Defensieminister: Braziliaans leger blijft trouw aan grondwet
De net aangestelde Braziliaanse minister van Defensie, Walter Braga Netto, heeft woensdag bij de bekendmaking van de nieuwe namen in de legertop beloofd dat de krijgsmacht zijn grondwettelijke boekje niet te buiten zal gaan. Dinsdag had Netto de rechtse militaire staatsgreep van 31 maart 1964 nog gebagatelliseerd.
De omstreden rechts-populistische president Jair Bolsonaro, zelf een oud-legerofficier, heeft zich ook geregeld in nostalgische termen uitgelaten over de militaire dictatuur die Brazilië 21 jaar lang regeerde na de staatsgreep.
In de afgelopen dagen ligt Bolsonaro onder vuur omdat hij zou proberen te tornen aan de politieke onafhankelijkheid van het leger door hoge militairen regeringsposten te geven en loyaliteit te eisen van de legertop. Maandag verving Bolsonaro zes ministers, onder wie de minister van Defensie, en dinsdag werd bekend dat ook de legertop vervangen zou worden.
Defensieminister Netto, een oud-generaal, zei dinsdag in een verklaring dat hij de legercoup in de jaren zestig eerder ziet als een „beweging” dan als een staatsgreep. De omverwerping van de democratisch gekozen regering destijds „zou moeten worden begrepen en gevierd” als onderdeel van de „historische weg” die Brazilië heeft afgelegd, aldus de minister.
Woensdag deed Netto indirect afstand van die woorden door te zeggen dat democratie en vrijheid „het belangrijkste erfgoed van een land” zijn. De krijgsmacht „blijft trouw aan zijn constitutionele missie”, aldus Netto.
Het politieke klimaat in Brazilië wordt de afgelopen weken in hoog tempo steeds stormachtiger. Bolsonaro’s populariteit krijgt de laatste tijd met name harde klappen vanwege de rampzalige wending die de coronapandemie in het Zuid-Amerikaanse land heeft genomen, met enorme dodentallen tot gevolg. Met 66.500 geregistreerde doden was maart de dodelijkste maand van de corona-epidemie tot nu toe voor Brazilië, werd woensdag bekendgemaakt.
Bolsonaro’s eventuele herverkiezing, volgend jaar, wordt daarnaast in toenemende mate bedreigd door de mogelijke comeback van zijn linkse aartsrivaal Luiz Inacio Lula da Silva, van wie de veroordeling wegens corruptie onlangs ongeldig is verklaard. Lula, onder wiens presidentschap de levensomstandigheden van miljoenen arme Brazilianen verbeterden, is nog altijd immens populair in Brazilië.