Het Israëlische leger bereidt zich al maanden voor op het mogelijk overlijden van de Palestijnse president. Israël houdt onder meer rekening met ongeregeldheden in de bezette gebieden en pogingen om joodse nederzettingen en legerposten aan te vallen. Ook voor de begrafenis van Arafat zijn diverse scenario’s opgesteld en geanalyseerd.

Jeruzalem is bang dat veel Palestijnen de schuld voor Arafats dood in de schoenen van Israël zullen schuiven. Het was immers de Israëlische regering die Arafat de afgelopen jaren praktisch opgesloten hield in zijn hoofdkwartier in Ramallah. Ook heeft Israël herhaaldelijk gedreigd Arafat te zullen doden.

Een ander punt van zorg is dat Arafat herhaaldelijk heeft laten weten dat hij graag begraven wil worden op de Tempelberg in Jeruzalem. Deze plaats is voor zowel joden als moslims heilig. De verwachting is echter dat Israël nooit zal toestaan dat Arafat daar wordt begraven. Een uitvaart in de betwiste heilige stad zou te veel veiligheidsrisico’s met zich meebrengen en bovendien de woede wekken van veel Israëliërs die Arafat vooral als terrorist beschouwen.

Ook is nog onduidelijk wie na Arafat de macht zal overnemen binnen de Palestijnse bevrijdings organisatie PLO en de Palestijnse Autoriteit. Een opvolger heeft hij niet aangewezen en er zijn meerdere kandidaten, met zeer uiteenlopende ideeën over de toekomst van de Palestijnse gebieden en het vredesproces met Israël.

Dan zijn er ook nog radicale militante bewegingen die na het overlijden van Arafat een rol voor zich zullen opeisen. Twee van deze groepen, Hamas en het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina, hebben al laten weten betrokken te willen worden bij een nieuw bestuur voor de Palestijnse gebieden. Vooral Hamas kan op behoorlijk wat steun rekenen in met name de Gazastrook.

Wat de gevolgen van Arafats dood zullen zijn voor Israël, staat allerminst vast. Duidelijk lijkt dat premier Ariel Sharon, die geregeld persoonlijk overhoop lag met de Palestijnse leider, niet rouwig zal zijn om diens overlijden. Dat geldt waarschijnlijk voor de meeste Israëliërs. Als er inderdaad een langdurige machtsstrijd ontstaat, kan Arafats dood echter ook in Israëls nadeel uitpakken.

Sommige waarnemers menen dat een machtsvacuüm kan onstaan waar vooral Hamas garen bij zal spinnen. Een mogelijk gevolg daarvan is aanzienlijke vertraging van de door Sharon geopperde terugtrekking uit de Gazastrook en delen van de Westelijke Jordaanoever.

Als de situatie daarentegen snel wordt opgelost en een nieuwe, gematigde leider opstaat, kan dat juist Israëls argument dat de Palestijnen geen geschikte gesprekspartner kunnen leveren, ontkrachten.