Aschner woonde al jarenlang ongestoord in Kroatië toen een 27-jarige onderzoeker, Alen Budaj, afgelopen zomer bij een genealogisch onderzoek bij toeval op hem stuitte. Budaj stelde lokale en buitenlandse organisaties voor de mensenrechten op de hoogte en ontketende een klopjacht op Aschner, die ook Oostenrijks staatsburger is en inmiddels naar Oostenrijk was uitgeweken.

Een woordvoerder van het Simon Wiesenthal Centrum, Efraim Zuroff, zei dat Aschner, „als hij gezond genoeg is om voor justitie te vluchten, ook gezond genoeg is om terecht te staan.” Zuroff zei te vrezen dat de autoriteiten in Wenen het uitleveringsverzoek zullen afwijzen.

De zaak-Aschner vestigt opnieuw de aandacht op een pijnlijke episode in de Kroatische geschiedenis. Onder het Kroatische Ustasha-bewind, dat van 1941 tot 1945 met steun van Hitler en Mussolini werd geleid door de dictator Ante Pavelic, kwamen ruim 30.000 joden en tienduizenden Serviërs, zigeuners en antifascistische Kroaten om het leven.

Het Simon Wiesenthal Centrum, dat zich heeft toegelegd op de jacht op mensen die ten tijde van nazi-Duitsland misdaden pleegden, heeft 320 personen in acht landen als verdachten aangemerkt. „We hebben de namen van 74 van die 320 mensen aan lokale aanklagers doorgegeven”, aldus een zegsman van het centrum gisteren in Zagreb.

Het centrum wil met de campagne ”Laatste kans” voorkomen dat de vermeende misdadigers, die veelal bij moordpartijen op joden waren betrokken, een ’biologische amnestie’ krijgen. Het is niet de bedoeling dat ze overlijden voordat ze terecht hebben gestaan voor hun misdaden. De zoektocht naar vermeende oorlogsmisdadigers heeft plaats in acht landen en zal vanaf januari ook plaatshebben in Duitsland.