, zeggen de Radboud-onderzoekers. „Consequentie kan wel zijn dat mannen en vrouwen verschillende therapieën nodig hebben.”
Tegelijkertijd is er een verband tussen geslacht en het risico op het oplopen van een infectie, bijvoorbeeld omdat vrouwen vaker werkzaam zijn in de zorg of in andere functies met direct contact met andere mensen. Dat vergroot de kans op blootstelling aan het virus. „Bij het doen van onderzoek en maken van beleid, is het van belang om aan beide elementen aandacht te besteden”, zeggen de onderzoekers.
Toch keek een minderheid van de studies naar geslacht bij het werven van deelnemers, en neemt slechts 4 procent geslacht of gender mee in de studieresultaten. En dat is problematisch, zegt een van de onderzoekers, Sabine Oertelt-Prigione. „We hebben vanaf het begin gezien dat de ziekte geen identiek beloop heeft voor vrouwen en mannen. De verschillen in ziekenhuisopname en sterftecijfers wijzen daarop. Dit betekent dat onze zorg, zoals medicijnen of andere behandelingen, ook tot verschillende resultaten kunnen leiden.”
De studie is uitgevoerd door onderzoekers van het Radboudumc, de Universiteit van Aarhus, de Universiteit van Kopenhagen en de Universiteit van Bielefeld. De onderzoekers keken naar 4.420 Covid-19 studies geregistreerd bij ClinicalTrials.gov, een Amerikaanse database van meer dan 300.000 studies uit 200 landen.
Het hoge percentage coronabesmettingen dat terug te voeren is op de horeca, lijdt niet tot paniek in de sector. „Het is wel een signaal”, beseft Johan de Vos, de voorzitter van de Bredase afdeling van Koninklijke Horeca Nederland (KHN). Landelijk directeur Dirk Beljaarts van KHN laat weten dat de branchevereniging zijn leden nogmaals op de regels zal wijzen, maar spreekt ook van „incidenten”.
De beslissing van de overheid om mensen die het Janssen-vaccin hebben gekregen nu toch twee weken te laten wachten voordat ze automatisch de horeca in mogen, leidt tot verbazing. „Dit was vooraf al het grootste vraagteken. Hoe kan dit dan toch gebeuren?”, vraagt De Vos zich af.
Hij twijfelt ook hoe goed testen voor toegang werkt, aangezien hij al over meerdere personen heeft gehoord die enkele dagen na een negatieve test juist positief testen op corona. „Dan was je dus de eerste keer besmettelijk.”
Dat soort zaken hebben volgens De Vos mogelijk meegespeeld bij het feit dat er een relatief hoog aantal besmettingen was in de horeca afgelopen week. „Maar ook bij horecaondernemingen ging er in het eerste weekend wel het een en ander mis”, geeft hij toe. „Het was wat onwennig, maar ik denk dat we onze zaakjes afgelopen weekeinde al beter op orde hadden.”
De uitbraken in de horeca en verhalen over matige controles leidden er eerder toe dat minister Grapperhaus zei dat bedrijven die zich niet aan de regels houden aangepakt moeten worden. Dat herhaalde hij ook in een „constructief gesprek” met KHN, zegt landelijk directeur Dirk Beljaarts van de brancheorganisatie. „We zijn het er met de minister over eens dat zowel ondernemers als gasten de regels moeten naleven. Daarbij moeten de goede ondernemers niet hoeven te lijden onder de kwaden.”
Beljaarts beseft dat 19 procent besmettingen in de horeca als veel klinkt, maar de waarheid ligt volgens hem genuanceerder. „Het gaat om ruim vijfhonderd besmettingen terwijl er 55.000 horecazaken zijn met miljoenen bewegingen.” Eerder wees KHN juist steeds op de RIVM-cijfers als bewijs dat er nauwelijks besmettingen in de horeca voorkwamen. „Maar dat is nauwelijks vergelijkbaar, want toen lagen de besmettingen veel hoger, waren veel zaken nog dicht en hadden we geen testen voor toegang.”
Bang voor aanscherping van de regels als gevolg van de toename in besmettingen zijn beide horeca-ondernemers niet. „Het kabinet heeft altijd gestuurd op de situatie in ziekenhuizen en die is nog heel goed”, geeft Beljaarts aan. „In Engeland zeggen ze: we moeten met het virus leren leven. Ik denk dat dit hier ook geldt”, voegt De Vos daaraan toe.
Artsen hebben ruim 5000 mensen van wie de coronavaccinatie nog niet in de juiste systemen stond voorzien van een vaccinatiebewijs. De mogelijkheid bestaat sinds donderdag en is bedoeld als noodoplossing voor mensen die een bewijs nodig hebben maar dat niet via de reguliere route kunnen verkrijgen. Volgens de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) werkt het portaal waarmee zij een bewijs voor mensen kunnen regelen „omslachtig”.
Mensen die volledig gevaccineerd zijn, kunnen via de app of website CoronaCheck een vaccinatiebewijs aanmaken. Daarmee kunnen ze bijvoorbeeld naar plekken waar het niet mogelijk is om anderhalve meter afstand te bewaren. Ook kan de app gebruikt worden voor internationale reizen omdat hij informatie aanlevert voor een Europees reiscertificaat. Daarvoor moet wel bij CoronaCheck bekend zijn wanneer mensen zijn gevaccineerd en waarmee. Meestal wordt die informatie automatisch doorgegeven, maar voor uitzonderlijke gevallen kunnen de artsen achteraf zelf nog handmatig invoeren dat hun patiënt is geprikt.
Volgens de LHV lijkt het portaal waarmee zij zo’n vaccinatiebewijs kunnen regelen goed te werken, maar is het proces wel ingewikkeld. „En het kost best wat tijd”, aldus een woordvoerster. Huisartsen vragen mensen om alleen een vaccinatiebewijs op te vragen als je ze het direct nodig hebben.
Voor mensen die door de GGD zijn ingeënt is de extra mogelijkheid van de artsen niet nodig. Hun gegevens worden vanzelf doorgegeven. Hoeveel mensen er gebruik van zouden kunnen of willen is niet bekend, maar het gaat in potentie om ruim een miljoen prikken.
Twee problemen bij het ophalen van een vaccinatiebewijs in de CoronaCheck-app zijn nog niet opgelost, meldt het ministerie van Volksgezondheid desgevraagd. Het ministerie werkt samen met koepelorganisatie GGD GHOR Nederland en het RIVM aan een oplossing.
Een deel van de mensen die een infectie met corona hebben doorgemaakt en één keer zijn gevaccineerd kan nog steeds geen groen vinkje krijgen in de app, terwijl dit wel zou moeten lukken. Dit probleem speelt al langer en is volgens het ministerie inmiddels voor een groot deel van de mensen verholpen. „We zoeken nog naar een oplossing voor de mensen bij wie dit nog niet is gelukt”, aldus een woordvoerster.
Daarnaast staat bij een deel van de mensen zowel de eerste als tweede coronaprik op dezelfde datum geregistreerd. Daardoor lijkt het voor de app alsof zij maar één prik hebben gehad. Dit probleem is qua omvang een stuk kleiner, aldus het ministerie, maar speelt ook al sinds de QR-codes aangemaakt kunnen worden waarmee mensen naar een evenement of op reis kunnen.
Er wordt gezocht naar een technische manier om beide problemen in één keer op te lossen. Tot die tijd probeert het ministerie samen met GGD GHOR Nederland en het RIVM, die de vaccinatiegegevens aanleveren, om het probleem per individueel geval te corrigeren.
Het aantal Nederlanders dat is gevaccineerd tegen het coronavirus is opgelopen tot bijna 11 miljoen. De teller steeg afgelopen week van ruim 9,9 miljoen naar bijna 10,9 miljoen. Met de eerste prik hebben deze mensen in elk geval een begin van bescherming tegen het coronavirus.
Voor sommige mensen is de eerste prik ook de enige prik, omdat zij het vaccin van Janssen krijgen. Bij de drie andere vaccins (Pfizer/BioNTech, AstraZeneca en Moderna) hebben mensen na een paar weken een tweede inenting nodig om weerstand tegen het coronavirus op te bouwen. Ruim 5,8 miljoen mensen hebben die tweede prik gehad, blijkt uit de vaccinatiecijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
In de afgelopen week zijn bijna 1,4 miljoen prikken gezet. Dat is iets minder dan in de weken ervoor. Het record werd in de week van 7 tot en met 13 juni gevestigd. Toen gaven de vaccineerders bijna 1,7 miljoen mensen een prik.
Het is dinsdag precies zes maanden geleden dat Nederland begon met vaccineren, als laatste land in de Europese Unie. Eind februari werd de miljoenste prik gezet en half maart werd de grens van 2 miljoen vaccinaties gepasseerd.
Reizigers houden zich niet meer altijd aan de mondkapjesplicht op Schiphol. Sinds de maskers grotendeels niet meer gedragen hoeven te worden in openbare ruimtes lijken reizigers vergeten dat de mondkapjes op Schiphol nog wel verplicht zijn. „Het is niet meer vanzelfsprekend”, zegt een woordvoerder van de luchthaven.
Schiphol vraagt op verschillende manieren aandacht voor het probleem. Zo staan er borden bij de ingang, zijn er waarschuwingen via het omroepsysteem en lopen er medewerkers rond om reizigers te wijzen op de plicht. „Er is meer inspanning voor nodig dan voorheen”, aldus de zegsman.
Mondkapjes zijn op Schiphol nog verplicht omdat niet overal 1,5 meter afstand kan worden gehouden. Bij de veiligheids- en paspoortcontrole en bij de gates is het vaak druk op een beperkte ruimte en kunnen mensen gevraagd worden dichtbij elkaar te gaan staan.
Op plekken waar afstand houden wel mogelijk is heeft Schiphol „heel veel” medewerkers rondlopen om reizigers daarop te wijzen. Ook zijn er stickers op de vloer aangebracht en communiceert het omroepsysteem erover.
Schiphol zegt dat medewerkers zich over het algemeen veilig voelen op de luchthaven en er met meer plezier werken dan voorheen. „In plaats van alleen passagiers voor noodzakelijke reizen zien we nu ook weer veel mensen met vrolijke gezichten die gaan reizen. Wij en onze partners vinden het hartstikke leuk dat er meer reuring komt”, aldus de woordvoerder.
Eerder zei Schiphol de piek voor komende zomer in augustus te verwachten. Op de drukste dagen dacht de luchthaven tot 160.000 reizigers te verwerken. Op piekdagen voor de crisis passeerden tot wel 235.000 reizigers de luchthaven. De luchthaven komt waarschijnlijk deze week met nadere informatie over de verwachte zomerdrukte.
Het oplopende aantal coronagevallen heeft nog geen grote gevolgen voor de risiconiveaus in Nederland. Vier regio’s gaan van het laagste niveau (waakzaam) een stapje omhoog naar zorgelijk, vier andere regio’s zakken juist van zorgelijk naar waakzaam omdat de situatie er verbetert.
Zuid-Holland Zuid was de enige regio waar de situatie ernstig was, het derde van de vier risiconiveaus, maar sinds dinsdag staan Dordrecht en omstreken een stapje lager, op zorgelijk. Het hoogste niveau, zeer ernstig, gold sinds 22 juni al nergens meer.
Amsterdam-Amstelland is momenteel de grootste brandhaard van het land. De regio blijft nog net onder de grens van ‘ernstig’ en behoudt dus de status ‘zorgelijk’. Vier andere regio’s zijn zulke brandhaarden dat ze voortaan op ‘zorgelijk’ staan. Dat zijn Twente, Groningen, Kennemerland en Gooi en Vechtstreek.
Gelderland-Midden, Gelderland-Zuid, Utrecht, Hollands Midden, Haaglanden, Rotterdam-Rijnmond, Midden- en West-Brabant en Brabant-Zuidoost blijven op zorgelijk staan.
Het niveau in Friesland, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland en Brabant-Noord daalt van zorgelijk naar waakzaam. Op dat laagste niveau stonden Drenthe, Flevoland, Noord-Holland Noord, Zaanstreek-Waterland, Limburg-Noord en Limburg-Zuid al.
Twee cijfers bepalen het risiconiveau in een regio: het aantal positieve tests en het aantal ziekenhuisopnames. Daarbij wordt rekening gehouden met het aantal inwoners. De huidige status is gebaseerd op de cijfers van 28 juni tot en met 4 juli, dus afgelopen zondag. Het hoge aantal positieve tests van maandag en dinsdag is niet meegenomen.
Rond 20 juli kijkt de overheid weer naar de risicokaart van Nederland.
„Een toename was te verwachten na de versoepelingen”, zegt Aura Timen van het RIVM over de verdubbeling van het aantal coronabesmettingen in de afgelopen week. Timen is hoofd van het centrum dat de infectieziektebestrijding in Nederland coördineert. Ze benadrukt het belang van de basismaatregelen, zoals 1,5 meter afstand houden tot anderen, thuisblijven en testen bij klachten en handen wassen. „Die worden steeds belangrijker, wil je de opmars van de Delta-variant enigszins in bedwang houden.”
De toename van het aantal besmettingen is vooral sterk onder jongeren, van wie er nog niet veel volledig zijn gevaccineerd. Onder 40-plussers is het aantal nieuwe gevallen stabiel laag, zo valt uit de cijfers op te maken. De meesten van hen zijn wel al volledig gevaccineerd. Omdat jongeren niet snel in het ziekenhuis belanden na een coronabesmetting, verwacht Timen niet direct dat de stijging zal leiden tot grote drukte in de ziekenhuizen. „Daar gaat het nog steeds goed. Wat we wel kunnen gaan zien, is een stagnatie in de daling van het aantal opnames. Het is spannend.”
Timen ziet „een soort wedloop” tussen het virus aan de ene kant en de vaccinaties aan de andere kant. „De vaccinatiecampagne loopt fantastisch, het gaat heel hard”, zegt ze. „Maar we zijn nog niet uit de gevarenzone. Het is nog niet helemaal veilig.”
Over de vraag of het kabinet nu bepaalde maatregelen moet nemen of versoepelingen moet terugdraaien, wil het hoofd van de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding zich niet uitlaten. Wel vindt ze het een goede zaak dat mensen na volledige vaccinatie niet meer direct zonder test worden toegelaten tot clubs of evenementen, waar ze geen afstand tot anderen hoeven te houden. „We zien meer besmettingen in de horeca, dus dat is zeer verstandig”, aldus Timen.
Tot nu toe hoefden mensen zich direct na volledige vaccinatie niet meer te laten testen om naar binnen te mogen. Daarop was veel kritiek, omdat het immuunsysteem na de tweede prik (of na de eerste en enige prik van Janssen) tijd nodig heeft om zich goed te wapenen tegen het coronavirus. Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) maakte dinsdag bekend dat een wachttijd van twee weken wordt ingevoerd.
De Britse regering versoepelt volgende maand het coronabeleid voor volledig gevaccineerde mensen in Engeland. Zij hoeven vanaf 16 augustus niet meer in zelfisolatie als iemand in hun omgeving besmet blijkt te zijn met het virus, bericht de BBC.
Niet iedereen met twee prikken ontkomt direct aan de isolatieplicht. „Als iemand vlak voor of kort na 16 augustus een tweede dosis krijgt, moeten twee weken wachten”, zei verantwoordelijk minister Sajid Javid. Die vertelde dat ook minderjarigen straks niet meer hoeven te isoleren bij een besmetting in hun omgeving.
Premier Boris Johnson had eerder al bekendgemaakt dat vrijwel alle coronabeperkingen op 19 juli komen te vervallen. Mensen hoeven dan geen mondkapjes meer te dragen en ook het houden van afstand is dan niet meer nodig in Engeland. Andere Britse gebieden gaan over hun eigen coronabeleid.
Minister Javid verwacht dat die versoepeling kan leiden tot een flinke toename van het aantal coronagevallen. Die kunnen volgens hem in eerste instantie verdubbelen naar zo’n 50.000 besmettingen per dag en later mogelijk verder stijgen naar 100.000.
Dat de autoriteiten het toch aandurven om de maatregelen te schrappen, komt omdat inmiddels een groot deel van de bevolking is gevaccineerd. Zo’n 64 procent van de Britten heeft twee vaccindoses gehad.
Veel positief geteste mensen hebben het coronavirus opgelopen in een café of discotheek. Van de nieuwe gevallen waar de bron van bekend is, is bijna 19 procent besmet geraakt tijdens een bezoek aan de horeca.
Vorige week was 2,2 procent van de positieve tests te herleiden naar de horeca. Van alle mensen die sinds begin april positief testten, was de horeca in slechts 0,5 procent van de gevallen de bron.
Alleen de thuissituatie is nog vaker de „setting van besmetting” in de cijfers van het RIVM. Van de mensen die afgelopen week positief testten, is ongeveer 35 procent besmet door een gezinslid of een andere huisgenoot. Vorige week was dit ruim 50 procent.
Bijna 13 procent van de positief geteste mensen gaf aan het coronavirus te hebben opgelopen op een feest, zoals een verjaardag, een borrel of een bruiloft. Vorige week was dit iets meer dan 6 procent.
Het is vanaf 16 juli mogelijk om na een eerste dosis AstraZeneca een coronaprik van BioNTech/Pfizer te krijgen. Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) volgt daarmee een advies van de Gezondheidsraad op.
Die oordeelde maandag dat het toedienen van Pfizer na AstraZeneca niet alleen mogelijk is, maar bovendien net zo goed of zelfs beter beschermt dan twee doses AstraZeneca.
Zo’n driekwart van de jongeren op de Friese Waddeneilanden Schiermonnikoog, Ameland en Terschelling heeft een eerste coronavaccinatie gekregen. De jongeren op Vlieland die willen worden gevaccineerd, kunnen dat woensdag laten doen. In totaal wonen er op de vier eilanden ongeveer 600 jongeren van 12 tot 17 jaar.
Volgens een GGD-woordvoerder hebben 170 van de 220 jongeren op Ameland een eerste prik gekregen, dus zo’n 77 procent. Op Schiermonnikoog hebben 31 van de 41 jongeren de eerste coronaprik gekregen, ongeveer 76 procent. Verder hebben 190 van de 266 jongeren op Terschelling een eerste vaccinatie gehad, dus zo’n 71 procent. De vaccinatiebereidheid onder jongeren op deze drie eilanden ligt mogelijk nog hoger. „Soms waren kinderen ziek of bijvoorbeeld op het vasteland toen we er waren”, zegt de zegsman. Jongeren die de eerste prik hebben gemist kunnen die nog halen. „Maar dan moeten ze wel naar bijvoorbeeld Leeuwarden of Franeker komen.”
GGD Friesland ging vorige week langs de Friese eilanden om volwassenen te vaccineren. Op 30 juni kwam het bericht van zorgminister Hugo de Jonge naar buiten dat ook jongeren vanaf 12 jaar gevaccineerd mogen worden. Vanaf toen heeft de GGD ook jongeren op de eilanden de kans gegeven om zich te laten vaccineren. Omdat GGD Friesland vorige week maandag al op Vlieland was, hebben de jongeren op dit eiland zich nog niet kunnen laten vaccineren.
Jongeren op de vier Friese Waddeneilanden hoeven geen afspraak te maken voor de prik en hebben geen uitnodigingsbrief nodig. Een identiteitsbewijs of een burgerservicenummer is voldoende. De vaccinatiemogelijkheid geldt alleen voor jongeren die op het eiland wonen en er ingeschreven staan. Dat betekent dat jongeren die er vakantie vieren niet in aanmerking komen voor een prik.
Meer dan twee keer zoveel mensen hebben afgelopen week positief getest op het coronavirus dan in de week ervoor. In totaal zijn 8541 nieuwe besmettingen geconstateerd, zo blijkt uit cijfers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Een week eerder noteerde het instituut 4208 gevallen.
Het is een duidelijke trendbreuk met de afgelopen maanden. Sinds de piek van eind april nam het aantal nieuwe gevallen iedere week af, in de vorige rapportage nog met ruim een kwart, maar aan die reeks is nu dus een abrupt einde gekomen. Vooral onder jongeren neemt het aantal besmettingen hard toe.
Meerdere factoren kunnen een rol spelen in de nieuwe toename in het aantal besmettingen. De meeste coronamaatregelen zijn op 26 juni afgeschaft, waardoor weer meer mensen samenkomen. Verder worden sinds kort honderdduizenden mensen per week getest omdat ze naar een evenement of discotheek willen waar ze geen afstand meer tot anderen hoeven te houden. Ook bij die testen komen weleens besmettingen aan het licht.
En dan is er nog de opmars van de zogeheten Delta-variant van het virus. Die is 40 tot 60 procent besmettelijker dan de Alfa-variant, die voorheen bekendstond als de Britse variant.
Inmiddels veroorzaakt de Delta-variant, die voor het eerst in India opdook, volgens het RIVM de meeste besmettingen in Nederland. Ook werken de coronavaccins er net iets minder goed tegen, zeker als iemand nog maar één dosis heeft gekregen.
Mensen die na volledige vaccinatie weer het nachtleven in willen, moeten daar toch twee weken mee wachten. Dat heeft zorgminister Hugo de Jonge gezegd. Tot dusver mocht iedereen meteen na de tweede prik (of na één prik met het Janssen-vaccin) weer naar uitgaansgelegenheden.
De aanpassing gaat „op korte termijn” in, laat de minister weten.
Fokke V. (21) uit Urk heeft dinsdag in de rechtbank in Lelystad spijt betuigd voor het in brand steken van een GGD-teststraat in Urk. „Het spijt me wat er is gebeurd, ik kan er niets aan veranderen”, zei de verdachte bij aanvang van zijn strafzaak.
De teststraat bij het Urker haventerrein werd zaterdagavond 23 januari in brand gestoken tijdens rellen. De schade daarvan bedraagt 46.000 euro, aldus de rechter. Aanleiding voor de rellen in Urk was het ingaan van de avondklok. Tientallen mensen in Urk gingen de straat op.
V. bezocht het protest met een 16-jarige medeverdachte uit Emmeloord. „Hij wilde graag naar het protest en liet me foto’s ervan zien. Van het een kwam het ander. We waren best wel opstandig vanwege de avondklok. Het is uit de hand gelopen”, vertelde V. de rechters. „Ik ben helemaal niet heilig hoor, ik doe wel eens verkeerde dingen maar dit is wel schandelijk.”
De Urker ontkent dat hij het vuur aanwakkerde door een brandbare stof, mogelijk desinfecteermiddel, op de brandhaard te spuiten. Wel erkent hij dat hij autobanden heeft gegooid op een brandstapel op een rotonde in de buurt.
De Urker was in de veronderstelling dat ze van een omstander geld zouden krijgen voor het in brand steken van de teststraat. Maar van wie weet hij niet precies, dat aanbod hoorde hij via de medeverdachte. Het zou gaan om een bedrag van 500 euro, vertelde V. „Het was een impulsieve beslissing. Enkele seconden later renden we naar de teststraat. We hebben de keuze gemaakt ernaar toe te rennen en de deur open te maken. Daarna is de brand gesticht.”
De medeverdachte staat later op dinsdagmiddag voor de rechtbank. Die zaak word achter gesloten deuren behandeld omdat hij minderjarig is.
Het aantal coronapatiënten op de intensive cares is afgelopen etmaal weer gedaald. Momenteel liggen 103 ernstig zieke patiënten op een ic-afdeling van een Nederlands ziekenhuis, blijkt uit de laatste cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).
Maandag waren dat er nog 110. Dat was een toename van 11 patiënten ten opzichte van zondag, de grootste stijging sinds 5 mei. De afgelopen twee maanden was bijna elke dag een daling te zien in de cijfers.
Op de verpleegafdelingen nam het aantal opgenomen coronapatiënten afgelopen etmaal ook af. Verpleegafdelingen behandelen momenteel 109 mensen met Covid-19, de ziekte die door het coronavirus wordt veroorzaakt. Dat zijn er 17 minder dan maandag.
Winkels en horecagelegenheden moeten beter letten op naleving van de resterende coronaregels, met name de 1,5 meter afstand. Doen zij dat niet, dan zullen burgemeesters strenger moeten gaan optreden.
Dat heeft demissionair justitieminister Ferd Grapperhaus gezegd na afloop van overleg met de meest bij de coronabestrijding betrokken bewindslieden. Sinds het kabinet anderhalve week geleden het merendeel van de coronamaatregelen losliet, is het aantal dagelijkse besmettingen weer flink opgelopen.
Koning Willem-Alexander heeft tijdens het staatsbezoek aan Duitsland de Duitse deelstaten Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen bedankt voor de opvang van Nederlandse coronapatiënten op de Duitse intensive cares. Dit deed hij in een speech in het bijzijn van vertegenwoordigers van de deelstaten in de Duitse Bondsraad.
De koning sprak in Berlijn zijn dank uit voor de hulp „toen de coronapandemie in ons land op zijn felst was”. De zorg voor de Nederlandse patiënten heeft hem „geroerd”. Eerder bedankte demissionair zorgminister Hugo de Jonge Duitsland ook al voor de opvang.
Het staatsbezoek staat in het teken van de goede banden tussen Nederland en Duitsland en in de toespraak benadrukte de koning dit meerdere keren. Zo zei hij tegen de Duitse bestuurders dat „uw land ons na aan het hart” ligt en dat de relatie tijd en aandacht verdient. „Wij steunen elkaar in goede en minder goede tijden”, zei hij, ook verwijzend naar de coronacrisis.
Duitsland heeft een hogere vaccinatiegraad nodig dan eerder gedacht om verspreiding van de zeer besmettelijke Delta-variant een halt toe te roepen. Gezondheidsinstituut RKI zegt dat afhankelijk van de leeftijdsgroep 85 tot 90 procent van de Duitsers volledig gevaccineerd moet zijn.
Als het lukt om die doelstelling te halen, wordt een vierde coronagolf in het najaar „onwaarschijnlijk” geacht. Voor het zover is moeten in Duitsland nog ruim 36 miljoen eerste prikken worden gezet en bijna 51 miljoen tweede vaccinaties. Het gemiddelde lag volgens Duitse media de afgelopen maand op 770.000 prikken per dag.
RKI-topman Lothar Wieler had eerder nog gezegd een vaccinatiegraad van minstens 80 procent noodzakelijk te vinden, maar die conclusie is inmiddels achterhaald. Dat komt doordat de Delta-variant wordt gezien als besmettelijker dan eerdere versies van het coronavirus.
Het Robert Koch Instituut (RKI), de Duitse evenknie van het RIVM, schat nu dat minstens 85 procent van de Duitsers in de leeftijdsgroep 12-59 volledig ingeënt moet worden. Dat betekent in de meeste gevallen dat ze twee prikken moeten krijgen. Bij Duitsers van 60 jaar en ouder zou een vaccinatiegraad van 90 procent noodzakelijk zijn.
Bijwerkingencentrum Lareb heeft tot nu toe 32 meldingen ontvangen van bloedstolsels in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes na een prik met het coronavaccin van AstraZeneca. Daarnaast ontving het centrum twee van deze meldingen na inenting met het vaccin van Janssen. Bloedstolsels in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes is een zeldzame, ernstige bijwerking van beide vaccins. Bij de vorige rapportage van Lareb, twee weken geleden, ging het om respectievelijk 29 en één melding van deze bijwerking.
In totaal zijn nu vijf mensen hiervan overleden, van wie drie vrijwel zeker deze bijwerking hadden. Ze kregen alle vijf de prik met AstraZeneca.
Van de in totaal 34 meldingen is het volgens Lareb bij 18 meldingen vrijwel zeker dat het om de zeldzame bijwerking gaat. Het gaat om 12 vrouwen en 6 mannen. Hiervan waren er 5 tussen de 20 en 40 jaar, 2 tussen de 40 en 60 jaar en 11 ouder dan 60 jaar. De klachten traden op binnen 4 dagen tot 1 maand na vaccinatie, 15 keer na de eerste vaccinatie en 3 keer na de tweede vaccinatie. „Bij de andere meldingen is een verband met de vaccinatie ook mogelijk, maar is het minder duidelijk dat het om de specifieke bijwerking gaat”, aldus het Bijwerkingencentrum.
Lareb maakte ook bekend dat er in totaal tot nu toe 448 meldingen van overlijden na een coronavaccinatie zijn binnengekomen. Dat zijn er 39 meer dan twee weken geleden. Het gaat om 263 mensen van 80 jaar of ouder, 132 personen tussen de 65 en 79 jaar en 51 onder de 65 jaar. Van twee personen is de precieze leeftijd niet bekend.
In totaal ontving de organisatie tot dusver 93.453 meldingen van mogelijke bijwerkingen, de meeste na de eerste vaccinatie. De meest gemelde bijwerkingen zijn hoofdpijn, ‘je niet lekker voelen’, spierpijn, vermoeidheid, rillingen, pijn op de prikplek, koorts, misselijkheid, gewrichtspijn en zwelling op de prikplek.
De rapportage gaat over binnengekomen meldingen tot en met 4 juli en gaan over ongeveer 16,5 miljoen gegeven vaccins. Hierbij gaat het om ongeveer 11,8 miljoen vaccins van Pfizer/BioNTech, 2,8 miljoen van AstraZeneca, 1,3 miljoen van Moderna en 600.000 van Janssen.
De combinatie van trombose en een laag aantal bloedplaatjes staat als zeldzame bijwerking genoemd in de bijsluiters van het AstraZeneca- en het Janssen-vaccin. Het wordt in de bijsluiter ‘trombose met trombocytopenie syndroom’ (TTS) genoemd.
Het coronavirus laait weer op. Het RIVM noteerde de afgelopen week ruim 7000 besmettingen, zo’n 75 procent meer dan in de week ervoor. „Zorgelijk.”
Er gaan flink wat dingen mis met het versoepelen van de coronamaatregelen, zegt viroloog van het Erasmus MC Marion Koopmans. Er wordt niet alleen gesjoemeld met negatieve testuitslagen en QR-codes, ook houdt een deel van de mensen zich niet meer goed aan de basismaatregelen, zoals afstand houden en thuisblijven bij klachten.
Een stijging van het aantal besmettingen viel te verwachten bij het versoepelen van de maatregelen, aldus de viroloog, die ook onderzoek deed naar het begin van de virusuitbraak voor de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). „Maar dat het nu een stuk harder gaat dan je zou willen is helder.” Veel mensen leven de basismaatregelen netjes na en houden zich ook aan de regels van Testen voor Toegang. „Die regels moeten de buffer zijn. Maar je hoort nu overal verhalen van mensen die misbruik maken van de toegangstesten. Dat is natuurlijk gewoon heel suf.” Ook zou er meer aandacht moeten komen voor het naleven van de basismaatregelen. „Dat is niet meer voldoende in beeld.”
Er is volgens Koopmans nog steeds een „behoorlijk grote groep” mensen die nog niet zijn gevaccineerd, maar die toch flink ziek kunnen worden van een besmetting met het virus. Zij kunnen alsnog voor een toename van het aantal patiënten in de ziekenhuizen zorgen. Bovendien kunnen mensen ook na milde klachten een vorm van langdurige Covid krijgen. Koopmans: „De pandemie is echt nog niet voorbij.”
Strengere toegangsregels zouden een oplossing kunnen zijn, zegt ze. „Je mag nu bijvoorbeeld direct na je tweede vaccinatie al op pad. Terwijl je dan nog helemaal niet goed bent beschermd. Ook moet er strakker worden toegezien op het Testen voor Toegang. Als de aantallen zo blijven stijgen vraag ik me af of echt grote bijeenkomsten, zoals festivals, deze zomer zonder verdere maatregelen wel een goed idee zijn.”
Burgemeester Annette Bronsvoort van de Achterhoekse gemeente Oost-Gelre wil dat het huidige coronatoegangssysteem voor clubs en discotheken snel wordt geëvalueerd en zonodig wordt aangepast. Volgens haar is het systeem met de coronacheck-app niet waterdicht. Dat heeft tot coronabesmettingen geleid in discotheek City Lido in Groenlo, een dorp in die gemeente. „Dat vind ik verontrustend”, aldus de burgemeester.
Oost-Gelre en de discotheek roepen iedereen die zaterdagavond in City Lido is geweest op om zich vanaf donderdag te laten testen. Zondag bleek namelijk dat zeker drie bezoekers van de discotheek corona onder de leden hadden „ondanks goede voorzorgsmaatregelen en toegangscontrole”, aldus Bronsvoort. „Nu de Delta-variant van het coronavirus rondwaart kan dit tot een groot aantal besmettingen leiden.”
Dat is ook gebeurd na besmettingen in discotheek Aspen Valley in Enschede een week eerder. Daar staat de teller sinds de clubavond al op 185 positief geteste mensen. Het is nog niet duidelijk hoe met corona besmette bezoekers op 26 juni binnen zijn gekomen, want ook bij Aspen Valley waren alle voorzorgsmaatregelen genomen. De gemeente en de GGD zoeken uit of het klopt dat bezoekers QR-codes van de coronacheck-app naar elkaar hebben doorgestuurd.
De Nederlandse vliegreisbranche herstelt zich zichtbaar van de coronacrisis. Zo is het aantal internationale vluchtboekingen teruggekeerd naar bijna de helft van het niveau van voor de pandemie. Dat meldt betalingsdienstverlener Mastercard op basis van internationaal onderzoek.
Het herstel is vooral te zien bij het aantal vakantievluchten. De zakelijke reizen blijven nog wat achter. Volgens Mastercard blijft er nog veel onzeker, maar kunnen de opgelopen spaartegoeden van consumenten en de wens om verder van huis te gaan verder herstel van de branche stimuleren.
Het internationale vliegverkeer bevindt zich in landen als Canada, Thailand en Noorwegen slechts „op een fractie van waar ze waren voor de pandemie begon”, aldus de betalingsverwerker. Andere landen, waaronder Colombia en Mexico, hebben het aantal internationale vluchtboekingen van voor de coronacrisis inmiddels overtroffen.
Kathmandu. Meer dan 130 predikanten in Nepal zijn tijdens de recente tweede golf van de coronapandemie overleden aan Covid-19. Dat meldde de website Christianity Today vorige week.
Israël en Zuid-Korea hebben een deal gesloten over het uitruilen van coronavaccins. De Israëlische autoriteiten leveren op korte termijn 700.000 doses van het Pfizer/BioNTech-vaccin aan de Zuid-Koreanen, die later dezelfde hoeveelheid terugsturen. Zo moet worden voorkomen dat de middelen over de houdbaarheidsdatum gaan.
Israël sloot eerder dit jaar ook een vergelijkbare deal met de Palestijnse Autoriteit, maar die liep stuk. De Palestijnen vonden dat de Israëlische coronavaccins te dicht op de houdbaarheidsdatum zaten. Ze stuurden vorige maand een lading vaccins terug.
De Israëliërs gaan de Zuid-Koreanen nu coronavaccins leveren die voor het eind van de maand over de houdbaarheidsdatum gaan, schrijft nieuwssite Times of Israël. Zuid-Korea stuurt later dit jaar nog eenzelfde hoeveelheid retour. „Dit is een win-winsituatie”, glunderde premier Naftali Bennett.
Het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap schrijft dat de Israëlische vaccins woensdagochtend worden verwacht. „Pfizer-vaccins die onder de deal vallen zijn gebruikt in Israël. Er is geen probleem met de kwaliteit”, benadrukte het hoofd van gezondheidsdienst KDCA, Jeong Eun-kyeong.
Israël behoort wereldwijd tot de koplopers op vaccinatiegebied. Zeker 5,2 miljoen van de ruim 9 miljoen Israëliërs zijn volledig gevaccineerd met twee prikken. In Zuid-Korea zijn volgens Yonhap 5,3 miljoen mensen helemaal ingeënt, ongeveer 10 procent van de circa 51 miljoen inwoners van het land.
De overheid en gemeenten moeten zorgen voor maatwerk om ondernemers die door corona in de problemen zijn gekomen te helpen. Die oproep doet de Nationale Ombudsman die na een inventarisatie concludeert dat bij veel ondernemers het water aan de lippen staat, vaak omdat ze niet in aanmerking kwamen voor coronasteun. Gemeenten moeten zich voorbereiden op schuldhulpverlening aan zelfstandige ondernemers. Ook bij het invorderen van schulden is maatwerk geboden.
Bij zijn onderzoek naar de coronasteun merkte Ombudsman Reinier van Zutphen dat een flinke groep ondernemers bij die steun buiten de boot viel. Zo hadden zzp’ers met hoge vaste lasten erg weinig aan de Tozo-regelingen na de eerste periode omdat toen een partnertoets werd ingevoerd en ze niets kregen als de partner boven bijstandsniveau verdient. De voorwaarden voor de TONK-regeling, die bedoeld is voor zzp’ers die essentiële zaken niet meer kunnen betalen, zijn in veel gemeenten ook te streng.
Verder merkte Van Zutphen dat bedrijven die niet de juiste SBI-code hadden soms uitgesloten werden van steun. Zo’n code geeft aan in welke categorie een bedrijf valt, maar is niet altijd meer actueel. Ook starters en bedrijven die in de referentieperiode in 2019 nog niet open waren konden geen aanspraak maken op coronasteun.
Bij al die groepen verwacht de Ombudsman dat de komende jaren hulp nodig is. Kleine zelfstandigen zullen bij hun gemeente aan moeten kloppen en die gemeenten moeten zich daar nu op voorbereiden. Van Zutphen bepleit een actief beleid van de gemeenten omdat veel ondernemers terughoudend zijn met het bij de gemeente aankloppen.
Veel werkplekken zijn niet veilig genoeg ingericht om coronabesmettingen tegen te gaan. Dat stelt vakbond CNV na een rondgang onder negenhonderd mensen die na het thuiswerken weer terugkeerden naar kantoor. Ruim een op de vijf geeft aan dat het kantoor niet coronaproof is ingericht. Een op de zes stelt dat collega’s en werkgevers geen rekening houden met de coronaregels.
CNV-voorzitter Piet Fortuin begrijpt dat de kantoren weer opengaan nu dat ook mag. „Maar de werkplek moet wel veilig zijn tegen coronabesmetting. En veel werkplekken zijn dat nog niet. Veel thuiswerkers voelen zich onveilig op kantoor.” Als er geen veilige plek geboden kan worden, zou thuiswerken de regel moeten blijven, vindt Fortuin.
Verreweg het grootste deel van de ondervraagden werkt nog deels thuis. Slechts 3 procent moet volledig naar kantoor komen. In de meeste gevallen wordt er deels thuis en deels op kantoor gewerkt. Dat doet 83 procent van de ondervraagden.
Tijdens de coronacrisis zijn veel kantoren anders ingericht om voor te bereiden op dat hybride werken. Ruim een op de vijf werknemers geeft nu aan op drukke dagen moeite te hebben om een beschikbare plek te vinden op kantoor.
CNV wil verder dat er duidelijke afspraken komen over vergoedingen nu hybride werken voorlopig lijkt te blijven. Zo zouden zowel reiskosten als thuiswerkkosten vergoed moeten worden. „We gaan hier met werkgevers de komende tijd afspraken over maken in de cao’s.”
Nu het aantal coronagevallen weer oploopt, moeten misschien ook de zogeheten risiconiveaus in Nederland worden aangescherpt. De overheid kijkt dinsdag weer naar de kaart van Nederland. De grootste brandhaarden momenteel zijn de regio’s Amsterdam-Amstelland, Twente, Groningen, Kennemerland en Gooi en Vechtstreek.
Nederland telt vier risiconiveaus voor het coronavirus. Van laag naar hoog zijn dat waakzaam, zorgelijk, ernstig en zeer ernstig. Twee cijfers bepalen het risiconiveau in een regio: het aantal positieve tests en het aantal ziekenhuisopnames. Daarbij wordt rekening gehouden met het aantal inwoners. Tot eind mei stonden alle 25 veiligheidsregio’s op zeer ernstig. In de loop van juni werd dat verlaagd, toen het aantal positieve tests snel daalde. Tien regio’s hebben momenteel het laagste niveau, waakzaam. Veertien regio’s staan een stapje hoger, op zorgelijk. Zuid-Holland-Zuid heeft als enige regio niveau ernstig. Geen enkele regio staat momenteel op zeer ernstig.
Amsterdam-Amstelland is één van de regio’s met de status zorgelijk. In de laatste zeven dagen zijn daar 920 mensen positief getest. Omgerekend komt dat neer op 86 nieuwe gevallen op elke 100.000 inwoners. Maar van die 86 waren 68 in de laatste vier dagen. Als die stijging dinsdag doorzet, kan het betekenen dat de regio voldoet aan de voorwaarden voor ‘ernstig’, dus het derde van vier risiconiveaus.
In Twente zijn in de afgelopen week 365 inwoners positief getest, onder wie ongeveer 180 bezoekers van een discotheek in Enschede. Omgerekend zijn dat 58 nieuwe gevallen op elke 100.000 Tukkers. Het risiconiveau in Twente zou daarmee van waakzaam naar zorgelijk kunnen gaan, dus van het laagste naar het een na laagste stapje. Ook Groningen, Kennemerland en de Gooi en Vechtstreek maken misschien dat stapje omhoog.
In andere regio’s gaat het aantal positieve tests wel de goede kant op. Zuid-Holland-Zuid gaat mogelijk van ernstig naar zorgelijk. Friesland, IJsselland, Noord- en Oost-Gelderland, Gelderland-Midden en Brabant-Noord zakken wellicht van zorgelijk naar waakzaam.
Voor de coronamaatregelen hebben de risiconiveaus vooralsnog geen gevolgen. De maatregelen en de versoepelingen worden landelijk bepaald. Maar als het aantal gevallen verder oploopt en ook de risiconiveaus verder omhoog gaan, zou het wel kunnen betekenen dat delen van de versoepeling worden teruggedraaid of dat er nieuwe maatregelen komen.
Gemeenten treden niet of nauwelijks op bij de handhaving van de coronamaatregelen in uitgaansgelegenheden, meldt Trouw op basis van een rondgang langs vijftien gemeenten waar veel uitgaansgelegenheden zijn. Zij zijn hier echter wel verantwoordelijk voor.
In de eerste twee weekenden dat er weer feesten konden worden gehouden, hebben de meeste gemeenten slechts een enkele officiële waarschuwing gegeven of boete uitgeschreven. Veel gemeenten zeggen er de capaciteit niet voor te hebben. Daarnaast willen sommige gemeenten horecaondernemers iets langer de tijd geven om zich aan te passen aan de nieuwe regels. „Zij worden natuurlijk ook met iets nieuws geconfronteerd”, stelt een woordvoerder van de gemeente Maastricht.
In horecagelegenheden geldt sinds de laatste versoepelingen geen maximum aantal bezoekers, mits er anderhalve meter afstand kan worden gehouden. Als dit niet kan, moeten bezoekers met de CoronaCheck-app bij de ingang aantonen dat ze negatief getest zijn of gevaccineerd zijn tegen het coronavirus. Gemeenten moeten erop toezien dat deze regels nageleefd worden.
Uit de rondgang van Trouw blijkt dat het bij veel gemeenten in recente weken al eens mis is gegaan. Veel steden hebben echter maar een paar handhavers die de problemen in de horeca moeten signaleren. Hierdoor zeggen gemeenten alleen „op excessen” te handhaven. Het handhaven zou meer de expertise van de horecaondernemer zijn. „Kroegbazen hadden ook voor corona al veel verantwoordelijkheid”, zegt Marieke Ruijgrok van de gemeente Utrecht. „Ze moesten altijd al oplettend zijn, en bijvoorbeeld de keuze maken om te stoppen met schenken als mensen te diep in het glaasje hadden gekeken.”
Boa’s die in de horeca worden ingezet, zijn er volgens de gemeenten ook niet om boetes uit te delen, maar om te helpen en het gesprek aan te gaan.
Gemeenten sluiten niet uit dat in de toekomst wel strenger gehandhaafd zal worden. Zo zijn er in Zwolle een aantal kroegen waar recentelijk geen afstand werd gehouden. Zij krijgen binnenkort een formele waarschuwing als de situatie niet verbetert.
Voor het eerst in weken stijgt het aantal nieuwe coronagevallen. In de afgelopen zeven dagen zijn waarschijnlijk meer dan 7000 besmettingen vastgesteld, zo’n 75 procent meer dan in de week ervoor. De vraag is in hoeverre de stijging komt doordat meer mensen zich laten testen op het coronavirus zodat ze een avondje uit kunnen, en in hoeverre het virus zich daadwerkelijk sneller en sneller verspreidt.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meldt dinsdag hoeveel mensen in de afgelopen zeven dagen positief zijn getest. Vorige week meldde het instituut dat het in de zeven dagen ervoor 4208 meldingen van nieuwe gevallen had gekregen. De week ervoor waren er 5714 positieve tests.
In de zes dagen na de laatste update zijn al meer dan 6300 gevallen gemeld. Dat zijn gemiddeld meer dan 1050 positieve tests per dag. Daarmee zou het weekcijfer kunnen uitkomen op bijna 7400.
In de afgelopen week zijn een paar grote uitbraken vastgesteld. Zo zijn minstens 180 bezoekers van discotheek Aspen Valley in Enschede positief getest. In Amsterdam zijn in de laatste vier dagen meer dan 600 besmettingen vastgesteld, bijna evenveel als in de twee weken ervoor. Op maandag telde de hoofdstad 245 nieuwe gevallen, het hoogste aantal sinds half mei.
Bij ongeveer de helft van alle nieuwe gevallen gaat het om de Delta-variant, de nieuwe naam van de Indiase variant, schat het RIVM. In het najaar zou dat kunnen leiden tot een nieuwe golf ziekenhuisopnames.
In de wekelijkse update becijfert het RIVM dinsdag ook hoeveel coronapatiënten in de afgelopen week zijn opgenomen in ziekenhuizen en hoeveel mensen zijn overleden aan het virus. Vorige week meldde het instituut dat 82 mensen in het ziekenhuis waren beland, van wie 17 op de intensive care. Dat was fors lager dan de week ervoor, en die daling lijkt zich wel door te zetten. Het aantal gemelde sterfgevallen, vorige week 15, blijft waarschijnlijk ongeveer gelijk.
Het RIVM berekent dinsdag ook het nieuwe reproductiegetal. Dat cijfer was sinds april aanzienlijk gedaald, wat erop wijst dat het virus steeds meer moeite had om nieuwe mensen te besmetten. Afgelopen vrijdag stond het getal op 0,82. Verder meldt het RIVM dinsdag hoeveel mensen vorige week zijn gevaccineerd. Het zijn er waarschijnlijk ongeveer 1,5 miljoen, iets meer dan de week ervoor.
Veel Nederlanders die last hebben van langdurige klachten als gevolg van een coronabesmetting „voelen zich aan hun lot overgelaten”, stelt een groep patiënten. Ze vragen Tweede Kamerleden dinsdag in een petitie om erkenning van hun situatie, meer onderzoek en een „multidisciplinaire behandeling” van hun aandoening.
De opstellers van de oproep voelen zichzelf onderdeel van een „vergeten en groeiende groep” mensen. Ze vinden dat Nederland achterblijft in het onderzoek naar de oorzaken en mogelijke behandeling van langdurige Covid. De aanhoudende klachten worden ook wel PASC genoemd. Die term is bedacht door de Amerikaanse topepidemioloog Anthony Fauci en staat voor „postacute gevolgen van SARS-CoV-2-infectie”.
In de petitie wordt verder gepleit voor het inrichten van „toegankelijke centra voor onderzoek en behandeling van PASC”. Ze zien goede voorbeelden voor de aanpak in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Die hebben bijvoorbeeld „uitvoerige behandelrichtlijnen” opgesteld en tal van gespecialiseerde klinieken opgericht.
In Nederland worden „de soms ernstige klachten niet altijd serieus genomen”, stellen de patiënten. „Het ontbreekt artsen die willen helpen vaak aan tijd, informatie en middelen.” De overheid zou daarom een „coördinerende rol” moeten spelen „bij de aanpak van deze nieuwe gezondheidscrisis”, aldus de opstellers van het pleidooi. De petitie was maandag zo’n 12.000 keer ondertekend.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) beschrijft dat mensen soms maanden na hun infectie nog last kunnen hebben van klachten als vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, aanhoudende verhoging of langdurig verlies van reukvermogen. Ook depressie of vergeetachtigheid komen voor. „Dat laatste wordt vaak ‘brain fog’ genoemd”, aldus het instituut. Hoeveel mensen precies aan deze aanhoudende klachten lijden, weet het RIVM niet. Patiëntengroep Long Covid Nederland schat hun aantal op 100.000.
Het RIVM doet overigens wel onderzoek naar langdurige Covid. Ook bestaat een stichting die in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid patiënten ondersteunt en adviseert. Die stichting heet C-support.
Twee jongeren die worden verdacht van brandstichting in een GGD-teststraat in Urk staan dinsdagmiddag voor de rechtbank in Lelystad. De teststraat bij het Urker haventerrein werd zaterdagavond 23 januari in brand gestoken tijdens rellen.
Op de avond van de brand gingen tientallen mensen in Urk de straat op uit protest tegen de avondklok, die op die avond voor het eerst gold in de strijd tegen het coronavirus. Ze reden in ongeveer honderd auto’s luid toeterend over het haventerrein.
De verdachten werden op 16 februari aangehouden. De advocaten van beide jongeren onthulden tijdens inleidende zittingen in april dat de twee geld kregen aangeboden voor het in brand steken van de teststraat. Maar nader onderzoek naar de vermeende opdrachtgevers, die met hun auto’s op camerabeelden zouden staan, wees de rechtbank destijds af.
De 21-jarige verdachte Fokke V. uit Urk zit sinds zijn arrestatie in voorarrest. Hij heeft verklaard dat hij alleen de deur van de teststraat heeft opengebroken. V. wees in april naar de 16-jarige medeverdachte uit Emmeloord die de brand zou hebben gesticht. De zaak van deze jongen wordt vanwege zijn leeftijd achter gesloten deuren behandeld. Hij kwam op 6 april op vrije voeten en belandde in een instelling.
De gemeente, de GGD, justitie en politie spraken schande van de vernieling. Na de ongeregeldheden zetten jongeren in Urk een actie op touw om geld in te zamelen voor een nieuwe teststraat. Het streefbedrag van 10.000 euro was binnen enkele dagen binnen.
Het is mogelijk dat coronavaccinaties herhaald moeten worden, als de vaccins minder goed blijken te beschermen tegen verschillende varianten van het virus. Dat zei Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) maandagavond aan tafel bij Humberto.
„Het virus gaat niet meer weg. Het zou dus ook zo kunnen zijn dat je tegen herhaalde vaccinaties aanzit”, zei Kuipers. „We kijken nu heel blij als je eenmaal Janssen of tweemaal een van de andere hebt gehad, dan ben je klaar. Nou het zou goed kunnen dat je daarna opnieuw moet, of omdat de effectiviteit langzaam afneemt, of omdat er varianten komen waartegen ze minder goed beschermen.”
Volgens Kuipers is er een gezondheidsbelang bij herhaald vaccineren, bijvoorbeeld één keer per jaar of een combinatie van vaccins, als de vaccins minder goed beschermen tegen de virusvarianten. Volgens de LNAZ-voorzitter is het daarom belangrijk om te blijven monitoren welke varianten het besmettelijkst zijn, wie welk vaccin heeft gehad en wat er daarna gebeurt. „En daarvoor zijn er nog onvoldoende gegevens om te zeggen dat de ene combinatie beter werkt dan de andere.”
Maandag adviseerde de Gezondheidsraad aan de minister van Volksgezondheid dat er geen bezwaar is om mensen na de eerste prik tegen corona met het AstraZeneca-vaccin, de tweede injectie met die van BioNTecht/Pfizer toe te dienen. De raad zegt zich te baseren op recent onderzoek dat aantoont dat deze combinatie een hoog niveau aan antistoffen oplevert. „Het advies dat er ten minste na een AstraZeneca-vaccin gewoon een ander mag volgen is een verstandig advies”, zei Kuipers daarover.
Duitsland laat reizigers uit Portugal, het Verenigd Koninkrijk, Rusland, India en Nepal vanaf woensdag weer toe. Mensen uit deze landen zitten nog wel in een risicocategorie, maar niet meer vanwege de daar actieve Delta-variant.
Met bewijs van volledige vaccinatie of ziekteherstel is quarantaine niet langer verplicht nu de vijf landen volgens het Robert Koch Institut (RKI), het Duitse RIVM, geen ‘virusvariantgebied’ meer zijn. Voor anderen uit die landen wordt dat verkort, melden Duitse media.
Het inreisverbod voor niet-inwoners van Duitsland uit Portugal stuitte op bezwaar van de Europese Commissie. Brussel beoordeelde die maatregel als te zwaar om de hele bevolking op te leggen. Het valt in Brussel niet goed als Berlijn of andere hoofdsteden maatregelen eenzijdig invoeren.
Advertentie