In plaats daarvan doen zij er goed aan eerst te zoeken naar aanknopingspunten tussen de christelijke traditie en de liberale of de sociaal-democratische. Zo kunnen zij wellicht een ethische discussie losmaken over de beschermwaardigheid of het recht op vrijheid van het ongeboren leven.

Dat stelde prof. dr. ir. H. Jochemsen, onderzoekshoogleraar op de Lindeboomleerstoel aan de Theologische Universiteit Kampen, maandagavond bij de presentatie van de bundel ”Geboren, niet gemaakt”, uitgegeven door het Lindeboom Instituut.

In de bundel wordt het standpunt dat het menselijk leven vanaf het begin beschermwaardig is verdedigd met een beroep op het werk van seculiere denkers. „Denkers die redeneren vanuit het ontzag voor het mysterie van het mens-zijn”, aldus Jochemsen. Hij gaf alvast een aanzet voor een debat over de moderne geneeskunde. „Staat de dienstbaarheid aan het beginnend leven voorop? Of wordt de techniek, zoals de twintigwekenecho, gebruikt om de voortplanting te modelleren naar onze inzichten en doelstellingen?”

Jochemsen ging in debat met de liberale filosoof Charlotte Lockefeer. Zij maakte in 2016 een debat over abortus los in VVD-kring door een kritische publicatie over de Nederlandse abortuspraktijk in het VVD-blad Liberaal Reveil. Een liberaal is als het goed is altijd in voor een open debat, zei Lockefeer maandag. „Er moet in een liberale samenleving ruimte zijn voor een vrije gedachtewisseling, zodat burgers de mogelijkheid hebben om van standpunt te veranderen.”

Lockefeer zei dat het abortusdebat wat haar betreft niet meteen in het persoonlijke getrokken hoeft te worden. „Feiten moeten het startpunt worden. Wat is abortus, hoe ervaren vrouwen de zorg erom heenen welke waarden willen we verdedigen?”, aldus Lockefeer. Ze temperde de verwachting dat veel niet-christenen als gevolg van het debat kritische kanttekeningen zullen gaan plaatsen bij de abortuspraktijk. „Dat is uitzonderlijk.” Toch is er volgens haar alle reden om het debat over abortus „nieuw leven in te blazen.”

Jochemsen lichtte zijn standpunt om weg te blijven bij pleidooien voor strengere wetgeving toe vanuit zijn ervaringen als lid van de commissie die het tweede evaluatieonderzoek naar het functioneren van de abortuswet mocht begeleiden. „Men was in die commissie aanzienlijk bezorgder of vrouwen niet te veel druk ervaren om van abortus af te zien dan of ze weleens onder druk worden gezet om voor abortus te kiezen. Bij de oudere generatie zie je nog heel duidelijk dat men geen enkele barrière wil. Je laat snel de verdenking op je dat je uit bent op beperkingen.”

Oud-Lindeboomhoogleraar prof. dr. T. A. Boer, nu hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg aan de PThU in Groningen, die de totstandkoming van de bundel nog begeleidde, zei dat de auteurs van de bundel vooral het ongeboren leven present hebben willen stellen. „Dat kan het zelf nog niet; er is immers geen Nederlandse Vereniging van Embryo’s”, aldus Boer.

Hij citeerde een uitspraak van Hillary Clinton die ooit zei dat een abortus safe (medisch zorgvuldig), legal (wettig) en rare (zeldzaam) moet zijn. „Dat zij het had over ‘rare’ hebben heel veel mensen haar niet in dank afgenomen. Toch is dat wat we als Lindeboom propageren. We willen wat leunen naar het prolifestandpunt, maar doen dat op een zo wetenschappelijk mogelijke manier”, aldus Boer.

De ethicus sprak de hoop uit dat christenen het debat over abortus zullen voeren vanuit empathie met de onbedoeld zwangere vrouw, in plaats van met een opgeheven vinger. „Wat we in de Nederlandse abortusdiscussie willen inbrengen, is: Wees voorzichtig.”

In het Gereformeerde Bondsblad de Waarheidsvriend ging Boer recent in op een rapport van de Nederlandse Hervormde Kerk uit 1971 over abortus. Volgens dat rapport was de ongeboren vrucht niet zozeer ethisch als wel emotioneel van betekenis: bij vrouwen die tegen hun veertigste hun achtste kind verwachten, was van „tedere gevoelens” doorgaans geen sprake meer. Abortus zou dan, aldus het stuk, een legitieme optie zijn.

Boer verhaalt dan dat hijzelf werd geboren als het achtste kind in een gezin en dat zijn ouders in gelovig opzien naar de Schepper het advies van het rapport gelukkig in de wind sloegen.