Ook in Denemarken is het . Het onderwijs hier kent een geheel eigen evaluatiesysteem met cijfers van min 3 tot 12. Een cijfer corrigeren gaat zomaar niet.

Een onderdeel van mijn werkzaamheden is het nakijken van tentamens. Soms is er een correctie op het cijfer nodig. Mijn eerste aanpassing zal ik me nog lang heugen. Op een vrijdagmiddag kwam student Mads mij opzoeken. Teleurgesteld in zijn resultaat. Op zijn beleefde verzoek bekeek ik zijn tentamen nog eens nauwkeurig. Ik bleek nogal ‘streng’ te zijn geweest. Wat argeloos gaf ik hem een hoger cijfer.

Maar dat had ik verkeerd gedacht. Er geldt een omslachtige procedure die niet door de universiteit, maar door de Deense regering zelf is opgesteld. Ik kreeg een officiële brief met aanhef: ”Ministeriële regeling voor het beoordelen van tentamens”. Deze bevatte allerlei eisen en voorwaarden rond herbeoordeling. Zo mocht ik niet zelf herbeoordelen, maar moest er een officiële herbeoordelaar worden aangesteld.

Het zweet brak me dan even ook uit. Uiteindelijk liep het voor mij –en gelukkig ook voor de student– goed af. Zelf hoefde ik alleen wat papierwerk in te vullen. Maar verder was het aan de herbeoordelaar. Deze kende de student een hoger cijfer toe. De 4 werd een 7. Dat lijkt een hele sprong, maar de 7 is gewoon het eerstvolgende cijfer in de reeks.

Het Deense onderwijs heeft namelijk een uniek evaluatiesysteem. Ooit was ‘ongeluksgetal’ 13 het hoogste cijfer. Maar daar is men van afgestapt. Sinds 2006 werkt men de volgende nogal merkwaardig cijferreeks: min 3, 00, 02, 4, 7, 10, en 12. Er zitten dus ‘gaten’ in de reeks, waarbij de cijfers 1, 3, 5, 6, 8, 9, en 11 niet worden gebruikt. Verder doen de cijfers 02 en 00, maar vooral ook het cijfer min 3 vreemd aan.

Een 12 krijg je bij een uitstekende prestatie. De meest gegevens cijfers zijn: 10, 7 en 4; die staan respectievelijk voor een goed, ruim voldoende en voldoende resultaat. Het vervelendste cijfer is toch wel de 02. Weliswaar heeft de student dan het tentamen gehaald, maar met de hakken over de sloot. Bovendien mag je het niet meer overdoen en staat dit resultaat dus gebeiteld op de cijferlijst. Studenten reageren nogal eens overstuur bij het behalen van zo’n 02. Bij een 00 heb je het vak niet gehaald. Bij de dramatische min 3 is er sprake van heel slecht werk, plagiaat of heb je niets ingeleverd.

Het unieke aan het systeem is dat de cijfers geen numerieke waarden hebben. Daardoor is het bijvoorbeeld niet mogelijk om een gemiddelde te berekenen en als cijfer toe te kennen. Men kan bijvoorbeeld een student die met zijn resultaat ergens tussen de 7 en 10 zit géén 8,5 te geven. Dit betekent dat ik nogal eens zit te wikken en te wegen tussen het ene dan wel het andere cijfer. Een tussenweg is er niet.

Er is regelmatig discussie over dit beoordelingssysteem. Vooral tegenstanders roeren zich en voeren een pleidooi voor het invoeren van een numeriek systeem. Tot nog toe met weinig succes. Toch zijn er ook voordelen aan het Deense systeem. Zo leent het zich goed voor het beoordelen van de kwaliteit van geschreven werk. Elk cijfer vertegenwoordigt een geheel eigen kwaliteitsniveau. Al blijf ik zelf wel meer iemand van de getallen.