Kerk & religie

Frederick Glass colporteerde in jungle van Brazilië

Als eenling raak je makkelijk ondergesneeuwd in een land als Brazilië, ruim 200 keer Nederland. Toch is Bijbelcolporteur Frederick C. Glass (1871-1960) niet vergeten. Hij leeft voort in zijn boeiende boeken. En het Braziliaans Bijbelgenootschap typeert hem in een recente kroniek als „famoso colportor.”

Anton Stam
19 February 2021 15:09
Voor (medisch) zendingswerk langs de Amazone wordt tegenwoordig modern materieel ingezet. beeld SBB
Voor (medisch) zendingswerk langs de Amazone wordt tegenwoordig modern materieel ingezet. beeld SBB

Frederick Glass is 21 jaar als hij zijn baan bij de krant Daily Chronicle in Londen opgeeft en gaat werken voor een maatschappij die in Brazilië spoorwegen aanlegt. Een paar jaar later wenkt een nog mooier perspectief: hij wordt kwaliteitscontroleur bij een mijnbouwmaatschappij die in de provincie Minas Gerais op zoek is naar goud.

Vergiftiging

Totdat een rondreizende Canadese Bijbelcolporteur Glass vraagt naar persoonlijke kennis van de Middelaar. Daar had hij zich nooit druk om gemaakt. Voor zijn vertrek uit Engeland was hij bevestigd tot lid van de Anglicaanse Kerk. „Ik was geheelonthouder, ik rookte en gokte niet – maar christen was ik niet. Ik wist absoluut niets over wedergeboorte of de noodzaak daarvan.” Het komt tot een grondige bekering.

Hij wil zich nu ook gaan inzetten voor het Koninkrijk van God. Maar dan op zijn eigen manier. Er is een harde oefenschool, inclusief een levensbedreigende vergiftiging, voor nodig om Frederick Glass gewillig te maken voor het werk waartoe God hem roept: Bijbelcolportage. Zijn werkgever wordt het Brits en Buitenlands Bijbelgenootschap (BFBS). Later wordt hij ook staflid en evangelist voor de Evangelical Union of South America.

Onbereikte gebieden

Omstreeks 1900 werken er in Brazilië zo’n veertig colporteurs voor het BFBS en het Amerikaanse ABS. Glass heeft zich bijna een halve eeuw met hart en ziel voor het colportagewerk ingezet. Hij noemde de Bijbelgenootschappen en hun colportagewerk altijd „de dienstmaagd van de zending.”

„Vanochtend vertrokken we voor een evangelisatietocht 450 km verder het binnenland in.” Vanuit zijn standplaats Garanhuns, Noordoost-Brazilië, en meestal vergezeld door een (inlandse) collega, doorkruist Glass vooral het hartland van Brazilië, op drie gigantisch lange en ettelijke kleinere tochten. Ze gaan te paard, met een ezel, in een kano, lopend of, jaren later, met een oude auto, bij voorkeur naar nog onbereikte gebieden in de jungle.

Wat ze eten en hoe ze slapen is niet altijd eersteklas. Begrijpelijk dat Glass zijn jongere vrouw en hun kinderen niet meeneemt op de vaak barre tochten. Maar de Braziliaanse bevolking is vriendelijk en gastvrij, en doorgaans geïnteresseerd in de Bijbel, die hun zo lang onthouden is. Op een strandje, via bezoeken van deur tot deur of publieke samenkomsten op pleinen evangeliseren ze en verkopen ze vele duizenden Bijbels en Testamenten. Traktaten en Bijbelgedeelten zijn gratis.

Tegenwerking

Er is in Brazilië dan allang vrijheid van godsdienst. Regionale machthebbers en vooral de plaatselijke rooms-katholieke geestelijkheid kunnen echter voor geduchte tegenwerking zorgen. Vergelijk het met wat heden ten dage nog geregeld voorkomt in bijvoorbeeld de Mexicaanse staat Chiapas. Door opruiing, plakkaten, stenenregens, Bijbelverbranding en andere tegenacties, zoals het inzetten van een luid spelende fanfare, proberen de pastoors in de diverse dorpen te voorkomen dat de bevolking in het Woord van God gaat lezen. Soms komt na een toespraak van Glass de priester met zijn helpers het plein besprenkelen met wijwater, om zo die „kwade en verderfelijke invloed” te verdrijven.

Als het getuigenis van een bekeerling erg duidelijk is, doopt Glass ook. Anders laat hij, mede gelet op de korte duur van de bezoeken, de zaken overzomeren en overwinteren. Er is enige tijd voor nodig om vast te stellen of iemands geloof blijkt uit de levenswandel en –wat vooral in deze situaties zo vaak speelt– het opgeven van uiterlijke zonden als leven in overspel, dronkenschap of het vereren van relikwieën.

Kerkstichting

Af en toe stichten Glass en zijn mede-evangelisten kerkjes, in afwachting van grootschaliger activiteiten van de zich ontwikkelende kerkverbanden, die voor langere tijd een zendeling of een predikant kunnen sturen.

In 1960 –Glass is dan 83– overlijdt hij in de staat Goiás. De lichamen van hem en zijn vrouw rusten op de protestantse begraafplaats in Rio de Janeiro. Zijn zoon David heeft in diezelfde stad een protestantse boekhandel gerund.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer