Soe Win is in vergelijking met Khin Nyunt een hardliner. Hij maakte de afgelopen jaren snel carrière binnen de Birmese junta. Mogelijk is hij op de premierspost gezet door juntaleider Than Swe, die nooit een goede relatie heeft gehad met de gematigde Khin Nyunt. Het is nog onduidelijk wie Khin Nyunt opvolgt als hoofd van de militaire inlichtingendienst.

Naar verwachting zal de wisseling van de macht geen positieve uitwerking hebben op de betrekkingen met de Nationale Liga voor Democratie van Aung San Suu Kyi. Volgens sommige diplomaten en analisten was Soe Win in mei 2003 betrokken bij een aanval van een groep regeringsaanhangers op Suu Kyi en haar aanhangers tijdens een bijeenkomst van de Liga voor Democratie. Sinds die aanval zit Suu Kyi vast.

Voordat hij vorig jaar premier werd, behoorde Khin Nyunt tot de kern van de militaire machthebbers. Zijn benoeming aan het hoofd van de regering werd beschouwd als een degradatie. Het afgelopen jaar was hij betrokken bij door de Verenigde Naties georganiseerd overleg tussen de regering en Suu Kyi. De ”routekaart naar democratie”, zoals Khin Nyunt het overleg noemde, leverde echter niets op en de regering werd beschuldigd van vertragingstactiek om zelf de touwtjes in handen te kunnen houden.

Waarnemers vermoeden dat er sprake is van een zuivering door de militairen die in Birma de touwtjes in handen hebben. Kwade genius zou de juntaleider van het Zuidoost-Aziatische land, generaal Than Shwe, zijn. De premier, derde in de hiërarchie, leeft al geruime tijd in onmin met de legeraanvoerder. „Than Shwe wil 100 procent controle, geen 99 procent”, aldus een diplomaat

Democratische veranderingen lijken met de afzetting van Nyant verder weg dan ooit. De 64-jarige premier was weliswaar lid van het door het Westen verfoeide regime, maar tegelijkertijd bereid over herinvoering van de democratie na te denken. Zo ontvouwde hij vorig jaar een ”routekaart naar democratie”. Ook was hij volgens waarnemers bereid de vooraanstaande dissidente Aung San Suu Kyi vrij te laten. Than Shwe stak daar echter een stokje voor.

De positie van premier is in Birma voornamelijk een ceremoniële aangelegenheid, door de militaire dictatuur ingesteld om het regime een democratischer uitstraling te geven. Het leger regeert sinds een coup in 1962 Birma met ijzeren vuist.

Na jaren van bewust isolement proberen de machthebbers in Rangoon sinds 1988 met halfslachtige pogingen meer sympathie te kweken in het Westen. In 1990 ging het land naar de stembus, maar de militaire leiding weigerde de overwinning van de Nationale Liga voor de Democratie van Aung San Suu Kyi te erkennen.

Secretaris-generaal Kofi Annan van de Verenigde Naties liet gisteren via een woordvoerder weten dat hij zich zorgen maakt over de berichten dat de premier is afgezet en onder huisarrest is geplaatst. Hij riep de machthebbers op om in dialoog te treden met de oppositie en Suu Kyi vrij te laten.

Eerder op de dag zei premier Thaksin Shinawatra van buurland Thailand al dat in Birma een zuivering had plaatsgevonden binnen de militaire junta. Volgens hem is generaal Khin Nyunt gedwongen af te treden en onder huisarrest geplaatst.