Een Arabische beveiliger laat kleine groepjes de kliniek binnen waar Joodse paramedici vaccines tegen het coronavirus geven. Enkele Israëlische ziekenhuizen hebben een Arabier als directeur.

Toch publiceerde B’Tselem deze week het rapport ”Een regime van Joodse suprematie van de Rivier tot aan de Middellandse Zee: Dit is apartheid.” Directeur Hagai El-Ad zegt tot deze conclusie te komen na een grondige analyse van feiten.

Of het nu gaat om de situatie binnen Israël, Oost-Jeruzalem, de Westelijke Jordaanoever of de Gazastrook, overal geldt volgens B’Tselem Joodse suprematie. Het centrum zegt dat 2,6 miljoen Palestijnen in enclaves leven. Ze staan onder militair bewind en in Israël hebben ze geen politieke rechten. „In ongeveer 40 procent van het grondgebied heeft Israël een aantal civiele bevoegdheden overgedragen aan de Palestijnse Autoriteit (PA). De PA is echter nog steeds ondergeschikt aan Israël en kan haar beperkte bevoegdheden alleen uitoefenen met toestemming van Israël.”

B’Tselem stelt dat het niet realistisch te zeggen dat Israël het gebied aan de andere kant van de grens van voor juni 1967 tijdelijk heeft bezet. „We moeten de feiten onder ogen zien en toegeven dat het tijdelijke permanent is geworden.”

Of neem de Israëlische Arabieren. De Wet op Terugkeer staat Joden toe naar Israël te emigreren – maar niet de Arabieren. De Associatie voor Burgerrechten in Israel (ACRI) zei dat Joden Arabieren vaak vijandig of wantrouwig bejegenen. Als het om verdeling van land gaat, huisvesting, infrastructuur, economische ontwikkeling of onderwijs, bestaan er grote verschillen.

Maar maakt dit Israël een apartheidsstaat? Internationaal recht deskundige prof. Eugene Kontorovich zegt dat het om een totaal onjuiste beschuldiging gaat. Apartheid is geen term die iemand zomaar kan gebruiken voor een beleid waar deze een hekel aan heeft. Het gaat om een regime dat „onmenselijke daden” uitvoert, zoals wijdverspreide moord en slavernij. Daarbij verdrukt en domineert de ene raciale groep de andere.

De wettelijke standaard om een regering als apartheidsregime te bestempelen is hoog. Zo hoog „dat geen enkel land sinds het einde van de Zuid-Afrikaanse apartheid ooit dit stempel heeft ontvangen. Ondanks massale systematische onderdrukking van raciale en etnische minderheden in landen als China, Sri Lanka of Sudan hebben de VS of andere landen het apartheidslabel nooit op deze landen of op welk ander land dan ook geplakt.”

Kontorovich zegt dat de essentie van apartheid fysische scheiding is, gebaseerd op raciale hiërarchie. Daar is in de door Israël bestuurde gebieden geen sprake van. Ook hebben Palestijnen in de gebieden hun eigen regering en stemrecht. Bovendien is de Palestijnen diverse keren een eigen staat aangeboden.

Er valt dus veel af te dingen op de aantijging van B’tselem. Maar al gaat het niet om apartheid, er blijft een groot onopgelost probleem bestaan. De huidige regeringen hebben daar geen eind aan kunnen maken. In Washington is de verandering een feit. Nu Jeruzalem, Ramallah en Gaza nog.