Al zeven jaar heerst er een burgeroorlog in het oosten van Oekraïne. Na de bezetting en inlijving van de Krim begin 2014 begonnen zich direct separatisten te roeren in de Donbasregio. De situatie is wat je noemt een bevroren conflict.

Maar de grootste dreiging komt momenteel niet zozeer van het front. Aan de Russische kant van de grens verzamelen zich tienduizenden Russische militairen. Het is de grootste troepenverzameling sinds jaren. Ook varen er ten minste vijftien extra Russische oorlogsschepen op de Zwarte Zee.

Zogenaamd zijn die militairen daar voor een oefening. Maar met Rusland weet je dat nooit zeker. De groene mannetjes die op een ochtend in februari 2014 op de Krim opdoken, waren zogenaamd ook geen Russen, totdat Poetin het zelf een paar maanden later toegaf.

Voor Oekraïne zijn die troepen bij de buren natuurlijk intimiderend. Vandaar dat president Zelenski zijn diplomatie richting het Westen heeft versterkt. Oekraïne wil graag toetreden tot de NAVO. Zodra je dan wordt aangevallen, schieten er ruim 25 bondgenoten toe om je te bevrijden.

Al sinds 2008 is Oekraïne kandidaat-lidstaat van de NAVO. Dat betekent dat het land ‘op school’ zit voor een NAVO-diploma. De eisen zijn hoog. Westerse landen helpen Oekraïne wel bij de training van het leger.

De troepenopbouw van de Russen blijft natuurlijk niet onbeantwoord. Zondag werd bekend dat de Britse regering twee oorlogsschepen van de Middellandse Zee de Zwarte Zee op zal sturen.

De Amerikaanse president Biden riep vorige week om een topontmoeting met president Poetin. Dat was een opvallend gebaar, omdat hij hem enkele weken geleden nog een „moordenaar” noemde. Het Kremlin heeft het verzoek „in overweging”; een mooie manier om te zeggen dat men Biden voorlopig aan een lijntje houdt.

Waar dit op moet uitlopen, is ongewis. Geen van de partijen heeft belang bij een oorlog. Maar met zoveel militairen van verschillende partijen bij elkaar kan er makkelijk een ongeluk gebeuren. Dat is een groot risico.

Vanuit het Westen gezien, staat de zaak er niet goed voor. Het aanbod van Biden een top te organiseren, kwam niet op een logisch moment. Biden merkte eerder op dat de partijen moeten „de-escaleren” en de strijd matigen. Ook dat is mooi gezegd, maar hoe moet dat concreet? Poetin zal zijn schouders ophalen en glimlachen bij zoveel westers onvermogen.

De uitdaging voor het Westen is daarom duidelijk: zorg ten minste dat je het initiatief terugkrijgt en probeer te helpen het conflict op te lossen.