RMU-bestuurder Jan Kloosterman windt er aan het begin van de avond geen doekjes om: zijn organisatie zal geen advies geven of vaccineren wel of niet geoorloofd is. Het gaat hem er vooral om dat de deelnemer aan het webinar op basis van objectieve informatie een eigen, gewentensvolle afweging kan maken.

De vakorganisatie heeft vier sprekers uitgenodigd. Hoogleraar longziekten Kors van der Ent trapt af. Aan de hand van de meest recente besmettings- en sterftecijfers laat hij zien dat het virus in zijn ogen niet zomaar een griepje is.

Veilig

Van der Ent bespreekt de verschillende typen coronavaccins en benadrukt dat ze vrijwel zeker veilig zijn. De hoogleraar, zelf christen, zegt desgevraagd dat hij zichzelf ook zal laten vaccineren zodra het zover is. „Persoonlijk zie ik het als een zegen dat we de middelen krijgen om zo’n pandemie te bestrijden. Die mogen we ook gebruiken.”

Henk Jochemsen, hoogleraar medische ethiek, bespreekt de medische en levenbeschouwelijke bezwaren die gelovigen tegen het vaccin kunnen hebben. Hoewel ook hij aangeeft zich te laten vaccineren als die mogelijkheid er is, zegt hij respect te hebben voor mensen die hier vanuit hun geloof bewust van af zien.

De hoogleraar wijst wel op iets opvallends. Velen houden een vaccinatieplicht immers voor onmogelijk omdat hier een grondwetswijziging voor nodig zou zijn. Maar dat is een misverstand, stelt Jochemsen. De onaantastbaarheid van het lichaam staat weliswaar in de Nederlandse grondwet, maar in hetzelfde artikel staat ook dat de overheid in sommige gevallen wel degelijk in deze sfeer mag ingrijpen. „Een wetsvoorstel voor een vaccinatieplicht kan dus gewoon door een meerderheid van de Tweede Kamer worden aangenomen”, zegt Jochemsen.

Geen garantie

RMU-jurist Jan Schreuders, na Rineke Heij van de Nederlandse Patiëntenvereniging de vierde spreker van de avond, beaamt dat de lichamelijke integriteit geen grondwettelijke garantie is. Volgens hem heeft dat vooral te maken met de Wet publieke gezondheid.

Schreuders legt uit dat deze wet de overheid verplicht zich hard te maken voor een gezonde samenleving. Daarom heeft de overheid de mogelijkheid om nog verder te gaan met de coronamaatregelen. „Er zijn dus twee grondrechten die met elkaar schuren.”

Uiteraard mag iemand een coronaprik weigeren, maar in hoeverre een werkgever hier consequenties aan verbindt, hangt mede af van het maatschappelijk sentiment, denkt de jurist. Zo kan een werkgever zijn werknemer zeggen dat hij of zij bepaalde werkzaamheden niet meer kan uitvoeren als vaccinatie wordt geweigerd. „Dat is juridisch niet ondenkbaar.”

Druk

In de gezondheidszorg zal de druk op werknemers om zich te laten vaccineren het grootst zijn, verwacht Schreuders. Een schoolbestuur daarentegen zal dit zijn docenten niet snel verplichten, ook al kan hiermee uitval van lessen worden voorkomen. „Hier zie ik de grondrechten minder met elkaar in botsing komen.”

Een sollicitant afwijzen omdat hij of zij zich niet wil laten vaccineren, is volgens hem nu nog juridisch onmogelijk. „Het wel of niet gevaccineerd zijn is geen functie-eis, dus daar kan ook niemand op worden afgewezen. Maar hoe de zaken er over een halfjaar voor staan, durf ik niet te zeggen.”