Borrell reageerde voor zijn Ruslandreis nog terughoudend op oproepen om Rusland te straffen voor het opsluiten van Kremlincriticus Aleksej Navalni. Hij hoopte op een ommekeer in de verwijdering tussen Brussel en Moskou en hamerde op het belang van diplomatiek overleg. Maar het Kremlin heeft daar helemaal geen belangstelling voor, concludeert hij na de koude douche waarop het bezoek uitliep.

Als de EU-landen zich over twee weken over de betrekkingen met Rusland buigen, kan dat inderdaad betekenen dat er sancties komen, zei Borrell. Hij zal in ieder geval „met concrete voorstellen komen”. Borrell spreekt van „robuuste acties tegen desinformatie, cyberaanvallen of andere hybride uitdagingen” door Rusland.

Tegelijkertijd „moeten we permanente confrontatie met onze grootste buur proberen te voorkomen”, waarschuwt Borrell. En ook de Russische bevolking, die volgens hem de autocratie juist achter zich wil laten, niet de rug toekeren.

Om Rusland nieuwe sancties op te leggen moeten alle EU-landen instemmen. Lang niet iedere lidstaat loopt daarvoor zo warm als vooral Polen en de Baltische landen. Zo is Duitsland en Frankrijk er veel aan gelegen Moskou niet volledig van zich te vervreemden.

Borrell lag sinds het bezoek aan Moskou, volgens veel Europarlementariërs een „vernedering”, een „fiasco” en een geslaagde Russische „valstrik”, onder vuur. Een tachtigtal vroeg om zijn aftreden. Maar de buitenlandchef houdt vol dat het goed was om naar Moskou af te reizen. Het was volgens hem ook bedoeld als test om vast te stellen of er met de Russen nog valt samen te werken.

De Spanjaard ziet dan ook geen reden om ongelijk toe te geven. Het is in de diplomatie juist belangrijk om kritiek in eigen persoon over te brengen, blijft hij stellen. Dat vonden de negentien buitenlandministers van EU-landen die Rusland de afgelopen twee jaar bezochten kennelijk ook, merkte hij fijntjes op.

De voorzitter van de raad van regeringsleiders van de EU, Charles Michel, sprak dinsdag zijn vertrouwen in Borrell uit. Zijn collega Ursula von der Leyen van de Europese Commissie deed eerder al hetzelfde.