„De krant wordt steeds meer hybride”
Bij een jubileum kijk je terug. Maar zeker ook vooruit. „Eigenlijk ben je bij een krant altijd met de toekomst bezig”, aldus adjunct-hoofdredacteur Jurriën Dekker.
Het einde van de papieren krant werd al tientallen jaren geleden voorspeld. „De opkomst van internet heeft de manier waarop mensen met het nieuws omgaan, grondig en definitief veranderd”, meent Dekker. „Dat is natuurlijk een open deur. Maar de consequenties van die conclusie zijn uitermate ingrijpend. Wie zo’n twintig jaar teruggaat, ziet dat vooral kranten grote moeite hadden met die veranderingen. Want ineens stond het verdienmodel –advertenties ín en abonnees óp de papieren krant– zwaar onder druk. Via internet was het nieuws gratis te krijgen, dus waarom zou je nog betalen voor een krant?”
Te lang gratis
Volgens het lid van de driekoppige hoofdredactie van het RD hebben kranten in het begin te lang het nieuws gratis aangeboden via internet. „Met de kennis van nu kun je zeggen dat dat een principiële fout was. Want daardoor kregen mensen het idee dat ze recht op gratis nieuws hadden. Gelukkig heeft ook het RD al snel ingezien dat je door het aanbieden van gratis nieuws via de site de poten onder de stoel waarop je als mediabedrijf zit, wegzaagt. Vandaar ook die betaalmuren die in de loop van de tijd werden opgetrokken. Dat was lastig, want veel lezers vonden dat ze voor nieuws op internet niet hoefden te betalen. Bij nu.nl kan het immers ook voor niets, zo was dan de redenering. En jullie hebben dat nieuws toch al gemaakt? Dus waarom het dan niet gratis beschikbaar stellen?”
Het had volgens Dekker tijd nodig voordat mensen doorhadden dat nieuws én christelijke duiding niet gratis verstrekt kunnen worden. „We kregen wel mails van mensen die ons verweten een handeltje met de christelijke boodschap te drijven. We zouden juist blij moeten zijn met de digitale mogelijkheden, werd ons dan voorgehouden.” En dat is het RD ook. Dekker: „Maar niemand zal in de christelijke boekhandel zeggen dat boeken met een Bijbelse boodschap voor niks weggegeven moeten worden. Maar bij een mediabedrijf is die houding zeer hardnekkig gebleken. Al zien we de laatste jaren een keer ten goede. Mensen snappen dat kwalitatieve journalistiek geld kost.”
Onder de motorkap
Het RD is intussen blij met zijn site, met de vele abonnees die een digitaal product afnemen en met de komende vernieuwingen. Dekker: „Die innovaties zitten voor een groot deel onder de motorkap, zoals we dat noemen. Dan gaat het over het werkproces. Over wat wie wanneer doet in onze newsroom,. Dat is voor de meeste lezers niet direct interessant. Maar we hopen wel dat ze het resultaat ervan terugzien in de krant en op de site.”
Dekker geeft toe dat deskundigen al vele malen het einde van de papieren krant hebben voorspeld. „Maar journalisten hebben altijd al gezegd dat deze nooit helemaal zal verdwijnen. Net zomin als het papieren boek is verdreven door de e-reader. We zien dat het steeds meer toegaat naar een hybride model. Veel jongeren, maar ook ouderen, lezen doordeweeks het nieuws het liefst via computer of mobiel, terwijl ze op vrijdag en zaterdag de krant, de bijlagen en RDMagazine graag in de bus krijgen. Er is daarnaast een trend dat mensen die iedere dag achter een beeldscherm zitten, aan het eind van de week graag weer eens een papieren product in handen hebben.”
Volgens de adjunct-hoofdredacteur probeert het RD constant te vernieuwen en op een goede manier op ontwikkelingen in de maatschappij in te spelen. „Een krant is een vluchtig medium. Maar juist een krant als het RD wil méér bieden dan alleen het nieuws van de dag. We willen duiden, achtergrondinformatie geven en de actualiteit in een breder kader zetten.”
Nooit achteroverleunen
Lezers vragen volgens Dekker artikelen die hun mening vormen, zonder dat ze een opinie krijgen opgedrongen. „En bij dit alles moet een mediabedrijf constant nadenken over de toekomst; je kunt nooit achteroverleunen. Maar juist dat geeft het dagbladbedrijf een specifieke dynamiek. Te midden van de hectiek en de waan van de dag willen we dagelijks werken aan goede journalistieke producten. Of het nu artikelen zijn, of video’s en podcasts. De inbreng van journalisten en andere collega’s is hierbij van belang, maar zeker ook die van de lezers. In dat samenspel wil het RD ook in de toekomst graag opereren.”