Nederlands fregat op pad naar kruitvat bij Iran
Zr.Ms. De Ruyter is onderweg naar de Golfregio, een kruitvat voor de kust van Iran. Het zwaarbewapende Nederlandse fregat patrouilleert vijf maanden lang onder Franse vlag in de Straat van Hormuz.
Dinsdag. Harde wind blaast witte schuimkoppen op het woelige Noordzeewater. Hoge golven beuken op Zr.Ms. De Ruyter. Het imposante Nederlandse oorlogsschip –dik 144 meter lang– lijkt een speelbal van de elementen.
Toch zet commandant Theo Klootwijk vastberaden koers richting Midden-Oosten. Met pakweg 190 man, 10 mariniers en 3 Belgen aan boord. Over drie weken moet het luchtverdedigings- en commandofregat aan de slag voor een Europese waarnemingmissie in de Straat van Hormuz.
De Koninklijke Marine is „op alles” voorbereid. Op de boeg staat een 127 millimeter zwaar boordkanon. Dreigend. Onderdeks liggen luchtdoelraketten voor korte en lange afstand. En torpedo’s. De Goalkeeper, een snelvuurkanon is geschikt om vijandelijke projectielen uit de lucht schieten. Met een NH-90-helikopter, geparkeerd op het achterdek, kan de marine snelle patrouilles vanuit de lucht uitvoeren.
Stabiliteit
Commandant Klootwijk verwacht zijn wapenarsenaal niet nodig te hebben. „Niemand in de regio is gebaat bij escalatie”, zegt de kapitein-luitenant ter zee. „Iran ook niet.” De-escaleren is het sleutelwoord bij de missie die tot eind juni duurt. „Rust brengen, vertrouwen wekken.”
Bovendien, Iran is op de hoogte gesteld van de komst van de Nederlandse oorlogsbodem. „Daar is neutraal tot positief op gereageerd.”
Niet uitgesloten is dat de Iraanse marine een kijkje komt nemen bij Zr.Ms. de Ruyter. De Britten, al veel langer actief in de Golfregio, hebben alleen de eerste paar weken 85 keer contact gehad met de Iraniërs.
De Europese waarnemingsmissie is bedoeld om stabiliteit en veiligheid in de Straat van Hormuz te vergroten. Machtsvertoon moet voldoende zijn om vijandige elementen met kwade bedoelingen op andere gedachten te brengen.
Niet overbodig. Het missiegebied in de Straat van Hormuz is een kruitvat. Eind vorig jaar vonden rond de Perzische Golf zeker acht ernstige incidenten plaats. Zes olietankers werden bij sabotageacties zwaar beschadigd, twee tankers werden geënterd.
Argusogen
Het Westen volgt de ontwikkelingen met argusogen. De VS en Europa zijn gebrand op een veilige en vrije doorvaart in de Straat van Hormuz. De strategische zee-engte is goed voor de doorvoer van pakweg 35 procent van het wereldwijde olietransport.
Europese landen zetten daarom een gezamenlijke missie onder Frans commando op. Frankrijk, Nederland en Denemarken sturen elk een fregat. Duitsland, Italië, België, Griekenland en Portugal leveren politieke steun. Het Nederlandse marineschip voert straks dagelijks patrouilles uit om te bezien of iedereen zich houdt aan het internationale zeerecht.
De Europese waarnemingsmissie is aanmerkelijk minder robuust dan de Amerikaanse maritieme inzet in de Golf. De De Ruyter kan geen vrije doorvaart in de Straat van Hormuz afdwingen. Alleen bij een rechtstreekse aanval kan het Nederlandse oorlogsschip van zich afslaan. „We mogen ons op passende wijze verdedigen.”
Boven de Noordzee werpt de zon haar heldere stralen door gaten in het donkere wolkendek. Het fregat schudt en slingert. Klootwijk heeft er zin in. „Het schip en de bemanning zijn er klaar voor.”