Als mensen iets niet willen vertellen, is het lastig om te onderzoeken wat hun échte mening is. Een team van Columbia University, onder leiding van prof. Michael Slepian, ging vorig jaar de uitdaging aan en vond 1000 mensen bereid anoniem mee te werken aan een onderzoek over het geheimhouden van hun stem in 2016. Ruim 50 procent van deze mensen vertelde op Trump te hebben gestemd zonder dat te delen met hun omgeving, tegenover 27 procent voor Clinton. De overige deelnemers kozen in het geheim voor een kandidaat van een andere partij.

Opvallend is dat veel van deze mensen zelfs niet hun stemvoorkeur durfden te delen met hun familie of partner. „Hoe kan ik een trotse, zwarte vrouw als mijn moeder vertellen dat ik op Trump heb gestemd?”, reageerde één van de deelnemers. Gezien de afkeer die veel Amerikanen van de president hebben, houden sommige aanhangers hun mond over hun voorkeur, om te voorkomen dat zij sociaal buitengesloten worden.

Liegen

Toch bewijst dit onderzoek niet dat er een grote groep geheime Trumpstemmers is die de verkiezingen in 2016 heeft beslist. Slepian is in een analyse op CNN voorzichtig om te stellen dat mensen liegen tegenover opiniepeilers. Anoniem meewerken aan een onderzoek is iets anders dan met je naasten delen dat je op iemand stemt die zij verachten. Volgens de hoogleraar heeft de uitkomst van het onderzoek vooral een diepere lading: het politieke klimaat is zo sterk gepolariseerd dat het voor velen onmogelijk is geworden op een positieve manier het gesprek aan te gaan met andersdenkenden.

Ook de verkiezingsuitslag van 2016 geeft geen reden om aan te nemen dat er een massa geheime Trumpstemmers zou zijn. Op basis van anekdotisch bewijs claimden veel Republikeinen dat Trump het beter zou doen dan de peilingen voorspelden. Zo stelde een partijgenoot van de president uit Virginia tegen Politico dat hij veel geheime Trumpstemmers kende. Het verschil tussen de peilingen en de daadwerkelijke uitkomst in deze staat was 0,1 procentpunt in het voordeel van zijn tegenkandidaat Hillary Clinton.

De onverwachte overwinningen van Trump in staten als Michigan en Wisconsin waren eveneens niet te danken aan zijn ‘geheime’ achterban. Historisch gezien haalde de Republikein hier helemaal niet zoveel stemmen – in Wisconsin zelfs minder dat partijgenoot Mitt Romney vier jaar daarvoor. Maar omdat veel Democraten en zwevende kiezers niet enthousiast waren over Clinton en daardoor thuisbleven op de verkiezingsdag, kon Trump met relatief weinig stemmen deze staten naar zich toetrekken.

Onderbuikgevoel

Opvallend is bovendien dat de president juist in Republikeinse staten als Kentucky, South Dakota en Tennessee beter scoorde dan verwacht. Het is onlogisch om te denken dat kiezers zwijgen over hun stem op Trump als de meeste mensen in hun omgeving hem eveneens steunen. Dergelijk gedrag verwacht je in staten als Californië, New York en Oregon. Daar maken de Democraten de dienst uit. Maar in deze staten scoorde Trump juist niet beter dan voorspeld was door de peilingbureaus.

Een groep peilingdeskundigen constateerde in een uitgebreide analyse in 2018 dan ook dat er weinig bewijs is dat de geheime Trumpstemmer een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan het verschil tussen de peilingen en de verkiezingsuitslag.

Desondanks is het idee dat deze groep bestaat wijdverbreid. Uit een recente peiling van Monmouth University bleek dat de meerderheid van de inwoners van Pennsylvania denkt dat mensen in hun omgeving op Trump stemmen zonder daarvoor uit te komen. Het bestaan van deze groep is echter meer een onderbuikgevoel dan een bewezen feit.

Ongetwijfeld zullen er helaas mensen zijn die liegen over hun steun voor Trump als een onderzoeksbureau dat aan hen vraagt. En er zijn zeker Amerikanen die een ander niet vertellen op de Republikein te stemmen. Maar zoals peilingdeskundige Harry Enten onlangs schreef op CNN: „Het idee dat Trump een grote groep geheime kiezers heeft is tot op heden alleen een idee zonder veel bewijs.”