De commissie zegt dat het al tientallen jaren de verkeerde kant opgaat met het gezondheidsbeleid. Als de sterftecijfers in de VS vergelijkbaar waren geweest met die in andere G7-landen, waren volgens de onderzoekers in 2018 461.000 Amerikanen minder overleden. Ook was het dodental door het coronavirus in 2020 40 procent lager uitgevallen.

De problemen ontstonden volgens de onderzoekers in de jaren tachtig tijdens de ambtstermijn van president Ronald Reagan, die inzette op een kleinere overheid. Zijn ideologie zou ook invloed hebben gehad op het beleid van latere Republikeinse en Democratische presidenten. Maatregelen van Trump, zoals belastingverlagingen en deregulering, worden genoemd als voorbeelden van beleid in de stijl van Reagan.

De commissie zegt dat de VS door aanhoudende bezuinigingen kwetsbaar waren tijdens de pandemie. Er is gesneden in de begroting van gezondheidsdiensten en tussen 2008 en 2016 gingen 50.000 banen verloren van hulpverleners in de eerstelijnszorg. Het medische systeem wordt omschreven als gefragmenteerd en gericht op het maken van winst.

De ongelijkheid in de samenleving kan eveneens levens hebben gekost. Zo’n 11 procent van de Amerikanen zou te maken hebben met voedselonzekerheid. Die groep kampt vaker met overgewicht en diabetes en dat vergroot de kans dat ze overlijden aan een coronabesmetting, aldus de commissie. Die bestaat uit 33 deskundigen uit de VS, het Verenigd Koninkrijk en Canada.

Ook de voormalige president Trump krijgt kritiek. De experts brengen 22.000 sterfgevallen in 2019 in verband met het schrappen van milieumaatregelen door zijn regering. Ze zeggen ook dat door het optreden van Trump nog eens 2,3 miljoen Amerikanen zonder zorgverzekering kwamen te zitten, bovenop de circa 28 miljoen Amerikanen die al onverzekerd waren.

De commissie pleit voor een pakket aan maatregelen. Ze willen dat onder meer belastingverlagingen uit 2017 voor vermogende Amerikanen en bedrijven worden teruggedraaid. Ook vragen ze om lagere defensie-uitgaven en ambitieuze maatregelen om een „klimaatcatastrofe” te vermijden. Daarnaast moet verzekeringsprogramma Medicare grondig op de schop zodat iedereen is verzekerd.

„De gezondheid van Amerikanen verslechterde terwijl onze economie geweldig draaide”, zei een van de voorzitters van de commissie, medicus Steffie Woolhandler. „Terwijl het de rijken voor de wind ging, zijn de meeste Amerikanen er zowel financieel als medisch op achteruit gegaan.”